Bangladeş, Yabancı Diplomatları Arakanlı Mültecilerin Yerleştirildiği Bhasan Char Adası'na Davet Etti

Bangladeş Dışişleri Bakanı Abul Kalam Abdul Momen, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Arakanlı mültecilerin Bhasan Char Adası’na yerleştirilmesine yönelik artan tepkilerin ardından, yabancı diplomatların Ada'yı ziyaret edebileceklerini ve Ada'nın “daha iyi” koşullarını ilk elden gözlemleyebileceklerini belirtti.

Bangladeş hükümetinin saklayacak hiçbir şeyi olmadığını ve bazı çıkar gruplarının olumsuz kampanyalarına rağmen Arakanlı mültecilerin Ada'da kalacağını söyleyen Abdul Momen, Ada'ya yerleştirilen mültecilerin hayatlarından memnun olduklarını vurguladı.

Bangladeş Dışişleri Bakanı, uluslararası toplumu Ada hakkındaki olumsuz değerlendirmelere kulak asmamaya ve zulüm gören insanlara hizmet sunmaya davet etti.

Abdul Momen, BM tarafından “referans şartlarının” imzalanmasından ardından, yabancı kişi ve kuruluşların Ada'da faaliyet gösterebileceklerini ifade etti.

Arakanlıların Ada'ya yerleştirilmesinin “hayat kurtarıcı” olduğunu iddia eden Abdul Momen, Bangladeş’in bu hamlesinin dünyaya örnek olabileceğini belirtti.

Abdul Momen’in Ada'ya davetine ilişkin olarak, ülkedeki yabancı diplomatlar, öncelikli olarak Birleşmiş Milletler (BM) gözetiminde, uluslararası uzmanlar tarafından Ada'nın fizibilitesi hakkında tam teşekkülü bir değerlendirme yapılmasını istedi.

Konu hakkında yorumda bulunan mültecilere yönelik çalışmaları ile bilinen Uluslararası İlişkiler Profesörü C.R Abrar da Ada hakkında fizibilite çalışması olmadan yabancı diplomatların ziyaret girişiminden önemli bir sonuç elde edilemeyeceğini belirtti.

AA muhabirine değerlendirmelerde bulunan Türkiye'nin Dakka Büyükelçisi Mustafa Osman Turan, BM’nin durum değerlendirmesi için Ada'ya yapacağı ziyaretin ardından Bhasan Char’a giden ilk ülkenin Türkiye olacağını söyledi.

BM’nin Ada'ya ziyaretinin yakında gerçekleşmesini umduklarını dile getiren Turan, Bangladeş’in Arakanlılara çok cömert davrandığını, uluslararası toplum nezdinde iyi bir itibara sahip olduğunu ve bunun devam etmesi gerektiğini dile getirdi.

Japonya’nın Bangladeş Büyükelçisi ITO Naoki de AA muhabirine yaptığı açıklamada, mültecilerin Ada'ya yerleştirilmesinin, Bangladeş tarafından Arakanlıları barındırmak için gösterilen bir başka büyük çaba olduğunu ifade etti. Naoki, Myanmar’ın mültecilerin ülkeye geri dönüşü için elverişli bir ortam hazırlamasının gerekli olduğunu ve Japonya’nın bu süreci kolaylaştırmak için hiçbir çabadan kaçınmayacağını belirtti.

Bangladeş hükümeti tarafından şu ana kadar yaklaşık 10 bin kişinin Ada'ya götürüldüğü biliniyor.

- Müslümanların Bhasan Char'a yerleştirilmesi tepkilere yol açmıştı

Arakanlı Müslüman mültecilerin, Cox's Bazar bölgesindeki kamplardan, 100 bin kişiyi barındırma kapasitesine sahip olduğu söylenen Bhasan Char'a taşınmaya başlanması, insan hakları örgütleri ve yardım kuruluşlarınca tepkiyle karşılanmıştı.

Bu plana karşı çıkan örgütler, Ada'nın sellere ve bölgede sık yaşanan kasırgalara karşı savunmasız olduğunu belirtiyor.

Ada'daki Arakanlı Müslüman mültecilerin yiyecek, su, tıbbi bakım ve eğitim gibi hizmetlere erişip erişemeyeceği konusundaki endişeler de defalarca dile getirilmişti.

Güney Asya'da haziran-eylül döneminde etkili olan şiddetli muson yağışlarının yol açtığı afetler ve kazalar nedeniyle Bhasan Char'da yaşam oldukça zorlaşıyor.

Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Myanmar Özel Raportörü Tom Andrews, "Arakanlı Müslümanların Bhasan Char Adası'na bağımsız bir BM değerlendirmesi olmadan yerleştirildiği" yönündeki haberlerden endişe duyduğunu bildirmişti.

Bangladeş Başbakanı Şeyh Hasina da tepkilere rağmen Arakanlı Müslümanların Ada'ya yerleştirilmesine devam edileceğini duyurmuştu.

- Arakanlı Müslümanlara etnik temizlik

Myanmar'ın Arakan eyaletinde 2012'de Budistler ile Müslümanlar arasında çatışmalar çıkmış, olaylarda çoğu Müslüman binlerce kişi katledilmiş, yüzlerce ev ve iş yeri ateşe verilmişti.

Arakan'daki sınır karakollarına 25 Ağustos 2017'de düzenlenen eş zamanlı saldırıları gerekçe gösteren Myanmar ordusu ve Budist milliyetçiler, kitlesel şiddet eylemleri başlatmıştı.

BM'ye göre, Ağustos 2017'den sonra Arakan'daki baskı ve zulümden kaçıp Bangladeş'e sığınanların sayısı 900 bine ulaştı.

Uluslararası insan hakları kuruluşları, yayınladıkları uydu görüntüleriyle yüzlerce köyün yok edildiğini kanıtlamıştı.

BM ve uluslararası insan hakları örgütleri, Arakanlı Müslümanlara yönelik şiddeti "etnik temizlik" ya da "soykırım" olarak adlandırıyor.