Proton huzmelerinin ç ; arpıştırılacağı deneyde , ' ' Bü ; yü ; k Patlama ' ' ile ortaya ç ; ıkan evrendeki madde yapısının daha iyi anlaşılması amaç ; lanıyor . Parç ; acıkların ç ; arpıştırılması sonucundaki parç ; alanmayla ortaya ç ; ıkacak alt parç ; acıkların neler olduğu belirlenmeye ç ; alışılacak , teorik dü ; zeyde aç ; ıklaması yapılmış olan parç ; acıkların veya ö ; nerme dü ; zeyindeki mikro gü ; ç ; lerin varlığı tespit edilmeye ç ; alışılacak .
Proton huzmeleri , Cenevre ' de , İsviç ; re-Fransa sınırında bulunan , 27 kilometrelik oval tü ; nelde her iki yö ; ne doğru harekete geç ; irilerek hızlandırılacak ve ç ; arpıştırılacak . Bu proton parç ; acıkları , karşı yö ; nlerden birbirlerine doğru 3 , 5 Tera elektron volt ( 3 , 5 trilyon elektron volt- TeV ) enerjiyle ç ; arpıştırılacaklar . Protonlar birbirlerine ç ; arptıklarında , ışık hızına yakın bir hıza ulaşmış olacaklar . Bu enerji , bugü ; ne kadar Avrupa ve ABD ' deki ç ; arpıştırıcılarda kaydedilen en yü ; ksek enerji dü ; zeyi olacak . Ç ; arpışmanın şiddetinin artırılmasıyla , ç ; arpışma sonucundaki parç ; alanmalarla ortaya ç ; ıkan , daha ö ; nce gö ; zlemlenememiş yeni alt parç ; acıkların gö ; zlemlenmesi bekleniyor . Bu da , evrenin ortaya ç ; ıktığı ' ' Bü ; yü ; k Patlama- Big Bang ' ' anının bir kü ; ç ; ü ; k modelinin yapılması anlamına geliyor .
CERN Genel Mü ; dü ; rü ; Rolf-Dieter Heuer , yaptığı aç ; ıklamada , ' Yeni Fiziğin kapılarını , insanlık tarihindeki yeni bir keşifler dö ; nemini aç ; ıyoruz ' dedi .
Parç ; acıklar birbirlerine ç ; arptığında her bir ç ; arpışmanın yarattığı mini patlamalar , dü ; nyanın dö ; rt bir yanındaki binlerce bilimci tarafından zaman iç ; erisinde incelenerek analiz edilecek . Bu analizlerle , 13 , 7 milyar yıl ö ; nce olduğu tahmin edilen Bü ; yü ; k Patlama ' nın meydana geldiği anın hemen sonrasındaki koşullar anlaşılmaya ç ; alışılacak . Yıldızların ve gezegenlerin kö ; keni , kara enerjinin ne olduğu , evrenin yü ; zde 25 ' ini oluşturduğu sanılan kara maddenin yapısı gibi sırlara erişilmeye ç ; alışılacak . İskoç ; bilimci Peter Higgs ' in 30 yılı aşkın bir sü ; re ö ; nce ortaya attığı , maddeye kü ; tlesini verdiği varsayılan Higgs bozonunun varlığı belirlenmeye ç ; alışılacak . Paralel evrenlerin olup olmadığı , Bü ; yü ; k Patlama ' dan ö ; nce ne olduğu gibi konularda dü ; şü ; nce ü ; retilmesinin yolu aç ; ılabilecek .
Yıllar iç ; erisinde ç ; arpıştırma enerjisi 7 TeV ' e kadar ç ; ıkarılacak . Her iki yö ; nden parç ; acıkların ç ; arpışmasından ö ; tü ; rü ; 14 TeV gü ; cü ; nde olacak bu ç ; arpışmaya 2013 ' de ulaşılması planlanıyor . Bu gü ; ç ; te bir ç ; arpışma da yepyeni başka keşiflerin kapısını aç ; acak .
Beklenen 'büyük patlama' bugün
Dünyanın en büyük atom altı parçacık çarpıştırıcısı olan Büyük Hadron Çarpıştırıcısı, 30 Mart'ta gerçekleştirilecek olan, bugüne kadar bu alanda yapılmış en yüksek enerjili deneye hazır.
