BM Güvenlik Konseyi’nde "Ukrayna’da Baris ve Güvenligin Korunmasi" basligiyla gerçeklesen toplantida konusan BM Genel Sekreteri Antonio Guterres Ukrayna-Rusya savasina dair önemli açiklamalarda bulundu. Yaklasik 7 aydir devam eden savasta tarif edilemez acilara tanik olundugunu belirten Guterres, "Son gelismeler tehlikeli ve rahatsiz edici. Bir zamanlar düsünülemez olan nükleer çatisma fikri, bir tartisma konusu haline geldi. Bu kendi içerisinde tamamen kabul edilemez. Nükleer silaha sahip tüm devletler, nükleer silahlarin kullanilmamasini ve asamali olarak ortadan kaldirilmasini yeniden taahhüt etmeli" dedi.
"Referandum, BM Sözlesmesi ve uluslararasi hukukun ihlalidir"
Ukrayna’da 2014 yilinda baslayan iç savasin ardindan 2015’te tek tarafli olarak bagimsizligini ilan eden, Rusya’nin resmen tanidigi Donetsk ve Luhansk bölgelerinin, Rusya’ya baglanma konusunda referandum düzenleme karari almasiyla ilgili de konusan Guterres, "Ukrayna’nin su anda hükümet kontrolü altinda bulunmayan bölgelerinde sözde “referandum” düzenleme planlarina iliskin haberler beni derinden endiselendiriyor. Bir devlete ait topraklarin, baska bir devlet tarafindan kuvvet kullanimiyla ihlak edilmesi, BM Sözlesmesi ve uluslararasi hukukun ihlalidir" açiklamasinda bulundu.
"Izyum’daki son gelismeler oldukça rahatsiz edici"
Geçtigimiz günlerde Izyum’da bulunan toplu mezarlar hakkinda açiklamalarda bulunan Guterres, "Izyum’daki son gelismeler oldukça rahatsiz edici. Tüm bu iddialar, hesap verebilirligi saglamak için kapsamli bir sekilde sorusturulmalidir. Magdurlar ve aileleri adalet, çözüm ve tazminat hakkina sahiptir. Uluslararasi suçlarda cezasizligin sona erdirilmesi de esastir. Buradaki durumda Uluslararasi Ceza Mahkemesi etkin hesap verilebilirligi saglamak adina önemli bir role sahiptir. Mahkeme savcisi Ukrayna’daki durum hakkinda bir sorusturma baslatti" ifadelerini kullandi.
"Dünya nükleer bir felaketi kaldiramaz"
Rusya ile Ukrayna’nin sürekli birbirini suçladigi Zaporijya Nükleer Santrali’ndeki durumun endise verici oldugunu da söyleyen Guterres, "Uluslararasi Atom Enerjisi Ajansi (UAEA), tesisin ve çevredeki alanlarin güvenligini saglamak için alinacak önlemler konusunda ilgili tüm taraflarla istisarelerde bulunuyor. UAEA’ya çalismalari için tesekkür ediyorum. Fabrikadaki varligi önemli bir caydiricidir. Nükleer tesislere yönelik tüm saldirilar sona ermeli.Nükleer altyapiya yönelik herhangi bir hasar, kasitli olsun ya da olmasin, hem tesisin çevresindeki hem de çok uzagindaki insanlar için korkunç sonuçlar dogurabilir. Dünya nükleer bir felaketi kaldiramaz" dedi.
"Türkiye’nin de destegiyle, Ukrayna limanlarindan ihracatin yeniden baslamasini saglayan anlasmaya varildi"
Dün Ukrayna ile Rusya arasinda 250’den fazla savas esirinin takas edildigi haberini sevindirici bir gelisme olarak nitelendiren Guterres, "Her iki tarafi da tebrik ediyorum. Bu anlasmanin saglanmasindaki rolleri için Türkiye ve Suudi Arabistan hükümetlerine de tesekkür ediyorum. Ayrica Temmuz ayinda Türkiye hükümetinin de destegiyle, Ukrayna’nin 3 Karadeniz limanindan gida ve gübre ihracatinin yeniden baslamasini saglayan önemli bir anlasmaya varildi. O zamandan beri, 3 kitadaki 29 ülkeye 4,3 milyon metrik tondan fazla gida tasindi. Bu, Afganistan, Afrika Boynuzu ve Yemen halki için ihtiyaç duyulan gida malzemelerini tasimak için Dünya Gida Programi tarafindan kiralanan 3 gemiyi kapsiyor. Dördüncüsü bugün Istanbul’dan ayrildi ve besincisi de yolda. Karadeniz Tahil Girisimi’nin imzalanmasindan sonra, küresel gida fiyatlari, bir yil öncesine göre hala neredeyse yüzde 8 daha yüksekken keskin bir sekilde düstü. Gida sevkiyatlarinin devam etmesi ve artmasi hayati önem tasiyor. BM ayrica, Rusya ile amonyak dahil olmak üzere Rus gida ve gübre ürünlerinin küresel pazarlara tam erisimi hakkinda bir Mutabakat Zapti imzaladi" açiklamasinda bulundu.
"Burada korumak için toplandigimiz uluslararasi düzen, gözlerimizin önünde parçalaniyor"
ABD Disisleri Bakani Anthony Blinken da, BM Güvenlik Konseyi konusmacilari arasinda yer aldi. Rusya Devlet Baskani Vladimir Putin’in savasi bitirmeyi degil genisletmeyi seçtigini belirten Blinken, "Sahte referandumlar yoluyla daha fazla Ukrayna bölgesini ilhak etmeye çalismak böyle bir çözümü imkansiz kiliyor. Baskan Putin’in, dünyadaki birçok liderin BM’de toplandigi esnada baslattigi atesi körüklemek için bu haftayi seçmesi, BM Sözlesmesini, Genel Kurul’u ve bu konseyi hor gördügünü gösteriyor. Burada korumak için toplandigimiz uluslararasi düzen, gözlerimizin önünde parçalaniyor. Bunun, Baskan Putin’in yanina kar kalmasina izin veremeyiz, vermeyecegiz" dedi.
Izyum’da bulunan toplu mezarlardaki birçok cesette iskence belirtileri oldugunu da söyleyen Blinken, "Biz burada toplanirken, Ukraynali ve uluslararasi arastirmacilar, Rus kuvvetleri tarafindan 6 ay boyunca kontrol edilen Izyum’daki cesetleri çikarmaya devam ediyor. Bölgede yaklasik 440 isimsiz mezar var. Simdiye kadar çikarilan cesetlerin çogunun, kollari kirik ve boyunlarina ip geçirilmis. Cesetlerde böyle iskence belirtileri oldugu bildiriliyor" ifadelerini kullandi.
BM Genel Sekreteri Guterres'ten Türkiye'ye 'Rusya Ile Ukrayna Arasindaki Mahkum Takasi' Tesekkürü
Birlesmis Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, BM Güvenlik Konseyi’nde yaptigi konusmada Dün Ukrayna ile Rusya arasinda 250’den fazla savas esirinin takas edildigi haberini sevindirici bir gelisme olarak nitelendirek, "Bu anlasmanin saglanmasindaki rolleri için Türkiye’ye tesekkür ederim" dedi.
