Anti-personel mayınların kullanımının, depolanmasının, üretim ve devredilmesinin yasaklanması ve imhası ile ilgili anlaşmanın imzalanmasının üzerinden 18 yıl geçmesine rağmen bu mayınlarla mücadelede acil maddi desteğe ihtiyaç duyuluyor.
Birleşmiş Milletler (BM) şubat ayında çatışma bölgelerindeki anti-personel mayınlarla başa çıkma konusundaki insani çalışmalarda kullanılmak üzere 511 milyon dolar sağlanması çağrısında bulunmuştu.
BM'nin açıklamasına göre, 1 Mart 1999 tarihinde imzalanan Ottawa Anlaşması'nın üzerinden 18 yıl geçmesine rağmen 2017 yılında mayınla mücadele için ihtiyaç duyulan miktarda önceki yıla oranla yüzde 50'lik bir artış olduğu görülüyor. Örgüt, 2016 yılında yaptığı benzer çağrıda da 347 milyon dolara ihtiyaç olduğunu açıklamıştı.
- Çatışma bölgeleri öncelikli
BM'nin 2017 istatistiklerine göre, anti-personel mayınları ile mücadelede başta Irak ve Afganistan olmak üzere çatışma bölgelerinde acil yardıma ihtiyaç duyuluyor.
Söz konusu istatistiklere göre, mayınla mücadele çalışmaları için bu yıl Afganistan'da 124 milyon, Irak'ta 75 milyon, Suriye'de 52 milyon ve Yemen'de 17 milyon dolara ihtiyaç olacağı öngörülüyor.
BM ayrıca, önümüzdeki yıl da Laos Demokratik Halk Cumhuriyeti için 23, Kamboçya için de 26 milyon dolarlık yardıma ihtiyaç duyulduğuna dikkati çekiyor.
- Mısır ilk sırada
'Listverse' listeleme sitesinde yer alan 2008 verilerine göre Mısır, İsrail ile yaptığı 1956 ve 1967 savaşları ile dünya savaşlarından kalma 23 milyon mayın ile listenin başında yer alıyor.
İkinci sırada 16 milyon mayın ile İran yer alırken Angola, Afganistan, Irak, Kamboçya 10'ar milyonla sıralamayı takip ediyor. Bosna Hersek 3 milyon mayın ile yedinci sırada bulunuyor. Bosna'yı topraklarında 1 milyon mayın ile Somali takip ediyor.
- Mayın ölümlerindeki artış endişe verici
Uluslararası Mayın Yasaklama Kampanyası'nın (ICBL) 2016'daki raporuna göre, 2015 ve 2016 yılında mayınlardan ölenlerin sayılarında daha önceki yıllara oranla endişe verici bir artış gözlemleniyor.
Rapora göre ölümlerdeki bu artışın Afganistan, Irak, Libya, Suriye, Ukrayna ve Yemen'deki silahlı çatışmalardan kaynaklandığı belirtiliyor.
2015 yılında mayınlar sebebiyle 6 bin 461 kişi hayatını kaybetti. Ölenlerin yüzde 78'inin sivil olması ve 2014 yılına göre yüzde 75'lik artış dikkati çekiyor.
- Ülkelerdeki mayın stoku
Ottawa Anlaşmasına imza atan 28 ülkenin, anlaşmadan bu yana 18 yıl içerisinde 51 milyon mayını imha ettiğini belirten ICBL, elindeki mayınları en son imha eden ülkenin ise Polonya olduğunu açıkladı. ICBL, 1999 yılında Avustralya'nın 128 bin 161 adet mayın stokunu ilk imha eden ülke olduğunu ifade etti.
Dünyanın çeşitli bölgelerinde 110 milyon mayının kullanıldığını ve hükümetlerin elinde çok fazla mayın stoku bulunduğunu belirten BM, Çin ve Rusya'nın Ottawa anlaşmasına imza atmadığını ve en çok mayın stokuna sahip olan ülkeler olduğunu açıkladı.
BM'ye göre, söz konusu ülkelerin elinde 50 ila 60 milyon arasında mayın bulunuyor.
BM eski Genel Sekreteri Kofi Annan, 2 Mart 2016'da Ottawa Anlaşması veya 'Anti-Personel Mayınların Kullanımının, Depolanmasının, Üretiminin ve Devredilmesinin Yasaklanması ve Bunların İmhası' sözleşmesini, uluslararası diplomasinin en önemli başarılardan biri olarak dile getirmişti.
Ottawa Anlaşmasına göre, her ülke kendi topraklarında yere döşenen ve depolanan anti-personel mayın tehlikesini 4 yıl içerisinde ortadan kaldırmanın yanı sıra egemenliğinde veya kontrolündeki toprakları da 10 yılda mayınlardan temizleyecekti.
BM'nin 'Anti-Personel Mayınlarla' Mücadele Çağrısı
BM'nin 2017 istatistiklerine göre, antipersonel mayınları ile mücadelede Irak ve Afganistan başta olmak üzere çatışma bölgelerinde acil yardıma ihtiyaç duyuluyor Ottawa Anlaşması'nın imzalanmasının üzerinden 18 yıl geçmesine rağmen 2017 yılında mayınla mücadele için ihtiyaç duyulan miktarda önceki yıla oranla yüzde 50'lik bir artış olduğu görülüyor ICBL'nin 2016'daki raporuna göre, 2015 ve 2016 yılında mayınlardan ölenlerin sayılarında daha önceki yıllara oranla endişe verici bir artış gözlemleniyor.
