'Bosna Kasabı' İçin Karar Günü

Lahey'deki Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi (ICTY), aralarında soykırımın da bulunduğu 11 ayrı suçtan yargılanan Bosnalı Sırpların eski lideri Radovan Karadzic (70) hakkındaki kararını bugün açıklayacak.

Bosna'daki savaşın (1992-1995) ardından uzun yıllar Dragan Dabic sahte kimliğiyle hayatına devam eden Karadzic, Sırbistan güvenlik güçlerinin operasyonunda 21 Temmuz 2008'de başkent Belgrad'da tutuklanmıştı.

Yakalandıktan sonra 30 Temmuz 2008'de yargılanmak üzere Lahey'deki uluslararası mahkemeye sevk edilen 'Bosna Kasabı' lakaplı eski Sırp lider, 3 Mart 2009'da ise ilk kez hakim karşısına çıkmıştı. Hakkındaki suçlamalara ilişkin açıklama yapmayan Karadzic'in avukatı, bu ilk duruşmada müvekkilinin kendisini 'masum hissettiğini' aktarmıştı.

- 585 tanık dinlendi

2009 yılında başlayan davada 337'si savcılığın, 248'i ise savunmanın olmak üzere toplam 585 tanık dinlendi.

ICTY Savcılığının hazırladığı iddianamede Karadzic, ikisi 'soykırım', beşi 'insanlığa karşı suç', dördü ise 'savaş yasalarına aykırı davranmak' kategorisine giren 11 ayrı suçtan yargılandı.

İddianamede Karadzic'in, 1991-1995 yılları arasında, işaret edilen suçları işlediği belirtilirken, amacının ise Bosna Hersek'te Müslüman ve Hırvat nüfusu tamamen ortadan kaldırmak olduğu ifade edildi.

Karadzic'in bu süre içerisinde, kontrolündeki birliklerin katliam yaptığından haberdar olduğuna/olabileceğine işaret edilirken, buna rağmen işlenen suçları engellemek için hiçbir önlem almadığı kaydedildi.

Savcılık makamı ayrıca, Srebrenitsa'nın yanı sıra Kljuc, Bijelina, Prijedor, Vlasenica, Foça ve Banja Luka bölgelerinde de Müslüman ve Hırvat nüfusun katledilmesinden, bu kimselerin özel mülklerinin yok edilmesinden, camiler de dahil olmak üzere birçok dini ve kültürel yapının imha edilmesinden, başkent Saraybosna'daki sivil halka yönelik özellikle keskin nişancıların gerçekleştirdiği cinayetlerden ve şehre yönelik havan topu saldırılarından da Karadzic'in sorumlu olduğunu vurguladı.

- Ülkenin geleceği için önemli bir karar

Karadzic hakkında Lahey'deki mahkemenin vereceği karar, gerek ülkenin geleceği ve yeni nesiller, gerekse kurban yakınlarının, savaşın açtığı yaraları bir nebze de olsa sarıp yüreklerine su serpmeleri açısından önem arz ediyor.

Kurban yakınlarının büyük çoğunluğu Karadzic hakkında müebbet hapis cezası verilmesini beklerken, yaşanan zulmün, katliamın ve soykırımın ardından adaletin geç olsa da yerini bulmasını temenni ediyor.

Mahkemenin vereceği karar, Bosna Hersek'te dikkatle izlenirken, mahkeme heyetinin iddianame doğrultusunda karar vermesi durumunda, daha önceki kararlarda 'soykırım' olarak kabul edilen Srebrenitsa dışındaki bölgelerde de 'soykırım' işlendiği onanmış olacak.

Dolayısıyla, sadece alacağı ceza nedeniyle değil, sorumlu tutulacağı suçlar bakımından da Karadzic davası büyük önem taşıyor.

- Radovan Karadzic kimdir?

19 Haziran 1945'te, bugün Karadağ sınırları içinde kalan Petnjica beldesinde dünyaya gelen Karadzic, Saraybosna Üniversitesinde psikoloji eğitim aldıktan sonra 1971 yılında Saraybosna'daki Kosevo Hastanesinde çalışmaya başladı.

Bosna Hersek'te 1989 yılında kurulan Sırp Demokratik Partisinin (SDS) kurucularından olan Karadzic, Bosna'daki savaşın patlak vermesiyle kurulan Bosna Sırp Cumhuriyeti'nin (RS) de ilk başkanı oldu.

Bosna'daki savaşta Sırpların yaptığı soykırım, katliam, etnik temizlik ve tecavüzlerden sorumlu tutulan Karadzic hakkında 1995 yılında yakalama kararı çıkarıldı. Uzun yıllar, sahte kimlikle Belgrad'da yaşayan Karadzic, 2008 yılında bu şehirde tutuklanmıştı.