Dogu Roma Imparatoru Flavius Iulius Valens tarafindan MS 378 yilinda tamamlandigi belirtilen dünyanin en eski su kemerlerinden olan Bozdogan Kemeri’nin restorasyon çalismalarinda sona yaklasildi. Restorasyonuna 2018 Aralik ayinda IBB’ye bagli ISKI tarafindan baslanilan her gün altindan on binlerce araç ve insanin geçtigi tarihe meydan okuyan kemerde ekipler, taslarda degisim yapmamak için çalisti. Geçmisin izlerini günümüze tasiyan kemerin tarihi dokusunu korumak amaciyla kimi noktalarda adeta duvari igne ile oyan ekiplerin çalismalari sonrasinda restorasyonun yüzde 95’i tamamlandi.
Kandiller, çanak çömlek parçalari ve Osmanli lülelerine ulasildi
Restorasyon sirasinda ekipler, kandiller, çanak ve çömlek parçalari ile Osmanli’ya ait oldugu ifade edilen lüleler gibi tarihi buluntulara ulasti. Bizans ve Osmanli Dönemi’nde de zaman zaman onarim çalismalari gerçeklestirilen kemerde gelinen durumu ve buluntulari ise ISKI Genel Müdürlügü’ne bagli Planlama ve Yatirim Dairesi Baskani Yasemin Tasci ile Vakif Sular Sube Müdürü Karsu Hatipoglu anlatti.
“Yüzde 95 seviyelerindeyiz, yil sonuna tamamlamayi hedefliyoruz”
ISKI Genel Müdürlügü’ne bagli Planlama ve Yatirim Dairesi Baskani Yasemin Tasci, Bozdogan Kemeri’nin Istanbul ile bütünlesen tarihi bir yapi oldugunu ve gelecek nesillere saglam bir sekilde ulasabilmesi için alanda çalismalarin titizlikle sürdügüne dikkat çekti. Tasci, basarili bir sürecin ardindan kemerin restorasyonunun yilsonunda tamamlanmasinin planlandigini ifade ederek, “Bozdogan Su Kemeri Geç Roma, Erken Bizans Dönemi’ne ait bir su kemeridir. Yapinin ilk yapim tarihi tam olarak bilinmemekle birlikte kaynaklardan edindigimiz bilgilere göre Roma Imparatoru Valens zamaninda 364-378 yillarinda kentin su ihtiyacini karsilamak amaciyla yapilmistir. Yüzyillar boyunca farkli medeniyetlerin kullandigi ve günümüze kadar gelen Bozdogan Su Kemeri Bizans ve Osmanli Dönemi’nde birçok onarim ve restorasyon görmüstür. Günümüzde restorasyon çalismalarimizi Vefa Bölgesi’nden baslayip Zeyrek Mahallesi’ndeki maksemde son bulmaktadir. 591 metre uzunlugundadir. Yaptigimiz restorasyon çalismalarinin nihai kararlarini Bilim Kurulu Heyeti, Anitlar Kurulu, Istanbul Arkeoloji Müzesi uzmanlari ve idaremiz ortak kararlariyla gerçeklestirdik. Istanbul’un en önemli kültür miraslarindan biri olan ve UNESCO Dünya Mirasi Listesi’nde bulunan Bozdogan Su Kemeri daha korunakli ve saglam sekilde Istanbullulari selamlamaya devam edecektir. Restorasyon çalismalarimiz 2018 aralik ayinda baslamis olup tüm hiziyla devam etmektedir. Yüzde 95 seviyelerindeyiz yil sonuna kadar tamamlamayi hedefliyoruz” dedi.
“Osmanli lüleleri, kandiller ve çanak çömlek parçalari”
Tarihi yapilarda sürdürülen çalismalarin aslina uygun olarak yapilmasinin büyük önem tasidigina dikkat çeken ISKI Vakif Sular Sube Müdürü Karsu Hatipoglu, “Oldukça hassas bir çalismayla neredeyse hiçbir tasi yenilemeden yüzde 0 denilebilecek sayida, konservasyon dogrultusunda bu islemi tamamliyoruz. Her tasa tek tek dokunuyoruz. Taslardaki öncelikle bozulmalari tespit ediyoruz ve bunlara yapilacak müdahaleleri tespit ediyoruz. Tabi ki bu islemlerin hepsi Koruma Kurulu’ndan onayli projesi dogrultusunda ve Bilim Kurulu’muzun tavsiyeleri dogrultusunda yapiliyor. Çok hassas mekanik temizlikler yapiliyor. Öncesinde temizlik yapip sonrasinda plastik onarimlarla dolduruyoruz. Bir ekip çalismasi bu, ekip iyi olunca da böyle mükemmel bir sonuç aliniyor. Kemerin üst kisminda suyun isale edildigi künk borular geçiyor. Biz bunlarin dösemelerini onayli projemiz dogrultusunda yeniledik. Açtigimizda künkleri ortaya çikardik, bu künklerin hepsi belgelendi. Röleveleri alindi, bunlarin hepsi Arkeoloji Müzesi’nde yapildi. Çok hassas bir sekilde de kapatilmasi saglandi. Öncelikle keçe ve sonrasinda pomza dolgu uygulamasiyla çok hassas bir sekilde bu künk borularin korunmasini sagladik. Osmanli lüleleri, kandiller ve çanak çömlek parçalari bu kazilardan elde edildi. Çok mutlu oluyoruz, tarihi eser onarimi aslinda çok gizemli bir is, karsiniza ne çikacagi belli degil. Mutlu ediyor bizi bu tarz buluntularin çikmasi, biz Arkeoloji Müzesi’ne bunlari teslim ettik. Bundan sonra sergileme kismi onlarda artik. Kitabimiz Bilim Kurulu üyelerimizin yazilariyla çok güzel fotograflarla desteklenecek, olusturmaya çalisiyoruz. Birkaç ay içerisinde bitirecegiz insallah kemerimizle birlikte o da halkin begenisine sunulacak" seklinde konustu.
Öte yandan tarihi kemerin geçmisinin, gerçeklestirilen restorasyon çalismalarina iliskin bilgilerin, kemerin önceki ve sonraki görüntülerinin yer aldigi bir kitap da okuyucularin begenisine sunulacak.
Bozdogan Kemeri'nde Restorasyonun Yüzde 95'I Tamamlandi
Yüzyillar öncesinden günümüze ulasan Istanbul’un simgelerinden Bozdogan Kemeri’nin restorasyonu yüzde 95 oraninda tamamlandi. Çalismalar sirasinda kandiller ve çanak, çömlek parçalari, Osmanli dönemine ait oldugu ifade edilen lüleler gibi tarihi buluntulara ulasilirken tarihi yapinin sehirle bütünlesen manzarasi havadan görüntülendi.
