'Bu Yıl Türkiye İle Birkaç Milyar Dolarlık Anlaşma İmzalayacağız'

ALİİA RAİMBEKOVA - Kazakh Invest Ulusal Yatırım Şirketi Yönetim Kurulu Başkanı Saparbek Tuyakbayev, "Şu an Türkiye'nin büyük holdingleriyle görüşmeler yapıyoruz. Bu yıl daha birkaç milyar dolarlık anlaşma imzalayacağız. Türkiye ile olan durumumuz önemli ölçüde değişiyor." dedi.

Tuyakbayev, AA muhabirine yaptığı açıklamada, son 10 yılda Kazakistan’da büyük değişimler yaşandığını ifade ederek, ülkede durumun hızla değiştiğini, Kazakistan'ın Avrasya Ekonomik Birliği'nin (AEB) bir parçası olduğunu belirterek, Kazakistan'dan Rusya, İran, Arap ve Orta Asya ülkelerine erişim bulunduğunu anlattı.

Çin’in Yeni İpek Yolu Projesi kapsamında Kazakistan’ın, lojistik altyapıya büyük yatırımlar yaptığını dile getiren Tuyakbayev, "Kazakistan, dünyadaki iki büyük piyasa olan Çin ve AB arasında transit ülke haline geldi. Eğer Kazakistan’da üretim yaparsanız büyük piyasalara çıkmak kolay." diye konuştu.

Tuyakbayev, 2015 yılında Kazakistan’dan geçen konteyner sayısının 14-15 bin olduğunu belirterek, "2016 yılında bu rakam 90 bine, geçen yıl 200 bine ulaştı. Böylece Kazakistan’dan geçen transit yük sayısı hızlı bir şekilde artmaktadır. Bu rakamın önümüzdeki yıllarda 2 milyon konteynere çıkacağını bekliyoruz." ifadelerini kullandı.

- "Ülkedeki yatırım ortamını iyileştirdik"

Saparbek Tuyakbayev, AEB piyasasına açılmak için Türkiye, İtalya, Almanya ve diğer ülkelerden yatırımcıların Kazakistan’ı tercih ettiğini, Kazakistan'ın, ucuz kaynaklarıyla yatırımcıların ilgi odağı olduğunu söyledi.

Tuyakbayev, "Ülkedeki yatırım ortamını iyileştirdik. 5 yıldan fazla süredir OECD ile çalışıyoruz. Yatırımı etkileyen göç, gümrük, vergi kanunları, yabancı işçi gücünün kullanılması, vize gibi faktörleri inceledik. Geçen yıl OECD’nin Uluslararası Yatırımlar ve Çok Uluslu Şirketler Deklarasyonu'nu kabul ettik." diye konuştu.

Kanunlarının, yatırım ortamının OECD’nin taleplerine uygun olduğunu belirten Tuyakbayev, Astana Uluslararası Finans Merkezi'nin faaliyete başladığını, burada Uluslararası Tahkim Mahkemesi ve İngiliz hukukuna dayalı bağımsız hukuk sisteminin çalışacağını, böylece yabancı yatırımcılar için mahkeme garantisi de sağlayacaklarını kaydetti.

- "Kazakistan tüm darbelere dayanıyor"

Kazakh Invest Ulusal Yatırım Şirketi Yönetim Kurulu Başkanı Tuyakbayev, ekonomik istikrarın yatırım iklimini etkilediğini ifade ederek, "Dünya ekonomisindeki krize rağmen ekonomimiz olgun olduğunu gösterdi. Kazakistan tüm darbelere dayanıyor. Bu da yatırım için önemli faktör." dedi.

Tuyakbayev, Kazakh Invest şirketinin geçen yıl kabul edilen 5 yıllık Milli Yatırım Stratejisi çerçevesinde, Başbakanlık Türkiye Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı örneğinde kurulduğuna dikkati çekerek, "Kore, İrlanda, Çek Cumhuriyeti ve Türkiye’nin deneyimlerini araştırdık ve Türkiye deneyiminin bizim için uygun olduğunu anladık. Çünkü uygulamada iyi sonuçlar verdi." dedi.

Şirketin Kazakistan hükümetiyle yabancı yatırımcı arasında müzakereci rolünü üstleneceğini ifade eden Tuyakbayev, şunları kaydetti:

"Eskiden yatırımcılar, proje araştırmalarından tutun her şeyi kendileri yapardı. Artık Kazakh Invest şirketi olarak projeleri hazırlıyor, hangi sektöre yatırım yapabileceklerini gösteriyor ve net hesaplar çıkartıyoruz. Ayrıca, yatırımcının seçtiği projeyi veya kendi projesi için finansman bulma yollarını araştıracağız. Onlara yatırım anlaşmalarının imzalanması, altyapının hazırlanması, vergi kolaylıklarının sağlanması için hükümetle anlaşmaların yapılmasından tutun fabrika inşaatı tamamlanana kadar bedava hizmet vereceğiz. Yani Kazakistan’a gelen yatırımcının bakanlıkları tek tek dolaşmasına gerek kalmıyor."

- "Yatırımcıların konforlu bir hayat yaşamasını sağlayacağız"

Saparbek Tuyakbayev, gelecek aylarda yabancı yatırımcılar, aileleri ve yabancı işçiler için çağrı merkezini devreye alacaklarını, merkezin, gelecek aylarda faaliyete geçeceğini ve her konuda haftada 7 gün gece gündüz hizmet vereceğini, böylece yatırımcının Kazakistan’da konforlu bir hayat yaşamasını sağlayacaklarını anlattı.

Kazakistan'da yabancı yatırım projeleri için bedava arazi ve altyapının sağlandığını kaydeden Tuyakbayev, "10 yıla kadar gelir, arazi, mülkiyet vergilerinden muaf tutuyoruz. Donatımları Kazakistan’a getirirken gümrük vergisi almıyoruz. Bunlar temel kolaylıklar... Büyük projeler için yeni kanunları çıkartarak veya kararlar alarak standart dışı şartları oluşturabiliriz." diye konuştu.

Tuyakbayev, yeni teknolojiye sahip yatırımcıların değerli olduğuna işaret ederek, ABD, İngiltere, Almanya, Fransa, Çin ve Türkiye’de açtıkları temsilcilikler aracılığıyla ülkenin yatırım olanaklarını anlatmaya ve yatırımcı çekmeye çalışacaklarını kaydetti.

- 25 yılda 300 milyar dolar yatırım

Kazakh Invest Ulusal Yatırım Şirketi Yönetim Kurulu Başkanı Tuyakbayev, son 25 yılda Kazakistan’ın dışarıdan 300 milyar dolarlık yatırım çektiğini belirterek, şunları kaydetti:

"Türkiye’den 2 milyar dolar yatırım yapıldı. Bu çok az bir miktar. Ancak son yarım yılda Türkiye ile kimya, tarım kimyası, gıda ve diğer alanlarda 1 milyar dolardan fazla anlaşmalar imzaladık. Şu an Türkiye’nin büyük holdingleriyle görüşmeler yapıyoruz. Bu yıl daha birkaç milyar dolarlık anlaşma imzalayacağız. Türkiye ile olan durumumuz önemli ölçüde değişiyor."

Tuyakbayev, ülkede petrokimya, doğal gaz, tarım, gıda sanayisi ve altyapının yatırım için öncelikli sektörler olduğunu da vurguladı.