Büyükşehir Olma Hayali

Muğla Belediye Başkanı Osman Gürün, Muğla‘nın 800 binin üzerinde nüfusuyla büyükşehir olacak iller kategorisine girdiğini, Büyükşehir olma hayalinin kentte ve kendilerinde de heyecan yarattığını belirtti. 

Kentin büyükşehir statüsüne kavuşmasıyla birlikte, kişi başına İller Bankası payının da yükseleceğine işaret eden Gürün, ‘‘Ayrıca o ilde oluşan vergilerin yüzde 5‘i büyükşehir bütçesine geliyor ve alt belediyelerle bölüşüyor. Bir kere mali yönden önemli bir artı değer oluyor. Bunun haricinde büyükşehirin yetki ve yaptırım gücü yükseliyor. Kanunla büyükşehirlere bazı konularda merkezi hükümet görevlerini devretmiş ve dolayısıyla büyükşehirin yaptırım gücü, yetkisi daha yüksek. Bu nedenle büyükşehir olmayı herkes istiyor‘‘ diye konuştu.

Gürün, Türkiye‘de 16 büyükşehir belediyesinin bulunduğunu ve yeni büyükşehirlerle birlikte bu sayının 27‘ye çıkacağını dile getirerek, ‘‘Geriye 54 tane büyükşehir olmamış normal şehir kalıyor. Herkes, her bölge büyükşehir olmak ister. Bizim sistemi tekrar revize etmemiz gerekiyor. Yani normal belediye yasası, büyükşehir belediyesi yasası, İl Özel İdareleri ve muhtarlıklar olmak üzere yerel yönetimlerle ilgili tekrar bir gözden geçirme ve reforme etmemiz gerekiyor. Bizim esas yapmamız gereken bunlar‘‘ dedi. 

Muğla‘nın kendisini geleceğe taşıyacak enstrümanları seçtiğini ve gelecek için emin adımlarla ilerlediğini vurgulayarak, şunları kaydetti: 

‘‘Biz kentimizde sanayi istemiyoruz. Ama bir üniversite kenti olarak, tarih ve kültürel değerlerimizi turizme sunarak, spor turizmi, kongre turizmi ve önümüzdeki dönemlerde daha aktif hale gelecek olan sağlık turizmle pay alan, coğrafi merkezlilikle de bir lojistik merkez olabilme özelliğine sahibiz. Bu özelliklerle de biz nitelikli göç alarak gelişimimizi ve kişi başına düşen gelirimizi arttırabileceğimizi tespit ettik. Bu yolda ilerlemeye devam edeceğiz. Büyükşehir bir koordinasyon görevidir. Muğla bu koordinasyonu bütün ilçeler içinde sağlayacaktır. Muğla‘nın coğrafyasının ve nüfus dağılımının da özellikleri vardır. Bir merkezde nüfus toplanmamıştır, dağınıktır. Fethiye, Bodrum, Marmaris, Milas ayrı ayrı, aşağı yukarı Muğla merkez ile birlikte nüfusa sahip. Bu nedenle burada uygulanacak olan büyükşehir statüsünün oturulup konuşulup teknik detaylarının ortaya çıkarılması gerekiyor.‘‘

  

-‘‘BODRUM AYRI BİR KONUMDA TUTULSUN‘‘-

Bodrum Belediye Başkanı Mehmet Kocadon ise, Bodrum için 2002 yılından beri bazı projeleri savunduğunu belirterek, ‘‘2002 yılından beri hep savunduğum bir şey vardı; Türkiye‘de ilk defa ilçe turizm büyükşehir belediyesi kurulsun. Biz hala bunun arkasındayız. Bodrum Yarımadasındaki 11 belediyenin tek çatı altında toplanmasını ve ilçe turizm büyükşehir belediyesi olmasını hep savunmuşumdur‘‘ dedi.

Türkiye ve dünya geneline bakıldığında Bodrum isminin Muğla isminin çok daha önünde olduğuna işaret eden Kocadon, şöyle konuştu:

‘‘Üst kimliğimiz tabi ki Muğla. Ancak Bodrum, Muğla isminin çok daha önündedir. Bilinen tanınan bir yerdir Bodrum. Mesafe olarak Muğla, Bodrum‘a çok uzaktır. Bodrum, yarımada bazında çok geniş bir yerdir. Muğla, büyükşehir statüsüne getirilebilir, ama bunun içinde Bodrum‘u ayrı tutmak lazım. Çünkü Bodrum Türkiye‘nin İstanbul‘dan sonra dünyaya açılan ikinci kapısıdır. Bu nedenlerle Bodrum‘u bu büyükşehir statüsü içinde ayrı bir konumda tutarlarsa seviniriz. Bodrum, bağımız bir bölge olarak büyükşehir statüsünün içinde ayrı tutulabilir.‘‘

Marmaris Belediye Başkanı Ali Acar da, büyük bir kasabanın il olması, yada Muğla gibi bir ilin büyükşehir yapılmasının çok önemli olmadığını belirterek, ‘‘Bugün bana ‘Marmaris‘i il yapalım‘ deseler, ne anlamı var? Bunun ne katkısı olacak? Zaten yasalarla her şey belirlenmiş ve bu belirlenen konularda sıkıntılarımız var. Örneğin turizm bölgelerinde haksız bir uygulama var. Kış nüfusunuza göre merkezi bütçeden aldığınız pay ve personel istihdamında haksızlığa maruz kalıyoruz. İnsan artıyor ama elimizdeki bütçe ve personel kış nüfusuna göre belirlenmiş. Bir yerin illa büyükşehir yapılmasına gerek yok. Bu gibi sorunlar çözülürse Muğla‘nın büyükşehir yapılması gereksiz‘‘ dedi. 

Fethiye Belediye Başkanı Behçet Saatcı ise, Muğla‘nın büyükşehir olmasını gerektirecek bir özelliği sahip olmadığını savundu.

Muğla‘nın büyükşehir olması için bazı kıstasları bünyesinde bulundurması gerektiğine işaret edene Saatcı, ‘‘Antalya‘ya, Eskişehir‘e bakıyorum. Hadi Ankara, İzmir, İstanbul bunları ayıralım. Çünkü bu iller statü olarak isim olarak olmasa bile Osmanlı‘dan beri büyükşehirlerimiz. Ama daha sonra büyükşehir yapılan illere baktığımız zaman etraftaki ilçe belediyelerle zaten birleşmiş, banliyöleşme gerçeklemiş. Sadece tabelalar ayırıyor. Coğrafi bir ayrımda yok. Ama Muğla öyle değil. Coğrafi bir ayırım var etrafında. Getirisi anlamında Muğla büyükşehir yapılsın fakat düz mantıkla baktığımız zaman Muğla‘nın büyükşehir yapılması uygun değil, henüz daha erken‘‘ diye konuştu.

-AYDIN‘DA HEYECAN 

Aydın Valisi Hüseyin Avni Coş, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan‘ın açıklamasının, söz konusu 11 il için müjdeli bir haber olduğunu, büyükşehir belediyesi statüsü kazanmanın o şehrin gelişmesine, kalkınmasına büyük katkı sağlayacağını ifade etti.

Coş, Kocaeli, Sakarya, Eskişehir, Erzurum, Adana ve İzmir‘in, büyükşehir olduktan sonra çok büyük hızla gelişmeye, kalkınmaya, alt ve üst yapı sorunlarını bütüncü bir anlayışla ele alıp, çözebilme imkanına kavuştuğunu ifade ederek, şöyle konuştu:

‘‘En önemlisi büyükşehir sınırları içerisinde imar kirliliğinin önlenmesi, çevre sorunlarını önlenmesi, başta yollar, otopark gibi konular olmak üzere, su, kanalizasyon, atık su yönetimi gibi pek çok altyapı konusunda da kayda değer gelişmelerin sağlanması, büyükşehir mevzuatıyla, büyükşehirin sağladığı mali imkanlarla, daha kolay halledilecektir. Aydın‘ın genel bütçe gelirlerinden aldığı pay, büyükşehir olması durumunda daha fazla alacak. Bu da daha fazla hizmet olarak ortaya çıkacaktır. Ayrıca büyükşehir teşkilatının kurulması üretim ve istihdamı da olumlu etkileyecek.‘‘

Aydın Belediye Başkanı Özlem Çerçioğlu da, Aydın‘ın büyükşehir olmasını istediklerini, ancak merkez nüfusunun 188 bin olması nedeniyle nasıl büyükşehir statüsü kazanacakları konusunda fikrinin bulunmadığını söyledi.

Büyükşehir olmanın Aydın‘a fayda getireceğini ifade eden Çerçioğlu, ‘‘Büyükşehir, büyük imkanlar demek.  Altyapı ve üst yapıyı tek elden yaparak, daha sağlıklı bir şehir oluşturmamız, daha hızlı ve ahenkli gelişmemizi sağlar ve yatırım da 3-4 kat artar. İlimiz büyükşehir statüsüne dahil olmakla kabuğunu çok daha hızlı kırar‘‘ diye konuştu.

Aydın Ticaret Odası Başkanı (AYTO) Yönetim Kurulu Başkanı İsmail Hakkı Dokuzlu da Başbakan Erdoğan‘ın yaptığı açıklamanın, Aydın il genelinde sevinçle karşılandığını dile getirerek, ‘‘Aydınlılar olarak son derece memnunuz. Aydın 750 bin nüfusu çoktan aşmış durumda. Aydın sadece merkezi ile değil, dört tane büyük ilçesiyle hem ülke çapında, hem de uluslararası alanda ismini duyurmuştur‘‘ dedi.

-VAN

Van‘ın büyükşehir statüsüne kavuşacak iller arasında yer alması, 1 milyon 35 bin 418 nüfuslu kentte büyük sevinç yarattı. 

TMMOB Mimarlar Odası Van Şubesi Başkanı Dr. Şahabettin Öztürk, Van‘ın Doğu Anadolu Bölgesi‘nin en büyük illerinden biri olduğunu belirterek, kentin sadece nüfus olarak değil, bölge olarak da stratejik bir konuma sahip olduğunu söyledi.

Van‘ın büyükşehir olması için oda olarak yıllarca çeşitli girişimlerde bulunduklarını belirten Öztürk, şöyle devam etti: 

‘‘Van‘ın nüfusu göç nedeniyle son yıllarda 4 katına çıkmıştır. Bu nedenle yerel yönetimlerin halka sağlıklı hizmet sunması, pek mümkün görülmemektedir. Bu amaçla Van‘ın merkezinin yanı sıra Bostaniçi, İskele ve Edremit kesimlerinde de birer belediyenin olması hizmet bakımımdan kaçınılmazdır. Dolayısıyla hükümetin yapmış olduğu bu çalışmayı destekliyoruz.‘‘

-KAHRAMANMARAŞ‘TA BÜYÜKŞEHİR HEYECANI-

Kahramanmaraş Belediye Başkanı Mustafa Poyraz, bir şehrin büyükşehir olmasının o kentin geleceği açısından çok şey ifade ettiğini söyledi.

Kahramanmaraşlıların büyükşehir müjdesini yıllardır beklediğini anlatan Poyraz, ‘‘Bu ses Başbakanımız Recep Tayyip Erdoğan‘dan geldi. Bilindiği üzere ülkemizde büyükşehirle ilgili iki konu cereyan ediyor. Birincisi hemen çevremizde bulunan Adana, Gaziantep ve Kayseri gibi illerde uygulanan sistem. Diğeri ise Kocaeli ve İstanbul örneği. Zaten Başbakanımız bu açıkladığı 11 il için Kocaeli modelini örnek gösterdi‘‘ diye konuştu. 

Poyraz, bir şehrin büyükşehir olmasının o şehrin geleceği açısından çok şey ifade ettiğini kayderek, ‘‘Olaya sadece parasal olarak bakmamak lazım. Burada bir plan bütünlüğü esas alınıyor. İşin bizce öz noktası burası. Yoksa zaten şehrin büyükşehir olmasıyla birlikte bütçesi artacak, bu önemli avantaj. Ancak ili bütün olarak ele aldığınızda gelişim de buna paralel olacak. Kahramanmaraş‘ın büyükşehir olması ile birlikte insanların yaşam standardı artacak. Elbette ilk başta küçük sıkıntılar olabilir. Ama gelecekte ilimiz açısından prestij ve imaj açısından büyük faydalarını göreceğiz. Getirisi götürüsünden fazla olacaktır. Zaten Kahramanmaraş bunu hak ediyordu‘‘ dedi. 

Kahramanmaraş Ticaret ve Sanayi Odası(KMTSO) Kemal Karakçük ise büyükşehir statüsüne kavuşacak Kahramanmaraş‘ın dinamizminin de artacağına inandığını söyledi.

İş dünyası olarak alınan bu karara teşekkür ettiklerini belirten Karaküçük, ‘‘Büyükşehir olmanın ciddi ve önemli kazanımları var. İlk başta şehrin daha hızlı gelişmesine katkı sağlayacaktır. Yatırımlardan, merkezden alacağı paylarla büyük imkanlara kavuşacaktır‘‘ diye konuştu. 

Karaküçük, ilçelerin merkeze bağlanacağını dile getirerek, ‘‘Ayrıca şunu belirtmekte yarar var. Anadolu‘nun bir çok bölgesindeki küçük beldeler bence kamusal bir israf oluşturuyor. Bu anlamda da ülkemiz için hayırlı olacağını düşünüyorum. Olayı makro anlamda düşünmek gerekiyor. Çünkü bu vesile ile kentlerimiz daha büyük dinamizme kavuşacaktır‘‘ ifadelerini kullandı.

-ANTAKYA