BURAK AKAY/SINAN BALCIKOCA - Çanakkale Savaslari'nda yaptigi top atisiyla Fransizlara ait "Turkuaz" denizaltisinin teslim alinmasini saglayan Müstecip Onbasi, savasin gizli kahramanlari arasinda yer aliyor.
Bursa'nin Yenisehir ilçesine bagli Orhaniye köyünde 1891 yilinda dünyaya gelen ve Çanakkale'de topçu olarak görev yapan Müstecip Onbasi, 30 Ekim 1915'te Gelibolu Yarimadasi'ndaki Akbas mevkisinden gerçeklestirdigi top atisiyla "Turkuaz" denizaltisinin teslim alinmasini sagladi.
Savasin ardindan köyüne dönen ve 1959 yilinda hayatini kaybeden Müstecip Onbasi, kahramanliginin yil dönümünde hemsehrileri ve torunlari tarafindan aniliyor.
Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Ana Bilim Dalinda görevli Dr. Ögretim Üyesi Mithat Atabay, AA muhabirine yaptigi açiklamada, Müstecip Onbasi'nin Çanakkale Savaslarina topçu eri olarak katildigini ve savas sirasinda onbasi rütbesini aldigini söyledi.
Savasta gemilerle bogazi geçemeyenlerin denizaltilarla sefer yaptigini belirten Atabay, söyle devam etti:
"30 Ekim 1915'te Fransizlarin 'Turkuaz' denizaltisi bogazi geçme girisiminde bulundu ancak Akbas mevkisine geldigi sirada aglara takildi. Burada su yüzüne çikmak zorunda kaldi. Nöbet tutan Müstecip Onbasi bunu gördü ve herhangi bir emir almadan topu atesledi. 3. atisinda Turkuaz denizaltisini periskobundan vurdu. Bir denizaltinin periskobundan vurulmasi kör kalmasi anlamini tasimaktadir. Denizaltinin mürettebati panige kapildi ve denizaltiyi su üstüne çikardi. Böylelikle 28 kisi esir alindi.
Turkuaz denizaltisinin ele geçirilmesi savas açisindan çok büyük bir moral kaynagi olmustur. Enver Pasa'nin ve Alman subaylarin da katildigi törenle 10 Kasim'da Müstecip Onbasi, çavus rütbesine terfi etmis, denizaltiya da onun adi verilmistir."
Top atisi sonrasi mürettebatin denizaltiyi terk etmesi sonrasi sifre belgeleri ve bir Ingiliz denizaltisiyla bulusma koordinatlarinin ele geçirildigine dikkati çeken Atabay, bir Alman denizaltisinin bu koordinatlari kullanarak söz konusu Ingiliz denizaltisini batirdigini anlatti.
Atabay, batirilan Ingiliz denizaltisinin Istanbul'a zarar vermesinin de böylelikle önüne geçildigini aktararak, "Aslinda olay, içinde pek çok kahramanliklarin yasandigi bir hadise olarak tarihe geçmistir. Bu denizcilik ve topçuluk tarihi açisindan gerçekten çok önemlidir." diye konustu.
- Tünele isminin verilmesi talebi
Müstecip Onbasi hakkinda arastirmalar yapan Bursa Kent Konseyi Sairler Yazarlar Çalisma Grubu Baskani Faruk Anbarcioglu da mezarini ziyaret ettigi kahramanin isminin yasatilmasi gerektigini dile getirdi.
Anbarcioglu, söyle konustu:
"Bir tek mermiyle koskoca Fransiz denizaltisini esir aliyor. Bu, dünyanin hiçbir yerinde görülmüs olay degildir. Böyle biri yabanci ülkelerin kahramani olsaydi onun için ciltler dolusu kitaplar yazilir, filmler çekilirdi. Bizim böyle bir kahramanimiz var. Su anda Çanakkale'de dünyanin sayili köprüleri arasina girecek 1915 Çanakkale Köprüsü insa ediliyor. Bilhassa Fransiz denizaltisinin esir alindigi Akbas Limani civarinda tüneller yapiliyor. Bu tünellerden birine vefa borcu olarak bu aziz kahramanin isminin verilmesini arzu ediyoruz."
Adinin tünele verilmesi için müracaatta bulunduklarina isaret eden Anbarcioglu, olumlu sonuç beklediklerini kaydetti.
Müstecip Onbasi'nin torunu Sami Kiliçaslan da böyle bir askerin torunu olmaktan gurur duydugunu söyledi.
Diger torununun esi Ismail Kocatürk ise 10 yaslarindayken gördügü ve net hatirladigi kahramanin ailenin onuru oldugunu ifade ederek, "Müstecip Onbasi'yi okullara davet ederlerdi ve hikayesini anlatirdi. Rahmetli, hikayesini anlatirken aglardi. Onun torununun esi oldugum için çok gururluyum. Allah rahmet eylesin." diye konustu.
Orhaniye Mahallesi Muhtari Metin Ulu, kahramanlik hikayeleriyle büyüdükleri Müstecip Onbasi'nin isminin tünellerde yasatilmasini arzu ettiklerini vurguladi.
Çanakkale Savaslari'nin Gizli Kahramani Açiklamasi Müstecip Onbasi
Çanakkale Savaslari'nda 30 Ekim 1915'te top atisiyla Fransizlarin 'Turkuaz' denizaltisinin teslim alinmasini saglayan Müstecip Onbasi, kahramanliginin yil dönümünde aniliyor ÇOMÜ Fen Edebiyat Fakültesi Dr. Ögretim Üyesi Mithat Atabay: 'Turkuaz denizaltisinin ele geçirilmesi savas açisindan çok büyük bir moral kaynagi olmustur' Bursa Kent Konseyi Sairler Yazarlar Çalisma Grubu Baskani Faruk Anbarcioglu: 'Bir tek mermiyle koskoca Fransiz denizaltisini esir aliyor. Bu, dünyanin hiçbir yerinde görülmüs olay degildir'