Cenevre'deki Batı Sahra Görüşmeleri Sona Erdi

Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreterinin Batı Sahra Özel Temsilcisi Horst Köhler'in ara buluculuğunda dün başlayan Batı Sahra sorununa yönelik çözüm arayışları kapsamındaki "yuvarlak masa toplantısı" sona erdi.

BM Cenevre Ofisi'nde gerçekleşen Batı Sahra görüşmelerine Fas, Polisario Cephesi, Cezayir ve Moritanya'dan heyetler katıldı.

Özel Temsilci Köhler, bugün beklenen saatten erken biten toplantıya ilişkin düzenlediği basın toplantısında, tarafların sorunu görüşmek üzere 2019'un ilk çeyreğinde yeniden bir araya gelmek için anlaştıklarını açıkladı.

Tarafların, BM gözetiminde 6 yıl aradan sonra ilk kez müzakere masasına oturmasının önemine işaret eden Köhler, "Bu nedenle, tarafların buradaki toplantıya yapıcı bir şekilde katılarak yenilemiş oldukları taahhüdü takdir ettiğimi belirtmek istiyorum." dedi.

Köhler, Fas, Polisario Cephesi, Cezayir ve Moritanya'dan heyetlerle iki gün yoğun müzakereler gerçekleştirdiklerini ifade ederek, tarafların toplantılarda birbirlerine karşı açık olmasını ve karşılıklı saygı çerçevesinde tutum sergilemelerini övdü.

Özel Temsilci Köhler, gazetecilerin toplantıya ilişkin soru taleplerini ise geri çevirdi.

- Batı Sahra sorunu

Fas'ın, 1975 yılında eski İspanyol sömürgesi Batı Sahra'yı topraklarına katmasının ardından Cezayir'in destek verdiği bağımsızlık yanlısı Polisario Cephesi ile Fas yönetimi arasında gerginlik başladı.

Polisario Cephesi, 1991 yılında BM ara buluculuğunda varılan ateşkes anlaşmasına kadar Fas güvenlik güçlerine karşı silahlı mücadele yürütüyordu. Ateşkes anlaşmasından bu yana Batı Sahra'nın statüsüyle ilgili görüşmeler yapılsa da henüz başarıya ulaşamadı.

Fas bölgenin kendi egemenliğinde kalması gerektiğini savunurken, Polisario Cephesi ise Batı Sahra'nın bağımsız devlet olduğunu ileri sürüyor ve kendi kaderini belirlemek için referandum yapılmasını istiyor.

Batı Sahra'dan on binlerce sığınmacıyı topraklarında barındıran Cezayir de referandum önerisine destek veriyor.

- Geçmişe uzanan anlaşmazlık

Fas, Marakeş kentinde düzenlenen terör saldırısının arkasında Cezayirlilerin olduğunu iddia ederek Ağustos 1994'te Cezayir vatandaşlarından vize talep etmeye başladı. Cezayir, Fas'ın bu adımına karşılık Eylül 1994'te iki ülke arasındaki sınır kapılarını kapattı.

Cezayir, Fas'ın zaman zaman yaptığı sınır kapısını açma çağrılarına olumlu cevap vermedi. Cezayir Dışişleri Bakanlığından 2013 yılında yapılan açıklamada sınır kapısını açmak için bazı şartlar öne sürüldü.

Bu şartlar, "Fas'ta Cezayir aleyhine resmi ve gayriresmi karalama kampanyasına son vermek, uyuşturucu kaçakçılığını engellemek için etkin iş birliği yapma, Cezayir'in Batı Sahra konusundaki tutumuna saygı gösterme ve uluslararası kanunlara uygun şekilde çözüm üretme" olarak sıralandı.

İki ülke arasındaki ilişkiler hala "soğuk" seyrederken, en önemli anlaşmazlıklardan birinin de Batı Sahra olduğu belirtiliyor.