Cezayir'e 'Ekonomik Reform Yap' Çağrısı

Uluslararası Kriz Grubu, Cezayir ile ilgili raporunda, "Cezayir'in ekonomik politikalarının artık vadesi doldu. Cumhurbaşkanlığı seçimleri öncesinde belirsizlik devam ederken devlete bağlı iş çevreleri ilerleyen yıllarda ihtiyaç duyulacak reformları engelliyor." değerlendirmesinde bulundu.

Merkezi Brüksel'de bulunan sivil toplum örgütü Uluslararası Kriz Grubu, Cezayir'de 2014 yılından bu yana devam eden ekonomik darboğazın aşılması için tavsiyeler içeren "Cezayir'in Ekonomik Darboğazı Aşmak" başlıklı raporu yayımladı.

Petrol fiyatlarının 2014 yılından bu yana sürekli düşmesiyle ülkede 1990'lardaki iç savaşın ardından ortaya çıkan ekonomik modelin daha fazla sürdürülemez olduğu belirtilen raporda, "Siyasi tıkanıklık Cezayir'in çok ihtiyaç duyduğu ekonomik reformları engelliyor. Yeni istikrarsızlık döneminden kaçınmak için devlet kurumlarında ve özel sektörde şeffaflık ve hesap verebilirlik artırılmalı." değerlendirmesinde bulunuldu.

Ülkedeki gençlere daha fazla fırsat verilmesi gerektiğine işaret edilen raporda, Cezayir'in karşı karşıya olduğu zorlukların aşılması için kamu harcamalarında şeffaflığın artırılması ve gençlerin de katıldığı geniş çaplı bir mutabakatın oluşturulması gerektiği savunuldu.

Petrol fiyatlarının 2014'ten itibaren düşüşüyle sarsılan hidrokarbona dayalı Cezayir ekonomisinin kaynaklarını çeşitlendirmesi gerektiği vurgulanan raporda, bunun önündeki 2 önemli engelin siyasetten çıkar sağlayan iş çevreleri ve ülkenin yaşadığı siyasi çalkantılarla sertleşen siyasi iklim olduğu iddia edildi.

- "Cezayir'in yakın geçmişi reformlara engel"

Raporda, "1980'lerdeki ekonomik sıkıntıların yol açtığı 1990'lardaki iç savaş, hükümetin siyasi uzlaşı arayışını akamete uğrattı. Bu yakın geçmiş, hükümetin siyasi bir uzlaşı yoluyla reform yapma ve uygulama çabalarını engelliyor." ifadesine yer verildi.

Raporda, ülkenin sosyalist ekonomiden pazar ekonomisine geçtiği 1990’lar şiddet olaylarından dolayı "10 kara yıl" olarak adlandırıldı ve bu durumun halen reformların önünde set oluşturduğu savunuldu. Bunun yanında ülkedeki siyasi belirsizliğin de reformların önüne geçtiğinin altı çizildi.

Cezayir'in petrol gelirlerine bağlı ekonomisinin "istikrarsız bir ekonomik model" oluşturduğu değerlendirmesine yer verilen raporda, petrolün varil fiyatının bu yılın ilk çeyreğinde 70 dolar olmasına rağmen bunun ülke ekonomisinde bütçe açığını karşılama noktasında yetersiz kaldığı ifade edildi.

Raporda, Cezayir Cumhurbaşkanı Abdulaziz Buteflika'nın, sağlık sorunlarına ve görevi gençlere devretmesi yönündeki çağrılara rağmen 2019'daki seçimlerde başkanlığa aday olmasına ilişkin "genel anlamdaki felce etki eden bir diğer faktör" nitelendirmesi yapıldı. Ülkede 19 yıldır Cumhurbaşkanlığı görevini yürüten Buteflika'nın defalarca reform vadettiği ancak onun önderliğindeki siyasi sistemin tıkandığı kaydedildi.

- "Ekonomide köklü reformlar yapılmalı"

Raporda, Cezayir’in ekonomide daha köklü reformlar yapması tavsiyesinde bulunularak, hükümetin petrol ve ranta dayalı ekonomik sistemi halkın görüşlerini dikkate alarak yeniden düzenlemesi gerektiği belirtildi.

Halkın yolsuzluk ve adaletsizliğin azaldığını görmesi halinde reformları daha çok sahipleneceği tahmininde bulunulan raporda, birçok çevreden iş ve sivil toplum aktörlerinin ekonomi reformlarına dahil edilmesi gerektiği bildirildi ve reform gündeminin hazırlanması sürecinde gençler ve girişimcilere yer verilmesi önerisi yapıldı.

Raporda, petrole "aşırı bağımlı" olarak nitelendirilen Cezayir ekonomisinin toplam ihracat gelirlerinin yüzde 97'si petrol ve doğal gazdan sağlanıyor. Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) üyesi Cezayir, günlük yaklaşık 1,2 milyon varil ham petrol üretiyor.