Dört günlük Çin gezisine başlayan ABD Başkanı Barack Obama, Şangay'daki Bilim ve Teknoloji Müzesi'nde yerel yöneticiler ve üniversite öğrencileriyle birlikte oldu.
Ziyaretinin ilk gününde gerçekleşen buluşmada, Obama Çin Yönetimi'nin yoğun eleştiri aldığı insan hakları ihlalleri ve internet yasakları konusuna değindi. Ancak, Pekin'de Çinli liderlerle görüşmesi sırasında sorun yaratacak Uygur katliamı ve Tibet'teki insan hakları ihlalleri başkanın gündeminde yer almadı.
Obama, ifade ve ibadet özgürlüğünün, bilgiye ulaşım ve siyasi hayata katılımın evrensel haklar olduğunu; etnik ve dini azınlıklar da dahil olmak üzere herkesin bunlardan yararlanabilmesi gerektiğini söyledi. ABD Başkanı Obama, serbest bilgi akışının bir ülkeyi daha da güçlendirdiğini belirtti ve "Ben çok sıkı bir sansür karşıtıyım ve açık internetten yanayım" dedi.
Beyaz Saray tarafından internet üzerinden canlı olarak yayınlanana Obama'nın Çinli öğrencilerle buluşması, tam bir planlanmış karşılaşma görüntüsündeydi: Takım elbiseli öğrenciler gülümsedi, kibarca alkışladı ve Obama Çince konuşmaya çalışırken güldü.
Şangay'da bu sahneler yaşanırken, sorulardan ve yorumlardan bir çoğu, internet üzerinde çok sıkı bir denetim uygulanan Çin'den değil, batı ülkelerinde yaşayan Çinlilerden geldi. ABD başkanının, "ülkesindeki ekonomik krizde yardım istemek için Çin'e geldiğini" savunan milliyetçi yorumlarla, Obama'nın Nobel almasını eleştiren yorumlara uzanan bazı kullanıcı ifadeleri Çin resmi haber ajansının sitesinde yer aldı.
Çinli internet kullanıcıları mart ayından bu yana Twitter ya da Facebook gibi sosyal paylaşım sitelerine giremiyor.
Doğu Türkistan'daki Uygurlar ise temmuzda yaşanan katliamdan beri sanal dünyayla bağlantılarını kaybetti.
Çin'in azınlıklar üzerinde kurduğu baskı ve şiddet politikası yanında, son dönemde gündeme gelen 'kara cezaevleri' iddiası da ülkedeki insan hakları ihlallerinin boyutlarını gözler önüne seriyor.
'Özgür dünyanın yeni lideri' Obama ise, Pekin'i kızdırmak istemediği için, bir yandan bu konulardan mümkün olduğu kadar uzak durmayı seçiyor, hatta Tibet'in ruhani lideri Dalay Lama ile yapması planlanan görüşmeyi bile iptal ediyor.
Küresel hakimiyeti sarsılan ABD, Çin'i "emperyal zincir"in halkasına ekleyerek hegemonyasını bu yüzyılda da sürdürmeye çalışmayı seçiyor. ABD'nin artık Çin'e sürdüremeyeceği kadar büyük çapta borçlandığını itiraf eden Başkan Obama da, 21'inci yüzyılı Washington ve Pekin arasındaki ilişkinin şekillendireceğini zaten defalarca ilan etti.
Çin'de sadece 'internet özgürlüğünü' savundu
Çinli yetkililer ile görüşmesinde önce, Obama Uygur ve Tibet'teki insan hakları sorunları başta olmak üzere hiçbir 'tehlikeli' konu hakkında yorum yapmadığı görüldü.
