Cinsiyet Değiştirmek İsteyen Hükümlünün Talebi Kabul Edildi

Maltepe 2 Nolu L Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu'nda çeşitli suçlardan hükümlü olarak tutulan 27 yaşındaki Yunus A, transseksüel yapıda olduğunu gerekçe göstererek, 2013'te ismini değiştirmek amacıyla dava açtı.
Anadolu 6. Asliye Hukuk Mahkemesi'ndeki dava sonucunda Yunus A'nın ismi 22 Ocak 2014'te "Aslı" olarak değiştirildi. İsim değişikliğinin ardından Aslı A, transseksüel yapıda olduğunu ve cinsiyet değişikliğinin zorunlu bulunduğunu belirterek, cinsiyetinin değiştirilmesi talebiyle tekrar mahkemeye başvurdu.
Anadolu 22. Asliye Hukuk Mahkemesi'nde görülen dava kapsamında Marmara Üniversitesi Pendik Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nden alınan raporda, hükümlüye "cinsel kimlik bozukluğu" tanısı konulduğu ve psikolojik cinsel kimliğine uygun şekilde biyolojik cinsiyetinin kadın olarak değiştirilmesinin ruh sağlığı açısından gerekli olduğuna karar verildiği bildirildi.

Mahkeme de Aslı A'nın kadın görünümünde olduğu ve hastanenin düzenlediği raporun davacının talebini doğruladığı gerekçesiyle cinsiyet değişikliğini gerçekleştirmek üzere izin verilmesine hükmetti.
- "Ameliyat yapılmazsa ruh sağlığı olumsuz yönde etkilenebilir"
Kararın ardından Aslı A, sağlık kurulu raporu olmasına rağmen Ceza İnfaz Kurumu idaresi tarafından ameliyat olmasının engellendiği iddiasıyla 5 Ocak 2015'te Anadolu Adalet Sarayı İnfaz Hakimliği'ne başvurdu.
Cezaevinde kalan D. Ç. isimli hükümlünün de kadın olmak için başvurduğunu ve başvurusu kabul edildikten sonra ameliyatının yapılarak kadın olduğunu belirten Aslı A, hakimlikten ameliyatın gerçekleştirilebilmesi için gereğinin yapılmasını talep etti.
Anadolu 1. İnfaz Hakimliği'nce değerlendirilen talep, kabule değer görülerek karara bağlandı.
Hakim Servet Kartal tarafından verilen kararda, Marmara Üniversitesi Pendik Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nce düzenlenen sağlık raporunda, hükümlünün erkek kimliğine uygun rol ve davranışlara zorlanmasının ruh sağlığını olumsuz yönde etkileyeceği yönünde görüş bildirildiği aktarıldı.
Kararda, sağlık raporunda hükümlünün hormon kullanımı tedavisi için doktor kontrolü gerektiğine işaret edilerek, cinsiyetinin kadın olarak olarak değiştirilmesi ve gerekli operasyonlar için ruh sağlığı açısından bir engel bulunmadığının belirtildiği vurgulandı.
Türk Medeni Kanunu'nun 40. maddesine de değinilen kararda, cinsiyet değiştirmek isteyen kimsenin cinsiyet değişikliğine izin verilebilmesi için transseksüel yapıda olması ve üreme yeteneğinden sürekli biçimde yoksun bulunmasının zorunlu olduğu kaydedildi.
Kararda, hükümlünün transseksüel yapıda olması sebebiyle acilen cinsiyetinin kadın olarak değiştirilmemesinin hastane raporunda da yer aldığı gibi ruhsal sorunlara yol açabileceği belirtildi.
Fiziki görünüşü nedeniyle sıkıntı çeken insanların derin üzüntü ve utanç duygusu yaşayabileceğinin altı çizilen kararda, hükümlünün ruh sağlığında meydana gelebilecek olumsuzluklar nedeniyle telafisi mümkün olmayan, istenmeyen sonuçların yaşanabileceği bildirildi.

- "Böyle bir operasyon infazdan kaçış olarak görülmemeli"
Kararda, bu durumun da en az fiziki olarak yaşanan sağlık sorunları kadar önem arz ettiğinin anlaşıldığı belirtilerek, anayasanın 17. maddesinde yaşam hakkının ve kutsallığının her alanda korunması gerektiğinin bildirildiği vurgulandı.
Hükümlünün bu ameliyattan uzak tutulmasının, ileride ruhsal çöküntüler sonucu hayatını tamamen tehlikeye sokabileceği ifade edilen kararda, infazının bitmesinin beklenmesinin bu riski getirebileceği, operasyonun da infazdan kaçış olarak görülmemesi gerektiği aktarıldı.
Tıbben cinsel kimlik bozukluğu tanısı konulan hükümlünün infaz sırasında da olsa kendisine bu hakkın tanınması gerektiği vurgulanan kararda, kişinin tercihine uygun olarak yaşama hakkının verilebilmesi açısından bu cinsiyet değişikliğinin cezaevindeyken de yapılabileceği belirtilerek, talebin kabulüne karar verildiği aktarıldı.