Bursa Kestel’de gerçeklestirilen su geri kazanim projesi ile çiftçiye tarimda dijital teknoloji kullanimindan dogru sulama ve gübre kullanimi konularina kadar farkindalik egitimleri uygulamali sekilde veriliyor. Çiftçilerin arazilerinde yapilan dijital toprak analizleriyle gübreleme programi önerisi verilerek çiftçiye gereginden fazla gübre kullaniminin önüne geçiliyor. Çiftçilerin tarla ve bahçelerine konulan ’Tarimsal Sensör Istasyonu’ ile toprak nemi, sicakligi, mantari hastalik riski; Orbit ile ise uydudan bahçe ve bitki sagligi gözlemleniyor ve çiftçiye mobil uygulama üzerinden bildirim gönderilerek sulama, ilaçlama gibi konularda dogru zamanlar isaret ediliyor. Coca-Cola Türkiye, kullandigi suyu dogaya kazandirmanin, topluma ve dogaya katki saglamanin yani sira kendi fabrikalarinda da su kullanimini 2030 yilina kadar yüzde 20 azaltmak üzere pek çok farkli projeyi hayata geçiriyor.
2022 yilinin Aralik ayinda 492 hektar tarim alaninda hayata geçirilen proje çerçevesinde 402 hektar tarim alaninda uydu üzerinden bitki sagligini takip ediyor, 165 çiftçinin kendi arazilerinde 22 hektarlik alana kurulan damlama sulama sistemi ve 44 Tarimsal Sensör Istasyonu sayesinde su tasarrufu saglaniyor. Tarimda kararlarin bilgiye dayali alinmasi için 2012’den bu yana teknoloji ve hizmetleriyle gida ve tarim sektöründeki dijital dönüsüme liderlik eden Doktar Teknologies tarafindan yürütülen Bursa Su Geri Kazanim Projesi, Bursali çiftçiler tarafindan da heyecanla karsilandi. Proje çerçevesinde hayata geçirilen akilli tarim uygulamalari, su verimliligi ve tasarrufu saglayarak sadece çiftçilerin islerini kolaylastirmakla kalmiyor, gençleri sektöre çekme konusunda da fayda sagliyor.
Sistem nasil çalisiyor?
Orbit isimli mobil uygulama ile uydu tabanli uzaktan algilama teknolojisi sayesinde gerçek zamanli mahsul takibi ile tarla gözlemi yapiliyor. Sulamanin disinda uydudan tarla ve bitki sagligi izleme konusunda da öneriler sunuyor. Böylece proje sayesinde ürün verimi de artmis oluyor. Filiz ise nesnelerin internetine bagli tarimsal sensör istasyonu olup, çiftçilerin tarlalarindaki toprak ve hava sartlarini anlik olarak takip etmelerini sagliyor. Sulamayi optimize eden, hastalik ve don riski yönetimini kolaylastiran ve bilinçli ilaçlama kararlari verilmesini saglayan teknoloji, çiftçiye özel öneriler de sunuyor.
Türkiye’de tüketilen toplam suyun yaklasik yüzde 74’ünün sulamada kullanilmasindan yola çikarak ezbere degil, bilgiye dayali tarimi öne çikaran uygulama, toprak neminin düsük ve yüksekligine göre çiftçiye “sula” veya “sulama” seklinde uyari gönderiyor. Proje ayrica yagmur hasadi yoluyla olusturulan bin 600 metreküp kapasiteli su depolama alanindan çiftçilere yilda 8 milyon litre hacminde ek sulama kaynagi da olusturuyor.
Tanzer Bilgen: “Gidanin ve suyun sürdürülebilirligi için çözüm dijital dönüsüm”
Doktar kurucu ortagi ve CEO’su Tanzer Bilgen, “Önümüzdeki 30 yila damgasini vuracak iklim degisikliginin etkisini düsündügümüzde sürdürülebilir tarimda Bursa Su Geri Kazanim Projesi ile Coca-Cola Türkiye örnek bir program baslatti” dedi.
Bilgen, “Gidanin ve özellikle suyun sürdürülebilirligi için tarimda kararlarin bilgiye dayali verilmesi gerekiyor. Bunu da basarmanin tek yolu dijital dönüsüm. Tarimin en önemli girdisi olan suyun ihtiyaci kadar kullanilmasi için hem sahaya gerekli teknolojileri yerlestiriyoruz hem de çiftçilere dijital okur yazarlik egitimi veriyoruz. Çiftçiler sulamayi veriye dayali yaparak dogru miktarda sulama yapiyor olmaktan ve tasarruf etmekten son derece mutlular” diye konustu.
“Göletin bin 200 metreküp hacmi var”
Tanzer Bilgen, 2022’nin Ekim ayinda ilk kesfi yaptiktan sonra aralik ayinda gölet insaatina basladiklarini belirterek, “Dagdan gelen suyun buraya akmasi için çesitli yollar yaptik. Su anda bin 200 metreküplük bir hacme ulastik. Öte yandan suyun bosa akmasini önlemek üzere göleti membran ile kaplattik. Burada yaklasik 6-8 bin ton arasi su tutulmasini bekliyoruz. Bu göletten bin 200 tane amiga seftali agaci faydalanacak. Dolayisiyla burada biriken su sayesinde yaz aylari boyunca agaçlar susuz kalmayacak. Damla sulama ile yüzde 40’lik bir tasarruf saglaniyor. Amacimiz sensöre bagli sulama sistemleri ile ilk sene 100 ton civarinda tasarruf yapmak. Bu göletin amaci suyu hazir halde tutmak. Gölet ile 100 agacin sagladigindan fazla su tedarik etmek mümkün. Su, gittikçe nadir bir kaynak haline gelecek. Suyun erisilebilir olmasi verimin üzerinde de pozitif etki gösterecek" dedi.
Seftali üreticisi Ali Kiraz: “Suyu daha verimli kullandik, su kaybimizi önlemis olduk”
Seftali üreticisi Ali Kiraz ise, uygulamayla üretimde gözle görülür bir fayda saglandigina dikkat çekerek, “Coca-Cola ve Doktar firmalarinin ortak çalismasiyla bu ürünle tanistim. ‘Filiz’ adinda bir aleti var, onu bahçemize monte ettiler. Cihaz topragi degerlendirmeye aliyor ve telefonumuzdaki uygulama sayesinde bahçemizin ihtiyaçlarini bize söylüyor. Bizde ona göre uygulama yapiyoruz. Göletimizle ilgili yapilan çalismadan kaynakli su kullanimimiz daha verimli hale geldi. Daha öncesinde daha fazla su harciyorduk. Bu sekilde hem daha az su hem de zamaninda sulama gibi bir firsatimiz oldu. Biz bu çalismadan dolayi gayet mutluyuz. Yaz aylarinda daha çok suya ihtiyacimiz oluyor. Bu sekilde az su kullanarak daha fazla sulama yapabildigimiz için tabii ki verimde de artis oldu. Diger türlü su kaybimiz vardi. Su kaybimizi önlemis olduk ve meyveler daha verimli hale geldi” dedi.
Armut üreticisi Oguz Yilmaz: “Bir kerede verecegimiz suyu 10 defada veriyoruz”
Armut üreticisi Oguz Yilmaz, bahçesindeki akilli tarim aletlerinden söz ederek, “Toprak neminin yüzde kaç oldugunu buradan görebiliyorum. 45 santimetre asagisi biraz daha kuru. Bizim için, dünyamiz için, çocuklarimizin gelecegi için en faydali olan konu sudur. Bu alet bize su tasarrufu sagliyor. Salma sulamada bir defada verdigimiz suyu bu cihazla 10 defada veriyoruz. Filiz cihazinin su konusunda çok büyük bir avantaji var. Bu proje çerçevesinde bahçelerimizden toprak örnekleri aldik. Topragimizda ne var ne yok, hangi bitki besin elementleri eksik ne fazla onlari ögrendik. Yaptigimiz analiz sonucu bahçemizin topraginda potasyum eksigini gördük. Bahçemize azotla beraber biraz daha potasyum ekledik. Bu sene armutlarimizdan çok iyi bir kalite aldik. Hasat sonunda bahçemizi seneye hazirlamak için bir daha fosfor verecegiz. Çünkü yaptigimiz analizlerde onun eksikligini tespit ettik. Bu sayede meyve gözlerimiz beslenmis olacak ve meyve kalitesi ve rekoltesi artacak” seklinde konustu.
Yilmaz sözlerini söyle tamamladi:
“Bu bilgiler isiginda bir sonraki yila güzel meyve alabilmek için neler yapacagimizi konustuk. Dogru ilaçlama konusunda bilgi edindik. Coca-Cola Türkiye’nin Doktar Teknoloji ile yaptigi bu çalismadan sonra su kullanimimiz çok daha verimli hale geldi. Artik zamaninda sulama yaparak su tasarrufu saglayabiliyoruz.”
Coca-Cola Türkiye'den Bursa'da Su Geri Kazanim Projesi
Coca-Cola Türkiye, 2030 yili taahhütleri çerçevesinde içeceklerinde ve operasyonlarinda kullandigi suyun tamamini dogaya ve topluma geri kazandirmayi hedefliyor. Bu çerçevede Coca-Cola Foundation ve Coca-Cola Içecek’in fon destegiyle Doktar Teknologies tarafindan yürütülen Bursa Su Geri Kazanim Projesi ile 2023 yili sonuna kadar 530 milyon litre su, veriye dayali ve dogru sulama ve yagmur hasadi yoluyla dogaya geri kazandirilacak.
