'Çocuk Kanalları Sanıldığı Gibi Masum Değil'

Milyonlarca izleyicisiyle video paylaşım sitesi Youtube’da en çok izlenilenler sıralamasında yer alan ‘çocuk kanalları’ oluşturdukları içeriklerini çocuklara yararlı olup-olmadığını konusunda eleştirilere maruz kalıyor. Youtube yönetiminin ‘çocuk kanallarını’ kapatma kararı alması çocuklara yönelik içeriklerin bir nebze azalmasına sebep olsa da çok izlenen içerikler farklı isimlerle tekrar, tekrar yükleniyor.

Çocuklar için oluşturulan Youtube içeriklerini değerlendiren İstanbul Aydın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dekan Yardımcısı Dr. Aylin Sözer Çapan, “Çocukların bilgi çağında internete erişebildikleri cihazlarla ilişkileri kısıtlı olmalı. Kesinlikle ebeveyn kontrolünde, kısa sürelerde ve yasaklı sitelere girişleri engellenmiş olmalı” ifadelerini kullandı.

‘Youtube içerikleri güvenli değil’

Video paylaşım sitesi Youtube’da yayınlanan içeriklerin çocuklar için güvenli olmadığını savunan Çapan, “Youtube gibi erişilebilirliği kolay, bilgi paylaşımı için herhangi bir uzmanlık ya da ehliyet gerektirmeyen sitelerin içerikleri genellikle güvenli değil” ifadelerini kullandı. Youtube’ın ‘kapatma kararını son derece yerinde bulduğunu ifade eden Dr. Çapan, “Bu, UNICEF’in de altını çizdiği bir kavram olan ‘çocuğun yüksek yararını’ göz önünde bulunduran bir karar. Bu konuda hassasiyet göstermiş olmaları, diğer sitelerden yapılan bu tip yayınların da zaman içerisinde azalacağını ve hatta kaldırılacağını gösteriyor. Bu konuda kanun koyucular yeni düzenlemeler ve yaptırımlar hazırlıyor” şeklinde konuştu.

‘İçerik üreticileri çocukları istismar ediyor’

İçerik üreticilerinin videolarında kullandıkları çocukların durumunu da değerlendiren Çapan, “İçerik üreticilerin bu çocukların aileleri olsun olmasın çocukları olumsuz etkilediği aşikâr. Bu aynı zamanda çocuk istismarına da giren bir konudur. Çocuk videodaki içerikle anılmakta, çevresinde ve arkadaşları arasında alay konusu olmaktadır. Bu da çocuğun duygusal istismarıdır. Aynı zamanda çocuklarının olduğu içerikleri yayınlayarak bunun üzerinden para kazanan ailelerin bu davranışının, sokakta mendil sattıran kişilerin yaptıklarından bir farkı yoktur. Dolaylı olarak çocuk çalıştırmaya girer ki bu da Çocuk Hakları Evrensel Beyannamesi’ne aykırıdır. Bu durumda çocuk haklarına da aykırı olan bu yayınların bütün sitelerde acilen yasaklanması gerekmektedir” dedi.

‘Çocuğun internet ile ilişkisi kontrollü olmalı’

Çocukların internet ile olan ilişkisinde ‘ebeveyn kontrolünün’ önemini vurgulayan Çapan, “Çocukların çevresi dijital bir dünya ile dolu. Direk olmasa bile dolaylı olarak çocuk buna maruz kalıyor. Bu yüzden bu teknolojik aletlerle çocuğun maruz kaldığı sürenin kontrollü olması gerek. Eğer kontrol altına alınmaz ise dikkat dağınıklığı, odaklanma, daha da kötüsü gerçeklikle ilişkisini kesen sürekli oyun veya film bağımlısı çocuklar olarak büyüyorlar. Bu da onların gerçeklikle olan bağlarında zedelenmeye neden oluyor. Böyle büyüyen çocuklar sosyal ilişkilerinde problemli, çevresindekilere her şeyi kendi istediği gibi kabul ettirmeye çalışan, empati becerisinden eksik yetişkinler oluyorlar” şeklinde konuştu.