Çocuk Tiyatrosu Araştırmaları Derneği Başkanı Rasim Aşın:

Rasim Aşın, tarihte ilk tiyatronun Sardes Antik Kent’te yapıldığını söyledi.Sart'ta tarihte bilinen ilk tiyatro kalıntılarının mevcut olduğunu ve gün yüzüne çıkarılmaya çalışıldığını belirten Dr. Rasim Aşın, basın mensuplarına yaptığı açıklamada; "Dionysos bağ bozumu tanrısı olarak da bilinir. Sardes’de adına her üzüm toplama döneminde şenlikler düzenlenmiş ve O’nun adına düzenlenen bağ bozumu şenliklerinde tiyatronun temeli atılmıştır. O dönem yapılan bu şenliklerde bir koro bulunmaktaymış. Daha sonraları koronun önüne bir oyuncu, daha sonra ikinci bir oyuncu geçmiş, böylece tiyatronun temelleri Sardes Antik Kent’te atılmıştır.

Yapılan bu etkinliklerin ismine ise ‘THEATRON’ ismi verilmiş. Dolayası ile tüm dünya dillerinde ‘THEATRON’ kelimesinin yansıması olan theatre, teatr, teatro gibi kelimeler kullanılırken, Türkçe’de ‘Tiyatro’ sözü kullanılmaktadır. Tiyatro, Yunanca theatron, yani 'görme yeri' sözcüğünden gelmektedir. Çünkü günümüzdeki anlamıyla çağdaş tiyatronun tarihi bağ bozumu tanrısı Dionysos adına Sardes’de yapılan dinsel törenlere dayanmaktadır. Bu şenliklerde Dionysos’a hitaben oynanan oyunlar için her köyden oyuncu olarak bir kaç yetenekli gencin seçildiği ve kısa bir sürede eğitimden geçirildiği anlatılır. O dönem oyuncuların ayaklarına uzun yüksek topuklu ayakkabılar giydirilirmiş ki en uzakta oturan izleyici de oyunu seyrederken oyuncuları görebilsin diye. Oynanan bu oyunlarda en ufak hatayı yapan oyuncular oyundan sonra idam edilirmiş. O dönemde oyunlarda dekor ya da kostüm bulunmazmış. Sahne tamamıyla boş olur, başroller de önemli kişiler tarafından oynanırmış. Bir de anlatıcı görevi gören 'koro' bulunurmuş.


Günümüzde geçerli olan oyunculuk anlayışını o dönemde görmemiz mümkün değil. Duygular oyuncuların ellerinde tuttukları ve yeri geldikçe yüzlerine koydukları maskelerle belirtilirmiş. Bugün tiyatronun simgesi haline gelen gülen ve ağlayan maskeler bu uygulamanın bir uzantısıdır. Nitekim, Yunan tiyatrosunda sadece iki tür oyun vardır. Trajedi ve komedi. Antik Çağ'da tiyatro, üst sınıfa özgü bir etkinlikti. Her yıl Dionysos'u kentin hangi ileri geleninin onurlandıracağına karar verilir ve bu kişi etkinlikleri düzenlermiş. Tanrı adına bir yarışma yapılır ve en iyi oyun, hazırlayan kişinin itibarını arttırırmış.

Festival niteliğinden dolayı popüler olarak nitelendirilebilecek olan antik tiyatro, günümüze de örnekleri kalmış olan, genellikle amfitiyatro olarak adlandırılan sahnelerde sergilenir." dedi.SARDES TİYATRO KÖYÜ PROJESİKültür Bakanlığı’nın inanç turizmi kapsamına aldığı Sart Beldesi’nde antik döneme ait özelliklerden bir yenisini daha gün yüzüne çıkarmak için tiyatro sanatı ve sanatçıları için “Tiyatronun Kabesi” olarak kabul edilen tarafı öne çıkartacak bir çalışma yapılabileceğini belirten Aşın, "Mitolojide çok vurgulanan eğlence tanrısı Dionysos’un yaşadığı yerlerden olan Tumulos Dağı eteklerinde yerleşen Lidya Kralllığı’nın başkenti Sardes’de tiyatro sanatı eğitimi vermeyi ve Sardes Tiyatro Köyü olarak adlandırılacak bir mekanın oluşumu için Çocuk Tiyatrosu Araştırmaları Laboratuarı Derneği’ni kurdum. Sart Beldesi’ne İzmir - Ankara istikametinde, sit alanı olmayan yola ve harabelere yakın bir yerde en az 5 dönümlük arazi üzerine antik dönemi çağrıştıran ev görünümde özel bir tiyatral mekan oluşturarak tiyatro sanatı eğitimi ve gösterileri yapılmasını planlamaktayım. Sart’ta yıl içerisinde uluslararası kapsamda her yıl kasım ayı içersinde çocuk tiyatroları festivali ve nisan ayı içersinde de yetişkinler için tiyatro festivali yapılabilir. Amacımız bölge insanımızın tiyatro sanatına olan ilgisini artırmak, özellikle çocukları ve gençleri tiyatro sanatına olan merakını artırıcı etkinlikler düzenlemek.


Tiyatro ve eğlence tanrısı olarak kabul edilen Dionysos etkinliklerini simgesel olarak canlandırarak turistik amaçlı çalışmalar yapılabilir. Değişik yaş grupları için tiyatro kursları düzenleyerek, bölge insanına ek kazanç sahibi olabilecekleri çalışma alanları kazandırılmalıdır. Bölgenin turizm potansiyelini arttırarak, inanç turizmi kapsamında özel etkinlikler düzenlemeliyiz. Kısacası Sart Beldesi’nin Türkiye ve Dünya’da tanınabilirliğini artıracak etkinlikler ile burayı Tiyatro Köyü haline dönüştürebiliriz." diye konuştu .