Cografi Isaret Alan Sivan Dut Pekmezinin Tatli Yolculugu Basladi

Tarim ve Orman Il Müdürlügü’nün 2018 yilinda çalismalarina basladigi ve 2021’nin Ocak ayi itibariyle Türk Patent ve Marka Kurumu’nca cografi isaret alan ‘Sivan Dut Pekmezi’, Bingöl Çobantasi Kavurmasinin ardindan cografi isaret alan ikinci ürün oldu. Genç ilçesine bagli 33 köyün bulundugu Servi Bölgesi’nin neredeyse tüm köylerinde yüzyildir ekonomik kazancin elde edildigi dut pekmezinin tatli telasi basladi.

Dut hasadinin yapildigi ve kazanlarin kaynadigi merkeze 40 kilometre uzaklikta olan Büyükköy ve Güzeldere köylerinde imece usulü ile agaçtan silkelenen dutlar, ayiklanarak kaynatilmasi için hazirlaniyor. Köylerde kadin ve erkeklerin imece usulü hep birlikte hazirlamaya çalistigi dut pekmezi, kaynatilip süzüldükten sonra köylerdeki toprakli evlerin damina konularak birkaç gün günes isiginda dinlendirilmeye birakiliyor.

300 ton üretimi yapiliyor

Servi Bölgesi’nin dut pekmezinin üretim merkezi olarak bilindigini belirten Tarim ve Orman Il Müdürü Burhan Bahadir, yillik üretimin 300 ton civarinda oldugu söyledi.



Bahadir, “Topraklarindan bereketin fiskirdigi ilimiz Genç ilçesi Servi bölgesinde yüzyillardir geleneksel olarak dut pekmezi üretimi yapilmaktadir. Bölge, dut pekmezinin üretim merkezi olarak bilinmektedir. Bizler de ürünümüzün ulusal pazarlarda taninirliginin artmasi için ve çiftçimizin daha fazla gelir elde etmesi için 2018 yilinda Tarim ve Orman Il Müdürlügü olarak cografi isaret tescil çalismalarini baslatmistik. 2021 yilinin Ocak ayinda ürünümüz cografi isaret tescil belgesi almaya hak kazandi. Bölgede üretimi yapilan dut pekmezinin toplam miktari su anda 250-300 ton civarinda olup daha sonra çiftçilerimizin kirsal alanlara gelmesiyle birlikte bu üretimin 600 ton civarina çikmasini bekliyoruz. Yil boyunca arkadaslarimiz her hasat döneminde bölgede dut pekmezine ait numuneleri alacaklar ve ürünün analizlerini yapacaklar. Su anda üretici kayit listelerini olusturuyoruz. Üretici kayit listelerinin olusmasiyla birlikte de hasatlarimiz bölgede tamamlanmis durumda” dedi.

Dut pekmezinin çesitli hastaliklara da iyi geldigini söyleyen Bahadir, “Gerek demir açisindan gerekse de kansizliga iyi geldigi bilinmekte birçok mide hastaligini da sifa oldugu herkesçe bilinmektedir. Hasat dönemimizin üreticilerimize ve çiftçilerimize hayirli olmasini diliyorum” seklinde konustu.



Üreticiler dedelerinden kalan dut agaçlarindan hasat yapiyor

Dedelerinden kalan dut agaçlarindan ürün elde ederek ekonomik kazanç sagladiklarini belirten Güzeldere köy muhtari Yusuf Önel, “Dedelerimizden asirlardir kalan dut agaçlari mevcuttur. Bunlardan dut pekmezi elde ediyoruz. Bu dut pekmezini Adana, Istanbul, Izmir, Elazig ve yakin çevre illerde tüketimini sagliyoruz, vatandaslara satiyoruz. Elde ettigimiz parayi köylülerimiz kis aylarinda harciyor. Bu da bizim için bir gelir kaynagidir. Tarim Bakanligi’nin bize verdigi destekten dolayi cografi isareti de almisiz. Bu da bölgemizde vatandaslarimiza güzel bir kar saglayacaktir. Tarim Bakanligi’nin verdigi destekten dolayi tesekkür ederiz” diye konustu.

Köyde dut pekmezi üretiminde ailesine yardimci olan Dilan Önal da, “Dut pekmezi serüvenimize 15 Haziran’da baslayip Temmuz ayinin 15’ine kadar sürüyor. Dutlarimizi imece usulü silkeliyoruz. Dutlarimizi süzüp, kaynatip damlarimiza koyuyoruz. Ondan sonra illere satisimiz oluyor. Ekonomik olarak da bize çok yardimci oluyor. 70 hastaliga sifa oluyor. Herkese de tavsiye ederim” ifadelerini kullandi.