Cumhurbaskani Yardimcisi Yilmaz Açiklamasi 'Özbekistan Ile Ikili Ticaret Hedefimiz 5 Milyar Dolar'

Özbekistan heyetinin Türkiye ziyareti kapsaminda, Cumhurbaskani Yardimcisi Cevdet Yilmaz ve Özbekistan Basbakan Yardimcisi ve Ekonomi ve Maliye Bakani Jamshid Kuchkarov baskanliginda Türkiye-Özbekistan Yuvarlak Masa toplantisi düzenlendi.

Toplanti, Cumhurbaskani Yardimcisi Yilmaz, Ticaret Bakan Yardimcisi Mustafa Tuzcu, Özbekistan Basbakan Yardimcisi Kuchkarov’un yani sira Özbekistan Yoksullugu Düsürme ve Istihdam Bakani Behzod Musaev, Özbekistan Saglik Bakani Amrillo Inoyatov, Türkiye Odalar ve Borsalar Birligi (TOBB) Baskani Rifat Hisarciklioglu, DEIK Baskani Nail Olpak, Özbekistan Ticaret ve Sanayi Odasi Baskani Davron Vahabov ve is adamlarinin katilimiyla TOBB’da yapildi. Toplantida, is dünyasinin görüs ve önerileri dinlendi. Toplantinin ardindan Yilmaz, Hisarciklioglu ve Kuchkarov, Türkiye-Özbekistan Is Forumu’na katilarak açilis konusmasi yapti.

Cumhurbaskani Yardimcisi Yilmaz, Türkiye’nin ekonomik büyümesini sürdürdügünü ifade ederek, “Son göstergeler de Türkiye ekonomisinin gücünün ve güvenilirliginin en belirgin isaretleridir. Türkiye ekonomisi son 20 yilda yillik ortalama yüzde 5,4 oraninda büyümüstür. Ayni dönemde dünyanin yillik ortalama 3,6 büyüdügünü düsünürseniz bu performansin ne kadar önemli oldugunu görürsünüz. 20 yil boyunca her yil her yil 1,8 oraninda dünya performansinin üzerinde büyümüs durumdayiz. 2023 yilinin ilk 9 ayinda da yüzde 4,7’lik bir büyümemiz söz konusu” dedi.

Uluslararasi tahminlere göre yil sonunda 1 trilyon dolari asan bir ekonomik büyümeye ulasmis olacaklarini aktaran Yilmaz, “Bizim Orta Vadeli Program’daki tahminimiz, 1 trilyon 70 milyar dolara yakindi. Bunun da üzerinde bir gerçeklesme olacak. Bugünden geçmise dönük 12 ay gittigimizde 1 trilyon 70 milyar dolari geçmis durumdayiz. 1.1 trilyon dolara yakin bir seviyede bu yil ekonomik büyüklügümüzü gerçeklestirmis olacagiz. Bu bizi dünyada nominal dolar bazinda 17. büyük ekonomi yapiyor. Satin Alma Gücü Paritesine göre durumumuz daha da iyi. Bu pariteyle Türkiye ekonomisi dünyanin 11. büyük ekonomisi konumunda” diye konustu.

Yilmaz, temel öncelik olarak enflasyonu belirlemis durumda olduklarinin altini çizerek, “Enflasyonu düsürmek için, tek haneli rakamlara tekrar indirmek için gayret sarf ediyoruz. Gelecek yilin ortalarinda itibaren izledigimiz politikalarin neticesini görecegiz. Belirgin bir sekilde yillik bazda düsüs gerçeklesecek. Aylik bazda düsüsler basladi.

Enflasyon bir ivme kaybi içinde. Yillik bazda düsüsü gelecek yilin ortalarindan itibaren belirgin bir sekilde görecegiz. Tek haneli rakama da insallah 2026’da ekonomimiz ulasmis olacak” ifadelerini kullandi.

Türkiye’nin, Özbekistan’in en fazla ihracat yaptigi ülkeler arasinda üçüncü, ithalatinda ise besinci sirada oldugunu hatirlatan Yilmaz, “Bu siralari daha üst seviyelere insallah özel sektörümüzün gayretiyle tasiyacagiz. Bir taraftan fiyat istikrarini saglamaya dönük enflasyonla mücadele ederken diger taraftan yatirimi, ihracati, istihdami, üretimi desteklemeye devam ediyoruz. Tüketim agirlikli bir büyüme yapisindan yatirim, ihracat agirlikli bir büyüme kompozisyonuna dogru ekonomik politikalarimizi yeniden sekillendirmis durumdayiz. Bu çerçevede de ihracatçilarimiza ve yatirimcilarimiza her türlü destegi vermek için hazir oldugumuzu ifade etmek istiyorum. Özelikle katma degeri artiran ihracat imkani getiren yatirimlar bizim için çok kiymetli” degerlendirmesini yapti.

Özbekistan ile ikili ticaretin 3 buçuk milyar dolara ulasmis durumda oldugunu söyleyen Yilmaz, “Yatirimlarimiza baktigimizda bir buçuk milyar dolar tutarinda Özbekistan’da yatirimimiz var. Bin 700’ün üzerinde firmamiz Özbekistan’in çok farkli bölgelerinde faaliyetlerini sürdürüyorlar. Ancak bunlar yetmez. Daha fazla firmalarin karsilikli yatirim yapmasi lazim. Özbekistan sadece 35 milyonluk bir pazar olarak görülmemeli. Bir taraftan da Gümrük Birligi var. Çok genis bir cografyada çok stratejik bir konumda. Özbekistan’a yatirim yapanlar çok daha büyük bir pazara mal satma imkanina kavusmus oluyorlar. Ayni sey Türkiye için de geçerli. Türkiye sadece 86 milyona ulasan bir iç pazara sahip degil, AB ile Gümrük Birligi olan, birçok iliskileri olan, ikili serbest ticaret anlasmalari olan bir ülke. Türkiye’ye yatirim yapan Özbek firmalar da çok daha büyük pazara erisme firsatina sahipler. Hedefimiz Cumhurbaskanlarimiz tarafindan belirlenmis durumda 5 milyar dolar. Insallah Kuchkarov ile birlikte is dünyasinin destegi ile bu hedefe en yakinda zamanda ulasip yeni hedefler belirleyecegiz” dedi.

Temmuz ayinda yürürlüge giren Tercihli Ticaret Anlasmasi’nin 5 milyar dolarlik hedef için önemli oldugunu söyledigi bir adim oldugunu kaydeden Yilmaz, “Etkilerini hep birlikte görecegiz. Ama ürün sayisi yeterli degil. Kurumlarimiz her geçen yil insallah yeni ürünler ilave ederek çok daha genis çerçeveli bir anlasmaya bunu ulastiracaklar” ifadelerine yer verdi.

Türk müteahhitlerin Özbekistan’da önemli oldugunu söyledigi isler yaptigini dile getiren Yilmaz, “262 proje üstlenmis durumdalar. Bunlarin toplam büyüklügü yaklasik 7 milyar dolara ulasmis durumda. Bu da her geçen yil artan büyüyen bir faaliyet. Bu dönemin gelecekte daha da artacagina inaniyorum. Sevket Mirziyoyev’in reformlari ile Özbekistan adeta bir santiyeye dönmüs durumda. Hangi sehre giderseniz gidin, Taskent’ten Buhara’ya Özbekistan’in her tarafi, altyapi üstyapi projeleri ile bir santiye noktasinda. Bundan da müteahhitlerimizin gelecek dönemde pay almasini bekliyoruz. Is birligimiz kazan-kazan ilkesine dayali” diye konustu.

TOBB Baskani Hisarciklioglu da burada yaptigi konusmada, Özbekistan ile Türkiye’nin ‘iki devlet ve tek millet’ oldugunu belirterek, “Özbekistan Devlet Baskani Mirziyoyev’in Devlet Baskani seçilmesinden sonraki süreçte ülkelerimiz arasindaki iliskilerin gelisiminden mutluyuz. Liderler düzeyindeki iyi iliskiler, is iliskilerine de dogrudan yansimistir. Devlet Baskani Mirziyoyev’in liderliginde Özbekistan’da gerçeklestirilen iktisadi reformlar, Özbekistan’i yatirim için cazip hale getiriyor” seklinde konustu.

Reformlarda, girisimciligin ve özel sektörün önemli yeri oldugunu savunan Hisarciklioglu, “Bu açidan oda sisteminin güçlendirilmesi, reformlarin derinlestirilmesi ve uygulanmasina ciddi katki saglayacaktir. Güçlü özel sektör için güçlü bir oda sistemine ihtiyaç vardir. Oda sistemin hizmet kapasitesini gelistirilmesi, güçlü ve sürdürülebilir gelir kaynaklariyla mümkündür. Reform sürecinin önemli bir alanlarindan biri de rekabet gücünün artirilmasi ve ihracat için uygun ortam bir olusturulmasidir. Bu açidan ihracatçiya saglanacak hizmetler de önemlidir. Ihracat yapmak isteyen firmalara egitim dahil, gerekli destek, oda sistemi tarafindan saglanmalidir” dedi.

Özbekistan ekonomisindeki ilerlemelerin, TOBB’a gurur verdigini ifade eden Hisarciklioglu, “Türkiye-Özbekistan iliskileri gelismeye devam ediyor. Ticaretimiz son bes yilda yaklasik iki katina çikti. Tercihli Ticaret Anlasmasinin 1 Temmuz 2023 tarihi itibariyla uygulanmaya baslamasindan mutluyuz. Tercihli Ticaret Anlasmasi ile ticaretimizin artmaya devam edecegine inaniyorum. Müteahhitlerimizin is hacmi de son bes yilda iki kattan fazla artis gösterdi. Yatirimlarimiz da artmaya devam ediyor” degerlendirmesini yapti.

Özbekistan Basbakan Yardimcisi ve Ekonomi ve Maliye Bakani Jamshid Kuchkarov ise burada yaptigi konusmada, güvenilir yatirimi ve Türk firmalarina imtiyazi Özbekistan’da bulabileceklerini belirterek, "Ne gibi projeleriniz, ne gibi amaçlariniz varsa bunlari Özbekistan’da bulabilirsiniz. Inaniyorum ki bu Is Forumu, sirketlerimiz arasindaki girisimcilerin iliskilerini gelistirmek için iyi olur. Özbekistan ve Türkiye ekonomisi birbirine rakip degil. Birbirini tamamlayan iki ülke. Son 5 yil içinde iki devlet arasindaki bir buçuk katina yükseldi" dedi.

Kuchkarov, ecza, teknoloji, kuyumculuk ve ayakkabicilik gibi konularin Özbekistan açisindan cazip konular oldugunu aktararak, "Biz özellikle Özbekistan’da dokumacilik ile ilgili bazi meydanlari olusturmaya çalisiyoruz. Andican, Taskent gibi illerde özellikle dokumacilik ile ilgili Özbekistan’in dört farkli ilinde is adamlarini tesvik etmek istiyoruz. Onlara kredi anlaminda da imkanlar taniyoruz. Özellikle devlet katkisi anlaminda yüzde 8 oraninda kredi imkani sagliyoruz. Bu tür imkanlardan burada bulunan is insanlarinin faydalanmasini tavsiye ediyoruz. Hangi kurum ve kurulus, dokumacilik ile ilgili teklifimizi degerlendirecek olursa onlara verilecek olan 200 milyon dolarlik kredinin yüzde 8 oraninda verilecegini buradan mutlulukla duyurmak istiyorum" ifadelerini kullandi.

Konusmalarin ardindan Türk ve Özbek firmalar karsilikli is anlasmasi imzalayarak toplu hatira fotografi çektirdi.

Daha sonra Yilmaz ve Kuchkarov, basina kapali sekilde gerçeklestirilecek, bas basa ve heyetlerarasi görüsme yapmak üzere Cumhurbaskanligi Külliyesi’ne dogru yola çikti.