Çorum Belediyesi tarafindan “Bir Insan Bir Dünya Tevfik Ileri” konulu konferans düzenlendi.
Konferansa Cumhurbaskanligi Yüksek Istisare Kurulu Baskanvekili ve eski TBMM Baskani Ismail Kahraman ve Yazar Sadik Yalsizuçanlar konusmaci olarak katildi.
Devlet Tiyatro Salonu’nda gerçeklestirilen konferansta Tevfik Ileri’nin hayatindan kesitler anlatan Ismail Kahraman, “Karayollari Bölge Müdürlügü, 10 yil bakanlik yapan Tevfik Bey’in evi yok, kirada oturuyor. Bir arsasi var 200 metrekare. Onu da hanimi almis. 100 bin lira bir bankada, 200 bin lira bir bankada 300 bin lira parasi var. Köse dönmek bilmiyor. Simdi köse dönülüyor ya, o düz gidiyor. Çünkü vebal duygusu var. Tevfik Bey o suurdaydi. Allah gani gani rahmet eylesin, Türkiye çok yokluk çekti ama dürüstlügü hiç birakmadi. Çünkü halkimiz iki dünyali. Fani ve baki dünyaya inananlar. Bir de pozitivistler var. Bunlarda ahret yok. Tevfik Bey sigara kagidi satiyor, isportacilik yapiyor. Ortaokulu bitiriyor, teknik üniversiteye giriyor. Osmanli’da sinif geçmek yoktu, ders geçmek vardi. Çocugun akli matematige yatiyor, niye öbürünü bekleyecek? Kimisi okuldan 3 senede, 5 senede mezun oluyor. Tevfik Ileri, ortaokuldan sonra teknik üniversite sinavina girdi ve kazandi. Bir yandan da cemiyet faaliyetlerine devam etti. Iyi bir hatipti. Çok milliyetçi bir insandi, çok maneviyatçi bir insandi. Yeni Tevfik Ileriler lazim bize. Içkisi yok, kumari yok, aile namusu var, cüzdan namusu var. Bize böyle insanlar lazim. Böyle olursa biz mazimize layik oluruz. Tevfik Bey böyle bir insandi” dedi.
Çanakkale Zaferi’nin Tevfik Ileri sayesinde anilmaya baslandigini anlatan Kahraman, “Erzurum’a tayin oluyor, sonra Çanakkale’ye tayin oluyor. Osmanli’dan sonra gelende Osmanli hep kötülenmistir. Oysa Osmanli bizim kökümüzdür. Yeni bir sistem geldi, eski kötülenecek. Eskinin faziletiyle neden övünmeyelim. Çanakkale 18 Mart Tevfik Ileri Bey’in sayesinde anildi. O tarihe kadar Çanakkale yok. Kut-ül Amare Zaferi ile yeni tanistik. Mazimizle nasil tanismayiz? Kökümüzü nasil bilmeyiz? Üç kita, yedi iklim, 19 milyon 972 bin kilometrekareye hükmettik. Simdi Meriç Irmagi ile Agri Dagi arasina sikistirildik. Tarihimizi niye bilmeyecegiz? Istiklal Marsi’nda ayaga kalkmak da Tevfik Bey sayesindedir. O dürüstlük. Ne güzel adam yetistiriyordu bizim eski maarifimiz” diye konustu.
Yassiada’da durusmalari takip ettigini belirten Kahraman, “Tevfik Ileri oturuyor, kahvelerde sandalyeler olur, elini arkaya yasladi. Mahkeme baskani Salim Basol. Ne zalim adamdi. ‘Tevfik Ileri dogru otur’. Tevfik Bey önüne döndü. Çikardi cebinden oltu tasi siyah tespih, ‘Koy o tespihi cebine’. Nasil azaliyor bir bilseniz. Adnan Bey’in elini açtigini, ayaklarini açtigini hiç görmedim. Mükemmel bir insan. Türkiye için çok çalisti. 1950’ye kadar üç üniversite var. Biri Teknik Üniversite, biri Istanbul Üniversitesi, biri de Inönü’nün açtigi Ankara Üniversitesi. 59 olan lise 139, 5 olan çimento fabrikasi 16’ya yükseliyor. 18 baraj, 11 tane yeni liman yapiliyor. 289 köprümüz var. Bin 329 köprüye çikariliyor. 34 olan fakülte sayisi 51’e, 450 lira olan milli gelir bin 600 liraya yükseliyor. Türkiye dört misli büyüdü. Adamin evi yok ya. Bu adam 59 bütçesinde köprüyü koymustu. Bogaz Köprüsü ilk Sultan Abdülhamid’in hayaliydi. 1900 senesinde Ingilizlere bogazdaki debiyi hesap ettirdi, köprü yapacakti. Sarayburnu’ndan Üsküdar’a yer altindan giden yolu yapacakti. O da propagandayla devrildi. Tevfik Ileri Bey’in her bakanlikta yaptigi müthis icraatlar var. Köprü yapacakti ama köprü Süleyman Bey’e nasip oldu. Bogaz Köprüsü’ne hayir. Neden hayir? Zap suyundan baslayacagiz Istanbul’a gelecegiz. Zap suyu nerede? Hakkari’de. O zaman ‘köprüye hayir’, simdi de ‘Kanal Istanbul’a hayir’. Basbakan Adnan Menderes ve Tevfik Ileri sayesinde 1951’de imam hatipler açildi. Radyoda ilk defa mevlit okuttu. Radyoda ilk defa Kur’an-i Kerim okuttu. Din derslerini mecbur kildi. Nasil sevmeyiz biz bu adami? Gerçek, adam gibi adam. Millet bunu gönülden sever, seviyor da iste” seklinde konustu.
Tevfik Ileri’nin ögrencilere tanitilmasi gerektigini ifade eden Kahraman, “Okullardaki talebelerimize Tevfik Ileri’yi tanitmamiz lazim. Dünyada büyük adamlar, tarihi sahsiyetler dogum yildönümlerinde anilirlar, ölüm yildönümlerinde anilmazlar. ‘Bugün ölmüstü’ diye adam anilir mi ya? Bugün dogmus diye anilir. Madem ki yasiyor. Insanlarin ölüm yasi bedenlerinin topraga konuldugu tarih degil. Isimlerinin unutuldugu tarihtir. Ismi unutulmamissa yasiyor o adam. Dogumlar kutlanir. Biz Peygamber Efendimizin kutlu dogumunu, dogumunda yapiyoruz. Aile dogum tarihini tam bilmiyor. Sadik Bey aileyle iç içesiniz. Gel tarihi tespit edelim. O tarihte analim” dedi.
Konusmalarin ardindan bilgi yarismasinda dereceye giren ögrencilere ödülleri Cumhurbaskanligi Yüksek Istisare Kurulu Baskanvekili ve eski TBMM Baskani Ismail Kahraman, Vali Mustafa Çiftçi, Belediye Baskani Dr. Halil Ibrahim Asgin, Hitit Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ali Osman Öztürk tarafindan verildi.
Cumhurbaskanligi YIK Baskanvekili Kahraman Açiklamasi 'Yeni Tevfik Ileriler Yetistirmemiz Lazim'
Cumhurbaskanligi Yüksek Istisare Kurulu (YIK) Baskanvekili ve eski TBMM Baskani Ismail Kahraman, Tevfik Ileri’nin milliyetçi ve maneviyatçi bir insan oldugunu belirterek, “Tevfik Ileri çok yönüyle anlatilmasi ve anlasilmasi gereken insandir. Yeni Tevfik Ileriler yetistirmemiz lazim” dedi.