Hayati uyari matematiksel modellemeyle küresel sicaklik artisi ve iklim degisikliginin gelecekteki etkileri üzerine arastirma yapan Amasya Üniversitesi Matematik Bölümü Ögretim Üyesi Doç. Dr. Yadigâr Sekerci Firat’tan geldi. Atmosferde bulunan tüm oksijenin yüzde 50’den fazlasini üreten planktonlarin küresel sicaklik artisi, iklim degisikligi ve atiklar nedeniyle kirlilikle karsi karsiya kaldigini anlatan Doç. Dr. Yadigâr Sekerci Firat, “Eger bu hizla gidilirse 2100 yilinda atmosferik oksijen seviyesinde çesitli sikintilar yasayacagimiz noktasinda tahminlerimiz var” dedi.
Çalismasini Rus bilim adami Prof. Dr. Sergei Petrovskii’nin danismanliginda gerçeklestiren Doç. Dr. Firat, “2100 yilinda oksijen tükeniyor dedigimizde oksijen bir anda bitecek diye bir sey yok. Küresel isinma ve iklim degisikligindeki çesitli faktörleri elimine edebilirsek bu senaryoyu tersine çevirebiliriz. Örnegin bu karbondioksit emisyonu olabilir. Marmara Denizinde karsilastigimiz çevresel problem olan müsilaj konusu olabilir. Eger çesitli önlemlerimizi alirsak 2100 yilinda karsilasacagimizi simüle ettigimiz, matematiksel model olarak öngördügümüz yapiyi geri çevirebiliriz” diye konustu.
Iç deniz olan Marmara Denizi’nin fitoplanktonlarin çogalmasi için uygun ortam olusturdugunun altini çizen Firat, “Marmara’ya dökülen endüstriyel ve evsel atiklar bir sekilde parçalanmaya ugruyor. Sudaki oksijeni çekiyor. Oradaki canlilik bitiyor. Bu bize Türkiye’de verilmis ekolojik bir sinyal. Italya bununla birkaç ay önce karsilasti. Italya’nin kiyilarinin bundan arinmasi ortalama 5 ayi buldu. Atiklari azaltabilmeyi basarabilirsek, denize döktügümüz suyu aritabilirsek fitoplanktonlar besin alamayacaklar. Dolayisiyla bu derece de büyüyemeyecekler ve bu sekilde bir patlama yasanmayacak. Doga kendisini düzenleyecek” ifadelerini kullandi.
Deniz Salyasi Olusturan Planktonlar Için Kritik Uyari Açiklamasi '2100 Yilinda Oksijen Sikintisi Yasayabiliriz'
Marmara Denizi’nin karsi karsiya kaldigi ‘deniz salyasi’ olarak adlandirilan ve fitoplankton denen bitkisel canlilarin asiri çogalip salgi üretmesiyle olusan müsilajin dünyadaki yasami tehdit etmesinden endise ediliyor.
