Depremde Zarar Gören Diyarbakir Surlarinda Moloz Ayristirma Ve Belgeleme Çalismalari Basladi

Kültür ve Turizm Bakanligi Kültür Varliklari ve Müzeler Genel Müdürlügü’nün izinleri ile Türkiye’de 6 Subat tarihinde Kahramanmaras’ta meydana gelen depremlerden etkilenen Diyarbakir ve Adiyaman illeri ile, bagli ilçe, köy ve beldelerinde zarar gören, yikilan ve enkaza dönüsen tescilli tasinmazlarda, bilimsel yöntemlerle molozdan ayristirma, tasnif, belgeleme ve temizlik çalismalari yürütmek üzere, Diyarbakir ve Adiyaman illerinde bu iki ilin müzesi müdürlükleri baskanliginda, Dicle Üniversitesi Ögretim Üyesi Prof. Dr. Irfan Yildiz’in bilimsel sorumlulugunda yapilan çalismalar UNESCO listesindeki 5 bin yillik tarihi surlarda devam ediyor.

6 Subat’ta meydana gelen Kahramanmaras merkezli depremde 11 ilin zarar gördügünü belirten Prof. Dr. Yildiz, bu illerden biri de Diyarbakir oldugunu ve sehirde çok fazla yikim olmamakla beraber hem yeni yapilar, hem de tarihi eserlerde etkilenmis oldugunu söyledi.



Bu tarihi eserler içerisinde Diyarbakir surlari özelikle kuzey taraftaki burçlar yipranmisliga bagli olarak tas düsmeleri oldugunu ifade eden Prof. Dr. Yildiz, “Kültür ve Turizm Bakanligi’nin izinleriyle Adiyaman ve Diyarbakir’daki zarar gören yapilardaki nitelikli parçalari molozlardan ayristirmak üzere Adiyaman ve Diyarbakir Müze Müdürlükleri Baskanliginda benim bilimsel danismanligimda bir çalisma baslatildi. Diyarbakir’daki çalismalarimiz büyük oranda tamamlandi” dedi.



“Diyarbakir Surlarinda 9’uncu burçta çalisma yapiyoruz”

Es zamanli olarak Adiyaman’daki çalismalari da yürütmeye devam ettiklerini dile getiren Prof. Dr. Yildiz, “Su anda Diyarbakir surlarinda 9’uncu burçta çalisma yapiyoruz. Buradan düsen taslari tek tek kontrol ediyoruz. Molozdan arindiriyoruz. Bunlar içerisinde bir kitabe, süslemeli bir mimari parça var mi, yok mu; varsa bunlari belgelendirip ilgili müze müdürlügüne kaldiriyoruz. Birçok ildeki tarihi eserler etkilendiginden dolayi bu tür çalisma yeni uygulanan bir çalismadir. Kültür ve Turizm Bakanligi böyle bir çalisma baslatmakla çok basarili bir is yapmis oldu. Bitisigindeki yeni yapilarla beraber yikilan tarihi eserlerde bu defa molozlarin karisma sorunu ortaya çikabiliyor. Bizim burada böyle bir sorunumuz yok. Ancak eski ve yeni yapilarin enkazlarinin karistigi yerlerde hizli bir sekilde müdahale edilip oradaki mimari parçalarin koruma altina alinmasi gerekiyor bu çalisma çok verimli ve güzel bir çalismadir” diye konustu.



“Ortalama 2 ayda bitecegini düsünüyoruz”

Diyarbakir’da genelde surlarda tas düsmeleri oldugunu aktaran Prof. Dr. Yildiz, “Surlar disinda zarar gören yapilardan biri Safa Parli minaresidir. Minare ayaktadir ama çatlaklar olustugundan dolayi agir hasarlidir. Yine Melik Ahmet Pasa Camiinde çatlamalar var. Onun disindan tescilli 3-4 evde yine tas düsmeler, duvarlarin bir kisminda hafif bir göçme var. Diyarbakir’da çok fazla bir tahribat yok. Ortalama 2 ayda bitecegini düsünüyoruz. Isin içinde köyler ve ilçelerde olunca biraz zaman alacak” seklinde konustu.



“Hemen hemen her alandan uzman hocalarimiz var”

Çalismalara katilan ekip sayisinin degistigini kaydan Yildiz, “Listelerimizde hemen hemen her alandan uzman hocalarimiz var. Bugünkü çalismada bu hocalara çok ihtiyaç duyulmadigi için onlar yanimizda degil, bir kismi Dicle Üniversitesi’nden, bir kismi Mardin Artuklu Üniversitesi’nden, Yildiz Teknik Üniversitesi’nden, Marmara Üniversitesi’nden, İçel Üniversitesi’nden insaat mühendisleri, mimarlar, restorasyon uzmanlari, sanat tarihçi, arkeolog hocalarimiz var. Özelikle yazi epigrafik konusunda uzman olan hocalarimiz var. Su anda yaklasik 10 kisiyle çalisma devam ediyoruz. Ama yer yer bu sayi artiyor” ifadelerinde bulundu.