Depreme Hazir Istanbul Için Çare Kiracilar Lehine Düzenlemelerde

Fin-As Danismanlik Yönetim Kurulu Baskani Ali Serim, Marmara Depremi’nin yikici etkilerini en hizli sekilde azaltmak amaciyla Türkiye’de uygulamada olan Kentsel Dönüsüm Model’inin devletin mal sahipleri ile insaatçi firmalar arasindaki sözlesmelere serbest piyasa kurallari geregi müdahil olamamasi sebebiyle beklenen radikal faydayi saglayamadigini belirterek, modelin 2023 yilinda acilen yeni yaklasimlarla ele alinmasi gerektigini kaydetti.



"Insaat hamlesi ekonomiyi canlandirir

Geçen yil konutlarda kira artislarini yüzde 25 ile sinirlayan yasanin 11.06.2022 tarihli Resmi Gazete’de yayimlanarak yürürlüge girmesinin çok olumlu oldugunu vurgulayan Ali Serim, olusan içtihadin açtigi yoldan gidilmesi gerektigini kaydetti.

Serim, sadece 2013 yilindan sonra yapilmis konutlarda TEFE TÜFE kira artis orani uyulabilmesini serbest kilan, daha eski konutlarda ise düsük oranli kira artis oranini hükümet tasarrufuna birakmak suretiyle mal sahiplerini eski binalarini yenilemeye tesvik edecek sekilde kentsel dönüsüm projelerine destek verilmesi gerektigini söyledi.

Eski konutlarda uzun vadeli geri dönüs süresi - yeni konutlarda kisa vadeli geri dönüs süresi modeli olarak adlandirdigi modelin riski veya çürük konut stokunun yenilenmesi için tesvik edici olacagini da vurgulayan Serim, büyük bir insaat hamlesinin depreme karsi alinacak tedbirleri hizlandirmakla birlikte ekonomik canlilik getirebilecegini de ifade etti.



"Kira kontrolü gelismis ülke gerçegi"

Ali Serim açiklamasinin devaminda ise, "Türkiye Istatistik Kurumu’nun verilerine göre Türkiye’de ev sahibi olma orani 2020 yilinda yüzde 57,8 olarak belirlenisken 2021’de yüzde 60,7 seviyesine ulasti. Nüfusun yaklasik olarak yüzde 40’i kiraci konumunda. Bu büyük kitlenin güncel ihtiyaçlari ve yasadiklari zorluklar faydali isleri yapmak için kullanilmalidir. Birlesik Krallik ’da 1915 yilinda çikarilan ’Increase of Rent and Mortgage Interest Act’ ile kira bedellerine sinirlama getirilmistir. Avusturya’da 1981 yilinda çikarilan bir kira kontrolü kanunu ile tasinmaz kira bedelleri sinirlandirilmistir. Danimarka ve Hollanda’da Ikinci Dünya Savasindan bu yana uygulamada olan kira kontrolleri vardir. Keza Almanya’da 1950 tarihli Konut Kanunu var. Italya’da da 1947 yilindan bu yana kira kontrolü kiraci lehine uygulamadadir. Amerika Birlesik Devletlerinde de 1970’li yillarda enflasyon oraninin yükselmesi sonucu baslanan kiraci lehine kira kontrolleri, bugün bazi eyaletlerde hafifletilmis olsa bile uygulanmaya devam etmektedir. Hem kiraci olan milyonlarca vatandaslarimizi ekonomik olarak rahatlatmak, hem mal sahiplerini kentsel dönüsüme daha kuvvetli sekilde tesvik etmek hem de özellikle Istanbul’umuzu, yaklasan depremin olumsuz etkilerine karsi daha hizli hazirlamak mümkün. Ankara bu konuda is dünyasi tarafindan yüreklendirilmeli. Dilerim 2023 yili bu anlayisin karar vericiler tarafindan benimsendigi bir yil olsun" diye konustu.