‘Dersim’İn Kayıp Kızları’ Ayvalık’Ta
Balıkesir’in Ayvalık ilçesinde, 1937–1938 yıllarındaki Dersim olaylarında, ailelerinden alınarak rütbeli askerlere verilen kızların gerçek dramını anlatan belgesel Ayvalık Belediyesi’ne ait İsmet İnönü Kültür Merkezi’nde gösterime sunuldu.
Önceki gün, Pir Sultan Abdal Derneği Ayvalık Şubesi tarafından organize edilen gösterim, çoğunluğunu ilçede yaşayan Alevi vatandaşlar tarafından doldurulan salonda oldukça kalabalık bir izleyicinin katılımıyla gerçekleşti. ‘İki Tutam Saç- Dersim’in Kayıp Kızları’ belgeselinin gösterimine, Pir Sultan Abdal Kültür Derneği Genel Başkanı Fevzi Gümüş ile belgeselin yapımcı-yönetmeni Nezahat Gündoğan konuşmacı olarak katıldı.Belgesel gösteriminin açılış konuşmasını Pir Sultan Abdal Derneği Ayvalık Şube Başkanı Vedat Tekten’in yapmasının ardından mikrofona gelen Pir Sultan Abdal Derneği Genel Başkanı Fevzi Gümüş, Alevilerin binlerce yıl Anadolu topraklarında etnik kökeni, inancı ne oldursa olsun herkesle barış ve kardeşlik içinde yaşadığına dikkat çekti.Gümüş, Osmanlının yönetim biçimi şeriata dayalı oluşu nedeniyle Alevilere bakış açısının, Cumhuriyetin ilk yıllarında da bir süre sürdüğünü ve bu süreç içerisinde de Alevi zümresinin kardeşliği önemsemesi görmezden gelindiğini savunarak, “1950’li yıllarla birlikte de sağ görüşlü iktidarların Aleviliğe karşı Osmanlı’dan devralınan politikalar sonucunda Aleviliğin asimilasyonuna yönelik tutumlar sürdürülmüştür” diye konuştu.“CEM EVLERİ YASAL STATÜYE KAVUŞSUN, ZORUNLU DİN DERSLERİ KALDIRILSIN VE MADIMAK MÜZE OLSUN” Alevilerin yaşadığı sorunları derneklerinin 20 yıllık örgütlenme sürecinde yakından gördüğünü kaydeden Gümüş, “Bizler Alevi inancına sahip zümre olarak, inancımızın simgesi olan Cem evlerinin, Cami ve Kilise gibi ibadethanelerle aynı statüye alınmasını istiyoruz. Bunun yanı sıra, Alevi çocuklarının kendi kimliğini bulmasını engelleyen zorunlu din derslerinin Milli Eğitim Bakanlığının müfredatlarından çıkarılmasını ve 17 yıl önce Türkiye’nin ortasında sadece siyasi kimlik ve inançları nedeniyle 37 canın yakılarak katledildiği Sivas’ta ki Madımak Oteli’nin müze olmasını istiyoruz” dedi.Mevcut iktidarın o otelin karanlıklarından çıkıp geldiğini söyleyen Pir Sultan Abdal Kültür Derneği Genel Başkanı Fevzi Gümüş, taleplerinin gerçekleşmesi için mücadelelerini sürdürdüklerini belirterek, söz konusu isteklerinin sadece Alevilerin değil, tüm ülkenin sorunu olduğuna inandıklarının altını çizdi.Günümüzdeki ismi Tunceli olan, Dersim’de yapılan katliamın üzerinden 80 yıl geçtiğini belirten Gümüş, “Başbakan Erdoğan, ‘Dersim’de katliam yapılmıştır’ diyerek bunu referandum seçimlerinde kullandı. Bizler 1937–38 yılları arasında Dersim’de yaşanılan katliamla devletin yüzleşmesini istiyoruz. Bu yüzden de devletin arşivleri açılmalı ve hepimiz gerçekle yüzleşmeliyiz” ifadelerini kullandı.Fevzi Gümüş konuşmasının sonunda, “Artık, Laik Cumhuriyeti sadece sanatçılar ve entelektüeller değil, herkes istemelidir” diyerek, belgeseli hazırlayan yapımcı Nezahat Gündoğan’ı yaptığı çalışma nedeniyle kutladı.BELGESEL GÖZYAŞLARIYLA İZLENDİPir Sultan Abdal Kültür Derneği Genel Başkanı Fevzi Gümüş’ün konuşmasının ardından, Nezahat ve Kazım Gündoğan’ın üç yıl boyunca yürüttüğü çalışmalar sonucunda bugün 80’li yaşlarda olan Huriye ve Fatma’nın askerler tarafından alınışları, psikolojik travmaları, suskunlukları ve ailelerine kavuşma sürecini anlatan belgeselde, halen köklerini arayan başka kızlar ve kızlarını arayan başka ailelerin duyguları da perdeye yansıtıldığı gözlendi.Belgeselde, evlatlık verilen kızlarla yapılan röportajların yanı sıra şimdiye kadar gün yüzüne çıkmayan pek çok gerçek, belge ve fotoğraf da yer aldığı gözlenirken, Müziklerini Mikail Aslan’ın yaptığı, metinlerini Sema Kaygusuz’un yazdığı belgesel filmde, Şevval Sam da kendisine ait bir bestesini seslendirdiği görüldü.Gösterim sırasında bazı Alevi kökenli bayanların gözyaşlarının akmasına hâkim olamadığının gözlendiği belgeselin ardından, yapımcı Nezahat Gündoğan, kültür merkezini dolduran izleyicilerin konuyla ilgili sorularını yanıtladı.