Devlet Tiyatrolarından 'Yabancı Oyun' Açıklaması

BURCU ÇALIK- Devlet Tiyatroları (DT) Genel Müdürü Nejat Birecik, repertuvardan yabancı oyunların kaldırıldığı iddialarını yalanladı.

Birecik, AA muhabirine yaptığı açıklamada, DT'nin 2017-2018 sezonu repertuvarında hangi oyunların yer alacağına ilişkin bilgi verdi ve 'Devlet Tiyatrolarında yabancı oyunlar kaldırılıyor.' iddialarına açıklık getirdi. Birecik, 'Devlet Tiyatroları artık yalanlarla uğraşmak istemiyor. Sadece iş yapıyor, sadece iş yapacak. Yok 'Yabancı oyun yasaklandı', yok şöyle oldu, böyle oldu... Bunlar çok üzücü şeyler. Bir ulusal kanalda, 'Hamlet'e veda' diye haber çıkıyor, bizim 5 yıldır repertuvarımızda Hamlet var. 'Macbeth yasaklandı' diyorlar, bizim 3 yıldır repertuvarımızda Macbeth var ve bu sene de olacak, bir dahaki sene de olacak.' dedi.

DT'nin 2016-2017 sezonu hakkında değerlendirmede bulunan Birecik, 'Devlet Tiyatroları olarak ülke genelinde 2 milyonu aşan bir seyirci yüzdesine ulaştık. Bu çok gönendirici bir şey. Tarihi rekor seviyesine bir rakam söz konusu.' ifadelerini kullandı.

DT'nin 60 yıllık bir kurum olarak çok oturmuş bir kimliği olduğunu aktaran Birecik, Hakkari, Muş, Bitlis gibi iller de dahil olmak üzere 81 ilde etkinlikler gerçekleştirildiğini anlattı.

'Buralarda bir problem yok ama biraz daha kendimizi dinlemek, kendi öz ve kadim varlıklarımızı tekrar gözden geçirmekle ilgili yerli bir duyarlılığımız var.' diyen Birecik, 15 Temmuz darbe girişiminin ardından repertuvarı milli ve manevi duyguları pekiştiren oyunlarla revize ettiklerini ve 12 ilde perdeyi yerli oyunlarla açtıklarını anımsattı.

- 'Yalanla abat olunmuyor'

DT Genel Müdürü Birecik, yerli oyunlarla perde açmalarının maksatlı bir şekilde çarpıtıldığını vurgulayarak 'Yabancı oyunlar yasaklandı' şeklinde haksız ithamlara maruz kaldıklarını dile getirdi.

Birecik, bu eleştirilere maruz kaldıkları süreçte Dostoyevski'nin 'Yer altından Notlar' adlı romanından uyarlanan tiyatro oyunuyla Staraya Russa'da Seyirci Beğeni Ödülü'nü aldıklarına dikkati çekerek şöyle konuştu:

'Demek ki 'Güneş balçıkla sıvanmıyor', demek ki yalanla abat olunmuyor. Bizim yerli yabancı oyun oynamak gibi bir kaygımız yok. Biz oynarız ama bu işin niteliğine bakarız. Aslolan estetik olandır. Tabii ki burada, bir Rus, Alman, İngiliz Tiyatrosu varsa, Türk Tiyatrosu da var. İnsanlar bunu neden bir yere çekmeye çalışır ki. Devlet Tiyatroları artık yalanlarla uğraşmak istemiyor. Sadece iş yapıyor, sadece iş yapacak. Yok 'Yabancı oyun yasaklandı', yok şöyle oldu, böyle oldu... Bunlar çok üzücü şeyler. Bir ulusal kanalda, 'Hamlet'e veda' diye haber çıkıyor, bizim 5 yıldır repertuvarımızda Hamlet var. 'Macbeth yasaklandı' diyorlar, bizim 3 yıldır repertuvarımızda Macbeth var ve bu sene de olacak, bir daha ki sene de olacak. Bu tür kurumlar çok hassas, milli değerlerdir. Bunun üstüne sosyal medya aracılığıyla lütfen kimse üstün körü şeyler yazmaya kalkmasın. Bunlar hepimizin değeri. Sadece çalışmak, daha iyisi nasıl yapılabilir diye çabalamak, bütçemizi ve kaynaklarımızı nasıl daha iyi kullanabilirizin peşinde olan bir kurumuz.'

- İhsan Oktay Anar ve Mungan'ın eserleri yeni repertuvarda

Nejat Birecik, DT'nin yeni sezonunda yer alacak oyunlara yönelik planlamaların da büyük ölçüde tamamlandığına işaret ederek 'Biz bu sene repertuvarımızı yine özgürce, özgür ve komplekssiz bir bakışla yaptık. Hallice yabancı, yerli oyunlarımız var.' dedi.

Yeni sezonda 'Godot'u Beklerken'in bir başka versiyonu olan 'Godot'u Beklerken'i Beklerken', yerli bir oyun olan Binboğalar Efsanesi, Anna Karenina, Ölüm Öpücüğü, Tarık Buğra'nın Osmancık isimli eserlerinin sahneleneceğini açıklayan Birecik, şunları söyledi:

'İstanbul'da Makedonya Ulusal Tiyatrosu Genel Müdürü'nün sahneye koyacağı Romeo-Juliet, Murathan Mungan'ın 'Kağıt Taş Kumaş' isimli eseri, Kunduracı Doktor, Fatinam Erkekleri, İhsan Oktay Anar'ın eserinden sahneye uyarlanacak, Ezel Akay'ın sahneye koyacağı 'Puslu Kıtalar Atlası.' İzmir'de ben, John Osborne'un 'Öfke'sini sahneye koyacağım. Kış Masalı var, Van'da Plastik Aşıklar, Nikah Kağıdı, Antalya'da Deli Dumrul, Sivas'ta Mecnun'un Istırabı, Konya'da Bit Yeniği, Trabzon'da Leblebici Horhor ve Diyarbakır'da da Fosforlu Cevriye, Fare Kapanı Kafkas Tebeşir Dairesi, Savaş ve Kadın oyunu var.'

Neredeyse 6 yılda bir jenerasyon değiştiğine dikkati çeken Birecik, bu oyunların stratejik ve bilimsel ölçümlemelerle nitelikli olarak tercih edildiğini kaydetti.

- 'Biz 'elit' halk işleri yapmaya çalışıyoruz'

DT'nin her yıl repertuvarlarında 151'e yakın oyun bulunduğunu vurgulayan Birecik, bu repertuvarın tamamının her sene tazelenemeyeceğini ifade etti.

Birecik, repertuvarların ancak 3 yılda tazelenebildiğini aktararak yapılan planlamaya ilişkin şu değerlendirmeyi yaptı:

'Bu sene de 40-50 arasında yeni oyun yapacağız. İlk etapta tüm bölgelerde 25 oyunla başladığımızı düşünün, bunların oranı da yüzde 35 yabancı, yüzde 65 yerli oyun şeklinde. Geçen sene biraz yerli oyunlara ağırlık verdik, bu sene yabancı oyunlar da biraz fazla olabilir. Dengelerimiz budur çünkü biz Türk Tiyatrosuyuz.'

Türkiye Cumhuriyeti'nin Kültür ve Turizm Bakanlığına bağlı olduklarına işaret eden Birecik, 'Yerli yazarlar ve yerli olan her konuda bizim duyarlılığımız var.' dedi.

Birecik, Devlet Tiyatroları olarak marka değeri olan bir kurum olarak sürekli kendilerini güncellemeye de çalıştıklarını dile getirerek şunları kaydetti:

'Geçtiğimiz sene 15 Temmuz bir felaketti, hemen güncelledik kendimizi. Bunun adına da 'Yaşayan repertuvar' diyoruz. Şu anda bizim kağıt üstünde, projelendirilmiş bir çalışmamız var ama dünya korkunç bir hızla değişiyor, dönüşüyor. Tiyatro da son tahlilde bir arayıştır ve bir değişime, dönüşüme aracılıktır, güncelleşmelidir. Bir güncelleşme problemimiz var ve bunun gerçeğiyle hareket ediyoruz. Biz 'elit' halk işleri yapmaya çalışıyoruz. Halkın tüm kesimini kucaklayan ama elit işler yapmaya çalışıyoruz. Devlet sağlanan bütçeyi tüm ülkeyi, halkımızı kucaklayacak şekilde kullanmalıyız. Bunun duyarlılığı ve sorumluluğu içindeyiz.'