Devrim'in Direksiyonuna 58 Yıl Sonra Yeniden Geçti

EMRAH YAŞAR - Devrim otomobilini üreten ekipte yer alan makine yüksek mühendisi Şecaattin Sevgen, dönemin Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel'in talimatıyla üretilen otomobilinin direksiyonuna 58 yıl sonra yeniden geçmenin heyecanını yaşadı.

Türkiye'nin ilk yerli otomobili "Devrim", Eskişehir Demiryolu Fabrikaları'nda imal edildiği 1961 yılından bugüne ilgi odağı olmayı sürdürürken yeni sergilendiği müzede 170 bin kişi tarafından ziyaret edildi.

Sevgen, TÜLOMSAŞ Genel Müdürü Hayri Avcı ile beraber Devrim'in yapımı sırasında kullanılan çeşitli parçalar ve materyallerin bulunduğu müzeyi gezerek tanıtımı sırasında genç bir mühendisken şoförlüğünü yaptığı otomobilin koltuğuna yeniden oturdu.

Devrim otomobilini ziyarete gelen bazı vatandaşlar, duygularına hakim olamayıp gözyaşlarıyla dinlediği Sevgen ile anı fotoğrafı çektirmek için birbirleriyle yarıştı.

TÜLOMSAŞ Genel Müdürü Avcı, Şecaattin Sevgen'e, günün anısına Devrim otomobili maketi hediye etti.

Sevgen, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Türkiye'nin ilk yerli otomobili "Devrim"in yapımında motor ve şanzıman ekibinde yer almanın mutluluğunu yaşadığını belirterek, şunları söyledi:

"Eskişehir Demiryolu Fabrikaları'nda Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel'in talimatıyla üretilen Devrim otomobilinin seri üretilmesi konusunda Cumhuriyet Bayramı törenlerinin ardından hiçbir çalışma yapılmadı. Sahip çıkılmadıktan sonra bir iş devam eder mi? Etmez. Başta Cemal Gürsel'i gücendirdiler, 'Niye bu kadar para harcıyorsun?' diye sordular. 800-900 bin lira para için adam o kadar üzüldü ki bir daha o da biz de lafını etmedik. 1978 yılına kadar projede yer alan bütün arkadaşlar aramızda bir nevi tepki ve küskünlük nedeniyle Devrim'i konuşmadık. Bu otomobili yaptırmak için Cemal Paşa dünya ile çarpıştı. Aracın üretimi devam etmese de Türkiye'de bir ilki başardığımız için mutluyum."

Devrim otomobilinin bulunduğu müzenin, gelecek kuşaklar için önemli bir eser olduğunu belirten Sevgen, "Bir konuya niyet etmedikten, üzerine düşmedikten sonra hiçbir şey yapamazsınız ancak niyet ederseniz bir işi yapmaya, olmayacak şeyleri yaparsınız. TÜLOMSAŞ tarafından son yıllarda üretilen lokomotifler, Türkiye için gurur kaynağı olmaya devam ediyor. Emeği geçenlere teşekkür ediyorum." diye konuştu.

- Devrim"in hikayesi

Eskişehir Demiryolu Fabrikaları'nda Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel'in talimatıyla üretilen 4 "Devrim" otomobili, 1961 yılında trenle Ankara'ya götürüldü. Demiryolu kanunları gereği deposuna az akaryakıt konulan Devrim, Gürsel'in test amacıyla kullandığı sırada benzini bitip durdu. Bunun ardından trenle Ankara'dan Eskişehir'e getirilen Devrim, bir süre fabrika içinde kullanıldı.

TÜLOMSAŞ'ta sergilenen 0002 şasi ve 0002 motor numaralı Devrim, lastikleri ile ön ve arka camı dışında tamamen yerli olarak 4,5 ayda üretildi.

Uzun ve kısa farları ayakla çalışan, kontak anahtarı ve manuel olarak da çalıştırılabilen Devrim, bu özellikleriyle de dikkati çekiyor. Bin 250 kilogram ağırlığında ve saatte maksimum 140 kilometre hız göstergesine sahip Devrim'e güvenlik gerekçesiyle benzin konulmuyor, otomobil aküsü sökülü tutuluyor.