Günümüzde alisveris aliskanliklari degisti. Tüketicilerin büyük çogunlugu artik internet üzerinden alisverisi tercih ediyor. Ancak teknolojinin sagladigi bu avantaj, tüketiciyi zaman zaman ihtiyaç disi harcamalara da yöneltiyor. Enflasyonla mücadelede tüketimin azaltilmasi önem kazanmisken bu dijital tüketim çilginliginin nasil önlenebilecegi hakkinda konusan Altinbas Üniversitesi Isletme Fakültesi Ögretim Üyesi Dr. Murad Canbulut, “Günümüzde tüketici magazaya gitmek yerine internet üzerinden alisverisi daha çok tercih ediyor. Bu durum, zamandan tasarruf ve ürüne çabuk ulasilabilirlik gibi birçok avantaj sagliyor. Bu durum, tüketiciyi rahat ettiren faktör olmasina ragmen israfi da beraberinde getiriyor” açiklamasi yapti.
Yillik e-ticaret hacmi 1 trilyon liranin üzerine çikti
Tüketicilerin artik magaza ya da AVM’lere gitmeden de alisveris yapabildigini belirten Dr. Canbulut, “Salgin sonrasi hayatimizda daha fazla kullanilmaya baslayan e-ticaret ile ihtiyaç disi harcamalar da artiyor. 2023 yili istatistiklerine bakildiginda yillik e-ticaret hacminin 1 trilyon liranin üzerine çikmis durumda” dedi.
Rakamsal verilere bakildiginda tablonun daha net ortaya çiktigini vurgulayan Dr. Canbulut, “Pandemi döneminde en çok kullanilan ödeme yöntemi ’kredi karti’ oldu. Toplam alisverislerin yüzde 62’si kredi karti; yüzde 38’i banka karti ile yapildi. 2021 yilinin ilk yarisinda e-ticaret hacmi 161 milyar lira oldu, bu geçen yilin ayni dönemine göre yüzde 49’luk bir artis demek. E-ticaret ile ödeme yöntemlerinde birinci sirada yüzde 56 ile kredi karti yer aliyor. 2021 toplam hacim 400 milyar liraya vardi. 2022’de ise E-ticaret sektörünün 560 milyar lira hacme ulasmasi öngörülüyor” bilgisini verdi.
“Tüketicinin ihtiyacini belirlemesi önemli”
“Çünkü gereksiz harcamalarimiz var” tespitini yapan Dr. Murad Canbulut, bunu önlemek için öncelikli olarak tüketicinin ihtiyaçlarini belirlemesi gerektigini belirtti.
Canbulut’a göre ihtiyacin ne oldugunun belirlemesi ve daha sonrasindaki aylik bütçelerin olusturulmasi tüketici için önemli.
Her indirim, her kampanya aslinda indirim veya kampanya degildir
Aylik ne kadarlik bir harcama yapilacaginin, hangi kalemde harcama yapilacaginin belirlenmesinin çok önemli olduguna da deginen Dr. Canbulut, “Bu noktada finansal okuryazarlik bilincinin gelismesi büyük öneme sahip” dedi.
Finansal okuryazarligin artmasiyla ihtiyaç disi harcamalarin azalacagi belirten Canbulut, “Finansal okuryazarlik dedigimizde; fiyatlari, etiketleri, kampanyalari dogru okumak önem kazaniyor. Her indirim, her kampanya aslinda indirim veya kampanya degildir. Bunun da altini çizmek istiyorum” uyarisini yapti.
Ürünlerdeki fiyat degisimlerinin görülebilecegi uygulamalar takip edilmelidir
Bazi markalarin sürekli indirim yapiyormus gibi reklamlar yaptigina dikkat çeken Canbulut, özellikle bu markalardan alisveris yapmadan önce ürünün farkli magazalardaki fiyatlariyla ilgili karsilastirmalar yapmak gerektigini vurguladi. Piyasa fiyat ortalamalarini dikkate alarak hareket etmenin tüketiciye büyük fayda saglayacagini anlatti. Dikkat edilmesi gereken bir diger konunun da özellikle kampanya dönemlerinde tüketicileri satin almaya motive etmek için önce fiyat artisi sonra indirimlerin yapildigini kaydetti.
Bu durumun önüne geçmek için ürünlerdeki fiyat degisimlerinin görülebilecegi uygulamalari takip edilmesini ve kampanya dönemlerinde ihtiyaç disi satin alma yapilmamasini önerdi.
'Dijital Tüketim Çilginligi, Finansal Okur-Yazarlik Ile Önlenebilir'
Enflasyonla mücadelede tüketimin azaltilmasi önem kazanmisken günümüzde yasanan dijital tüketim çilginliginin nasil önlenebilecegi hakkinda bilgilendiren Dr. Murad Canbulut, kisinin ihtiyaci olsun olmasin satin alma dürtüsünü kontrol edememesinin onyomaniyi yani alisveris bagimliligini da tetikledigini dile getirdi. Dr. Murad Canbulut, finansal okur-yazarligin, gereksiz harcamalarin önüne geçebilecegini savunarak yapilmasi gerekenleri anlatti.
