Disisleri Bakan Yardimcisi Kaymakci, Brüksel Merkezli 'Diplomatic World Dergisi'ne Konustu Açiklamasi

Disisleri Bakan Yardimcisi ve Avrupa Birligi (AB) Baskani Büyükelçi Faruk Kaymakci, Türkiye-AB iliskilerinin canlandirilmasi gerektigini, 18 Mart Mutabakati'nin tüm boyutlariyla uygulanmasinin ve Gümrük Birliginin güncellenmesinin önemini vurguladi.

Kaymakci, Brüksel merkezli "Diplomatic World Dergisi"ne, Türkiye-AB iliskilerinin boyutlari ve is birliginin gelistirilmesiyle ilgili röportaj verdi.

Türkiye’nin AB ile iliskilerinde sahip oldugu olumlu gündemin 18 Mart Mutabakati'na dayandigini ve bu çerçevenin 6 boyut içerdigini belirten Kaymakci, "Ne yazik ki AB üyelik müzakerelerimiz temelde teknik bir süreç olmasina ragmen bazi siyasi sorunlar nedeniyle durma noktasina geldi. Sonuç olarak katilim müzakerelerimiz istedigimiz hizda ilerlemedi." ifadesini kullandi.

Kaymakci, Türkiye’nin halen aday ülke oldugunu vurgulayarak, "Türkiye, AB'ye üye olacagina ne kadar inanirsa Türkiye'de reformlar o kadar hizli gerçeklesecek ve Türkiye-AB iliskileri o kadar iyi olacaktir ancak Türkiye, aday ülkeler arasinda ayrimciliga ugradigini veya Avrupa'nin geri kalanindan uzaklastirildigini hissederse birbirimize olan güvenimiz gitgide azalacaktir." degerlendirmesinde bulundu.

- Yüksek Düzeyli Diyaloglar

Katilim sürecinin canlandirilmasi gerektigine isaret eden Kaymakci, Mutabakatin bir diger boyutunun üst düzeyli toplantilar oldugunu belirtti.

Kaymakci, ekonomi, enerji, ulasim ve dis politika konularinda bu tür diyaloglarin olusturuldugunu ancak AB’nin bunlari askiya aldigini, sonrasinda ise iklim degisikligi, göç, güvenlik ve yeni tip koronavirüs (Kovid-19) alanlarinda yüksek düzeyli diyaloglar kurmaya karar verdigini aktararak, söyle devam etti:

"Hem yeni hem de eski tüm bu üst düzey diyalog toplantilarini yapmak, ayni zamanda Ortaklik Konseyi toplantilari ve Siyasi Direktörler toplantilari gibi Türkiye ile AB arasinda halihazirda kurulmus mekanizmalari yeniden canlandirmak istiyoruz. Gymnich toplantilari ve digerleri gibi aday ülkelerin düzenli olarak davet edildigi tüm toplantilara Türkiye de davet edilmelidir."

- Gümrük Birliginin güncellenmesi

Gümrük Birliginin güncellenmesi gerektigine iliskin Kaymakci, su ifadeleri kullandi:

"Türkiye, halihazirda AB'nin ticaret ve rekabet politikasini Türkiye-AB Gümrük Birligi dogrultusunda uygulamaktadir. Türkiye, ticaret, ekonomi ve rekabet açisindan zaten AB üyesi olarak kabul edilebilir. Baska hiçbir aday ülkenin, AB ile Gümrük Birligi yoktur. 1996'dan beri yürürlükte olan Gümrük Birliginin güncellenmesi gerekmektedir. Güncellenmis sürüm; hizmetler, tarim, enerji ve belki diger alanlari içerebilir."

Kaymakci, Türkiye ve AB ekonomilerinin birbirine son derece bagli olmasi gerektigini belirterek, sunlari kaydetti:

"Türkiye ve AB ekonomileri birbirine son derece bagli ve karsilikli bagimli oldugundan, Gümrük Birligi'nin modernizasyonu her iki taraf için de kazan-kazan durumu doguracaktir. Türkiye'nin AB'ye ihracatinin yarisini Türkiye'de AB sirketlerinin ürettigi mallar olusturuyor. Türk sirketlerinin diger Avrupa ülkelerinde de milyarlarca dolarlik yatirimi var.

Yeni ticaret mekanizmasinin yesil ve dijital olmasi gerektigi için Yesil Anlasma da Gümrük Birligini güncellememizi gerektiriyor. Dolayisiyla 1996 sistemiyle devam edemeyiz."

- Vize serbestisi

Küçük ve orta ölçekli isletme sahiplerinin ya da pek çok Türk ögrencinin AB ülkelerine giriste sorun yasadigina deginen Kaymakci, "Vize serbestisini sadece insanlar arasi diyalogu saglamak için degil ortak gelecegimizi hazirlamak için de önemli görüyoruz. Çünkü bu, Erasmus kusagi. Bu, Horizon kusagi. Avrupa halklari arasindaki alisverislerin hayati önem tasidigini düsünüyorum. Bundan dolayi Türk vatandaslari için vize serbestisi konusunda daha esnek olmamiz gerekiyor." degerlendirmesinde bulundu.

- Terörle mücadele

Terörle mücadelenin, bazi Avrupa ülkeleri ve Türkiye arasinda güven problemi oldugu için diger bir önemli boyut olduguna dikkati çeken Kaymakci, "Avrupa baskentlerinde, PKK gibi terör örgütlerinin faaliyet gösterdigini, propaganda yaptigini, üye kazandigini, kara para akladigini, uyusturucu isine bulastigini gördügümüzde hepimiz ve ortak gelecegimiz için endise duyuyoruz. Bu da terörle PKK, El Kaide, DEAS, Fetullahçi Terör Örgütü (FETÖ) gibi her türlü terör örgütüyle mücadelede iyi bir is birligi içinde olmamizi gerektiriyor." ifadesini kullandi.

- Göç yükünün paylasilmasi

Türkiye’nin dünyadaki en büyük mülteci nüfusuna ev sahipligi yaptigini hatirlatan Kaymakci, "Anlasma çerçevesinde iki söz verdik yasa disi geçislerin önlenmesi ve yasa disi yollardan geçis yapan kisilerin Yunan adalarindan geri kabulü. Subat 2020’ye kadar Yunanistan'in iade ettigi tüm insanlari geri alarak ve Avrupa ülkelerine gidecek 2 milyondan fazla mülteciyi önleyerek sözümüzü tuttuk." görüsünü dile getirdi.

Kaymakci, AB’nin Türkiye’ye verdigi sözlerin ise tam olarak yerine getirilmedigini belirterek, söyle devam etti:

"Göç yükü, simdiye kadar bize 40 milyar avrodan fazlaya mal oldu. Türkiye'deki Suriyeliler için sadece 6 milyar avroluk AB desteginden bahsediyoruz ve bunun bugün itibariyla sadece 4,2 milyar avrosu harcandi. AB sisteminde en hizli mekanizma olmasina ragmen fon akisi çok yavas, çok bürokratik. Temel olarak söyledigimiz AB'nin bu fon akisini hizlandirmasi ama ayni zamanda fon miktarini da artirmasi gerektigi çünkü mülteci sayisi azalmiyor."

Kaymakci, Suriye’nin kuzeyindeki duruma da dikkati çekti.

- Suriye'nin kuzeyi ve Afganistan'da daha iyi yasam kosullari için is birligi

Kaymakci, 18 Mart Mutabakati geregi AB’nin Suriyelilerin güvenli dönüsü için bu bölgedeki yasam kosullarinin iyilestirmesi için çaba göstermesinin öngörüldügünü belirterek, "Bu söz, AB tarafindan asla tutulmadi." görüsünü paylasti.

Bu bölgenin yani sira özellikle Afganistan krizinden sonra Türkiye-Iran sinirinda is birligi yapilmasi gerektigine isaret eden Kaymakci, su ifadeleri kullandi:

"Örnegin; Kabil Havalimani'ni isletmek, genç Afganlarin ülkede kalabilmelerini ve çalisabilmelerini saglamak için gerekli kosullari yaratarak Afganistan'da is birligi yapmaliyiz. Bu, Türkiye'nin Afganistan'da çok fazla etkisi oldugu ve ülkede faaliyet gösteren köprüler, yollar, barajlar insa eden ve fabrikalar isleten birçok Türk sirketi oldugu için mümkün. Bence bu firsati, genç Afganlar için yaratmamiz gerekiyor. Aksi takdirde Türkiye’ye ve Avrupa'ya yönelik bu düzensiz göç akimlarini frenlemek bizim için karmasik olacaktir."

- "Türkler, Avrupa'nin temel parçalarindan"

Kaymakci, Türk sivil toplumunun, ögrencilerinin, arastirmacilarinin 40 civarindaki AB programindan faydalanmasi gerektigini, Türkiye’nin 2021-2027 dönemi için bunlardan 13’üne katildigini, AB’nin bu konuda is birligini artirmasi çagrisinda bulundu.

Simdiye dek 550 bin Türkün Erasmus ya da Avrupa Dayanisma Programi'na katildigini, her yil Erasmus+ altinda 20 bin üniversite ögrencisinin Avrupa üniversitelerine gittigini aktaran Kaymakci, "Türkler, Avrupa'nin temel parçalarindan. Türkiye ve Türkler, Avrupa'nin tarih, kültür ve medeniyetinin bir parçasi." ifadesini kullandi.

- Sporun, AB-Türkiye iliskilerine olumlu etkisi

Kaymakci, diplomasi ve spor arasindaki iliskiyle ilgili bir soruya, bu konunun Türkiye-AB diyalogu için hayati öneme sahip oldugunu söyleyerek yanit verdi.

Türk takimlarinin Avrupa liglerinde farkli dallarda yaristigini, bunun Avrupali kimligi ve aidiyeti için önem arz ettigini vurgulayan Kaymakci, kendisini "amatör bir hentbolcu" olarak niteledi.

Kaymakci, Belçika'daki görevi boyunca Evere Kulübü'nde oynadigi sürede sporun önyargilari yenme ve insanlari birbirine baglama konusunda önemli rol oynadigini gördügünü kaydetti.