Disisleri Bakani Çavusoglu, 2021 Dis Politikasini Degerlendirdi Açiklamasi (2)

Disisleri Bakani Mevlüt Çavusoglu, Türkiye ile Avrupa Birligi (AB) arasinda vize serbestisi konusuna iliskin "AB, diger konularda oldugu gibi bu konuda da sözünde durmamak için zamana oynamaya devam ediyor." dedi.

Çavusoglu, Bakanlikta düzenledigi 2021'e iliskin dis politika degerlendirme toplantisinda gazetecilerin sorularini yanitladi.

Türkiye ve AB arasindaki vize serbestisi konusunda gelisme olup olmadigina iliskin soruya Çavusoglu, Türkiye'nin vize serbestisi konusunda 72 kriterin 67-68'ini gerçeklestirdigini, siyasi partiler kanunu ve terörle mücadele gibi diger kriterlere iliskin de birer ikiser kelimelik farkliliklarin bulundugunu söyledi.

Çavusoglu, "Ama burada esas sorun su. Biz eskiden (AB Komisyonu Kidemli Baskan Yardimcisi Frans) Timmermans basta olmak üzere üst düzeyle bunlari oturur konusurduk. Son yillara AB bu düzeyde toplantilardan kaçiyor." diye konustu.

Bu konularin Türkiye için yerine getirilmesinin kolay oldugunu ancak AB tarafiyla görüsülmesi gerektigine dikkati çeken Çavusoglu, sunlari kaydetti:

"Ama o düzeyde toplantiya gelmiyorlar. En son görüstügümüz AB liderlerine de bunlari da söyledik. Komiserlere de söyledik. Yani bu kriterleri yerine getirmek bizim için bir mesele degil. Kaldi ki AB istese bugün bile, çünkü bunlar küçük detaylar, bir tanesi hariç, Ukrayna vatandaslarina vize serbestisini getirirken yaptiklari gibi bu konularda esnek de davranabilirler. Ama biz illa bize pozitif ayrimcilik yapsinlar demiyoruz.

Gümrük Birligi anlasmasi için de hepsi her iki taraf için de yararli oldugunu söylüyor. Ama bir, iki ülke engelliyor diyerek müzakereleri henüz baslatmadilar. Daha önce 3 tur müzakere olmustu. Müzakereler baslasa en sonunda o üye ülkeler evet mi der hayir mi der yine oybirligiyle karar alinacagi için en sonunda karar verilecek. Ama en azindan karsilikli olarak beklentiler ne? Gümrük Birligi'nin güncellenmesi konusunda nelerin yapilmasi gerekiyor teknik olarak? Ve vize serbestisi konusunda neler yapilmasi gerekiyor. Karsilikli oturup bunlari müzakere etmemiz lazim. Kisacasi AB diger konularda oldugu gibi bu konuda da sözünde durmamak için zamana oynamaya devam ediyor."

Çavusoglu, 2021'in küresel gündemde inis ve çikislarin yogun oldugu çalkantili bir sene oldugunu belirtti.

Afganistan'daki gelismeleri dünyanin saskinlikla izledigini dile getiren Çavusoglu, Karabag'da tarihi gelismeler yasandigini ifade etti.

Libya, Suriye, Yemen ve Filistin'de krizlerin devam ettigini anlatan Çavusoglu, Afrika'daki Etiyopya, Sudan, Mali, Gine gibi ülkelerde istikrarsizligin arttigina, Balkanlar'da da gerilimin yükseldigine dikkati çekti.

Çavusoglu, büyük güç rekabetinin Asya'dan Afrika'ya her yerde arttigina isaret ederek, Rusya'nin, Suriye, Dogu Akdeniz ve Libya'dan sonra Afrika'daki mevcudiyetini artirmaya basladigini, NATO ile Moskova arasindaki gerginligin ciddi boyutlara ulastigini söyledi.

Türkiye'nin cografi konumu ve küresel iddiasiyla bu önemli gelismelerin çogunda merkezi aktörler arasinda yer aldigini belirten Çavusoglu, "Bu gelismeler karsisinda diplomatik inisiyatif üstünlügünü koruyarak hem milli çikarlarimizi ilerlettik hem de bölgemizde istikrara katkida bulunduk. Azerbaycan'in zaferinin ardindan Kafkasya'da bölgesel is birligi ve normallesme için Türkiye olarak inisiyatif aldik." dedi.

Çavusoglu, Körfez ülkeleri ve Misir ile iliskilerin normallesmesi konusunda önemli adimlar attiklarini, Afganistan'daki kaos karsisinda aktif rol oynadiklarini, Libya'da her kesimle temaslarini artirdiklarini aktardi.

Suriyelilerin gönüllü ve güvenli geri dönüsleri konusunda Bati dahil genis bir kesimin destegini almaya basladiklarini kaydeden Çavusoglu, "Afrika'nin her yerinde izimizi derinlestirdik. Birlikte kalkinma ve refah yolunda çalismaya devam edecegiz. Türk dünyasinda tarihi adimlara imza attik. Paris Anlasmasi'ni onayladik. Iklim degisikligi önceliklerimiz arasina girdi." diye konustu.

Çok taraflilik ve ara buluculuk konularinda aktif rol almaya basladiklarina isaret eden Çavusoglu, ekonomi, ticaret, turizm, savunma sanayi, saglik gibi tematik alanlarda diplomasiyle Türk kurumlarina destek verdiklerini ve somut sonuçlar elde ettiklerini ifade etti.

Çavusoglu, salgina ragmen ikili ve çok tarafli temaslara da devam ettiklerini dile getirerek sunlari kaydetti:

"Yil boyunca 320'den fazla telefon ve video konferans görüsmesi, 7'si Sayin Cumhurbaskanimiza refakat olmak üzere 74 ziyaret gerçeklestirdik. 79 disisleri bakanini ülkemizde agirladik. 4 büyük uluslararasi etkinligine basariyla ev sahipligi yaptigimizi gururla söylemek isterim. Güney Dogu Avrupa Is Birligi Süreci Zirvesi 17 Haziran'da, Antalya Diplomasi Formu 18-20 Haziran'da, Türk Konseyi Zirvesi 12 Kasim'da ve 3. Türkiye-Afrika Zirvesi'nde 17-18 Aralik tarihlerinde gerçeklestirdik."

Bu yil birçok sorunlu dosyada normallesme adimlari attiklarini bildiren Çavusoglu, "Birlesik Arap Emirlikleri (BAE), Suudi Arabistan, Bahreyn ve Misir ile temaslarimizi hepiniz biliyorsunuz. Bu temaslar esasinda bölgesel yumusamaya da katki sagladik. Israil ile yeni hükümetle birlikte bazi temaslar basladi. Bu süreçleri gerçekçi bir yaklasimla iletiyoruz. Tabii Filistin konusundaki önceki konumumuzu sürdürüyoruz." ifadesini kullandi.

- "Türk Konseyi Zirvesi, adeta bir milat oldu"

Kasimda, Türkiye’nin ev sahipliginde düzenlenen Türk Konseyi Zirvesi’ne de deginen Çavusoglu söyle devam etti:

“Türk dünyasi bakimindan adeta bir milat oldu. Zirvede konseyin ismi Türk Devletleri Teskilati olarak degistirildi. Burada Türk Devletleri ifadesinin kullanilmis olmasinin anlaminin büyük oldugunu bir kere daha vurgulamak isterim. Zirvede gelecek 20 yila dair önemli kararlar aldik, hedefler belirledik. Vizyon 2040 Belgesi'ni ayni sekilde kabul ettik. Yine bu zirvede aldigimiz kararla Türk yatirim fonu kuruldu. Ak Sakallar Konseyi'nin yönetmeligini de bu zirvede güncelledik. “

- "Afganistan'da insani krizin önlenmesi ve istikrar herkes için hayati önemde"

Afganistan’daki mevcut duruma ve Türkiye'nin yardim faaliyetlerine de deginen Çavusoglu, "Afganistan'da insani krizin önlenmesi ve istikrar bugün herkes için hayati önemde aksi halde terör ve göç dalgasi hepimizi etkileyecek. Bu anlayisla Kizilay, AFAD, Maarif ve sivil toplum kuruluslarimizla sahaya indik, Birlesmis Milletler'in (BM) yardim faaliyetlerine destek verdik. Erken bir asamada cesur bir karar aldik. Büyükelçiligimizi açik tuttuk ve geçici yönetimle angajmana girdik." seklinde konustu.

Çavusoglu Afganistan'daki geçici hükümetin Disisleri Bakan Vekili Emirhan Muttaki ile ekimde Ankara'da bu ay da Pakistan'in baskenti Islamabad'da bir araya geldigini ve Muttaki'ye siyasi kapsayicilik, kadin haklari ve kiz çocuklarinin egitimi konularinda gerekli telkinlerde bulunduklarini aktardi.

Kabil Havalimani'nin isletmesini devralmak üzere Katar ile çalistiklarini ifade eden Çavusoglu, "Arkadaslarimiz cuma günü Kabil'de hafta sonu da Doha'da gerekli görüsmeleri yaptilar." dedi.

Çavusoglu, Balkanlar'in 1990'lara dönmesine izin vermeyeceklerini dile getirerek, "Maalesef Bosna Hersek basta olmak üzere gerginlik tirmaniyor. Gerek Bosna Hersek, gerek Sirbistan ve Kosova basta olmak üzere Balkanlar'da her tarafla görüsebilen ülkelerin basinda geliyoruz. Gerginligi azaltmak için yapici rolümüzü devam ettirecegiz. Tüm taraflarla görüsmelerimizi sürdürecegiz." seklinde konustu.

- "Ege'de tansiyonu yapay sekilde yükseltme tesebbüsleri baris ve istikrar için sakincali"

Çavusoglu, Dogu Akdeniz'de Yunanistan ve Güney Kibris Rum Yöntemi (GKRY) ile yasanan gerileme de deginerek sunlari kaydetti:

"Dogu Akdeniz'de ülkemizin ve Kuzey Kibris Türk Cumhuriyeti (KKTC) mesru hak ve çikarlarini kararli sekilde koruduk. 2021'de Yunanistan ve GKRY, 7 kez kita sahanligimiza üçüncü ülke arastirma gemilerini göndermeye çalisti. Hepsini diplomatik girisimlerimiz ve gerektiginde sahadaki mevcudiyetimizle engelledik. Kibris’ta egemen esitlik ve esit uluslararasi statü temelinde iki devletli çözüm vizyonunu dünyanin gündemine soktuk. Maras açilimiyla da ezberleri bozduk. Cenevre'deki gayri resmi görüsmelerde KKTC ile hakli politikamizi kayda geçirdik. Yunanistan ile iliskilerde ülkemize hasim adimlara müsamaha göstermedik."

Ege'de adalarin silahsizlandirilmis statüsün ihlali dahil önemli konularda hem diplomasi hem saha boyutuyla bosluk birakmadiklarina vurgu yapan Çavusoglu, "Yunanistan Basbakani ( Kiryakos Miçotakis) ve Disisleri Bakani'nin (Nikos Dendias) son dönemde Ege'de tansiyonu yapay sekilde yükseltme tesebbüsleri baris ve istikrar için sakincalidir ve son derece tehlikelidir. Bu konulardaki tutumuz bellidir. Kararliligimiz da tamdir. " dedi.

Çavusoglu, Türkiye'nin kararli tutumuyla diyalog yolunda da önemli adimlar attigini, Atina ile karsilikli ziyaretler gerçeklestirdiklerini, ekonomik alanda toplam 25 baslikta atilacak adimlara dair ortak eylem plani kabul ettiklerini animsatti.

(Sürecek)