Diyarbakir'da Bulunan 'Ashabi Kehf' Magarasi 1300'Lerden 6 Subat'a Kadar Depremlere Maruz Kaldi

Kahramanmaras merkezli depremlerden etkilenen 11 kentten bir olan Diyarbakir’da 1’i bos, 7 yapi yikilmis olup 417 vatandas hayatini kaybetti.

Depremlerden sadece evler degil, asirlik tarihi yapilarda zarar gördü. 5 bin yillik UNESCO Dünya Kültür Mirasi listesinde bulunan 5 bin yillik surlardan, asirlik cami ve minarelere kadar zarar gördükleri tespit edildi. Bu yapilarin yani sira Lice ilçesinde bulunan Ashab-i Kehf Magarasi da 1300’lerde, 1966 Varto depremi, 1975 Lice depremi ve en son yikim yasadigi Kahramanmaras merkezli depremden zarar gördügü tespit edildi.

Ihlas Haber Ajansi muhabirine açiklamalarda bulunan Dicle Üniversitesi Sanat ve Tasarim Fakültesi Dekani Prof. Dr. Irfan Yildiz, Türkiye’nin birkaç sehrinde oldugu gibi Diyarbakir’in Lice ilçesinde de Ashab-i Kehf Magarasi bulunmakta oldugunu hatirlatti.

Lice ilçesindeki Ashâb-i Kehf Magarasi, Ashâb-i Kehf Dagi olarak adlandirilan dag oldugunu belirten Prof. Dr. Yildiz, “Günümüzde halkin Fis Ovasi dedigi aslinda kaynaklardaki ismi Efsus Ovasi’na hakim olan diger adiyla Dakyanus Sehrine ait 6 kilometre mesafededir. Kaynaklara baktigimiz zaman Diyarbakir’in Lice Ashab-i Kehf Magarasi’nin ismi ilk kez hicri 766, miladi 1365 tarihinde Çobanogullari Hanedanligindan Sultan Üveys Diyarbakir üzeri Azerbaycan’a giderken Lice’deki Ashab-i Kehf Magarasi’na ugradigini görüyoruz. Daha sonra 1862’lerde Ingiliz konsolos Taylor bölgede arastirmalar yapiyor. Lice Ashab-i Kehf hakkinda. Genis bilgilere yer veriyor” dedi.



“Ashab-i Kehf Magarasi simdiye kadar birçok depreme maruz kalmis”

Ashab-i Kehf üzerindeki kitabelere bakildigi zaman 1367-68 tarihli Mardin Artuklu Sultanlarindan Ahmed El Mansur’a ait bir onarim kitabesi oldugunu gördüklerini ifade eden Prof. Dr. Yildiz, “En son 1968 tarihine ait köylüler tarafindan yapilan onarimi gösteren bir kitabe bulunuyor. O dönemde yapilan tamirat Arapça harflerle yaziliyor. Ama tarih günümüz rakamlariyla yazilmistir. Ashab-i Kehf Magarasi simdiye kadar birçok depreme maruz kalmis. Birkaç depremden etkilenmistir. 1300’lerde meydana gelen depremden etkilenmis, 1367-69 yillari arasinda onarilmis. Yine 1966 Varto depreminde hasar aldigi için 1968 yillinda yöredeki köylüler tarafindan onarilmis. 1975 Lice depreminde tekrar hasar almis. Tekrar elden geçirilmis” diye konustu.

En son 6 Subat 2023 tarihli Kahramanmaras merkezli depremden de Ashab-i Keyhf Magarasi hasar gördügünü aktaran Yildiz, “Mescit kismindaki duvar kismen yikilmis. Bu kisim, Hristiyanlik döneminde kilise olarak kullanilmis. Daha sonra bölge Islam medeniyetinin eline geçince burada bir cami yapilmis. Su anda yikilan duvar aslinda 1975 yili depreminden sonra onarilan duvardir. Yikilan duvarda çimento çok net bir sekilde görülüyor. Çok büyük bir hasar yok. Ama kismen yikim ve çatlamalar var. Bunlar da kisa bir süre içerisinde muhtemelen onarilir ve tekrar ziyarete açilir. Lice Ashabi Kehf Magarasi çok bilinmiyordu. Ama son zamanlarda özelikle tanitildi. Bölgede Ashab-i Kehf Magarasi’na çok yogun bir sekilde ziyaretçi akini oluyor. Ayni zamanda 28 Mayis günü oradakiler için Uyanis Günü olarak görüldügü için çevre ilçeler, köylerde ve Diyarbakir merkezden birçok insan oraya gidip panayir havasinda kutlama yapmaktadir” seklinde konustu.