Doğuda Kadınların Vazgeçilmezi Açıklaması 'Kıras Fistan'

SAYİM HARMANCI - Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerindeki birçok yerleşim yerinde uzun yıllardır kadınlar tarafından kullanılan yöresel kıyafet "kıras fistan", bölgede hala en çok tercih edilen giysilerin başında geliyor.

Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde kıras fistan (tek parça kadın giysisi) olarak bilinen, farklı renk ve tasarımlarıyla dikkati çeken yöresel kıyafetler, günümüzde de yaygın şekilde kullanılıyor.

Özellikle düğün ve nişan töreni gibi özel günlerde her yaştan kadının tercih ettiği pullu, boncuklu ya da taşlı farklı özellikteki bu kıyafet, bazı yerlerde yaşlı kadınlar tarafından günlük olarak da kullanılıyor.

Resmi bayram ve çeşitli etkinliklerde folklor gösterisi sunan kızların giydiği bu kıyafet, bölgede düzenlenen birçok sergide görücüye çıkıyor.

Üretim yapan iş yerleri düğün sezonunun başlamasıyla kıyafetlere olan talebi karşılamak için yoğun çaba sarf ediyor.

- "Gençler düğün ve nişanlarda giyiyor"

Terzi Saniye Şenlik, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 11 yıldır diktiği kıras fistanın bölge insanı için önemli olduğunu söyledi.

İş yerinde fistandan birçok model ürettiklerini anlatan Şenlik, şunları kaydetti:

"Bazen kendimiz çizdiğimiz modelleri üretiyoruz. Burada 4 kişi çalışıyoruz. Kesim hazır olduğu zaman her birimiz beş takım çıkartıyor. Taşlı olunca da 3 takım çıkartabiliyoruz. Taşlılar hem fiyat olarak daha pahalı hem de daha zahmetli. Dikim esnasında iğne kırıp makineyi bozabiliyor. Fistanları 50-120 liraya dikiyoruz. En düşük fistan 150, en pahalısı da bin 500-bin 600 lira arasında değişiyor. Gençler sadece düğün ve nişanlarda giyer ama yaşlı bayanlar ev içinde de taziyeye ya da başka yere gidince de giyiyor. Bazıları da sürekli giyiyor. İlgi yoğun. Sürekli tercih edilen bir kıyafet. Atalarımızdan kalma bir giyim."

Hakkari Halk Eğitim Merkezinde görevli Berivan Kaplan da yöreyi ve yöresel kıyafetleri çok sevdiğini belirterek, "Yöresel kıyafetlerimizi sürekli düğünlerimizde, nişanlarımızda, söz kesimlerimizde giydiğimiz için ilgi görüyor. Çünkü yöremizin kıyafetleri bunlar. Asırlar öncesinden gelme bir gelenek ve şu ana kadar da devam ettirmekteyiz. İnşallah böyle de devam edecek." dedi.

İran'dan kumaş getiren Pervane Çophan da kumaşları dikime hazır hale getirdikten sonra pazarladıklarını ifade etti.

Kumaşı sade alıp taş, boncuk ve pul geçirdiklerini anlatan Çophan, "Her fistanın tasarımı farklıdır. Modeller her sene değişiyor. Küçük yaştan tutun yaşlılara kadar bu kıyafeti giyiyor. Kıras sade olan, fistan da taşlı, boncuklu gösterişli olan kumaştır." diye konuştu.