Dolmabahçe Sarayı Konferansları

Şehir Üniversitesi Tarih Bölümü Öğretim Görevlisi Dr. Nicole Kançal-Ferrari, "(Kırım'daki Hansaray) Bu saray, Osmanlı mimari tarihi için de önemlidir. Hansaray, Osmanlı sivil mimarisinin çok önemli örneklerindendir. Hansaray, sadece geçmişten kalan bir yapı değildir. Kırım Hanlığı ortadan kalktığında Kırım Tatarları'nın en önemli siyasi ve kültürel simgesidir." dedi.

Kançal-Ferrari, Dolmabahçe Sarayı Konferansları kapsamında düzenlenen, "Hansaray: Osmanlı Saray Mimarisinin Kırım'daki Temsilcisi" başlıklı sunumunu gerçekleştirdi.

Yaklaşık 20 yıldır Kırım'daki yapılar üzerine çalışmalar yaptığını dile getiren Kançal-Ferrari, Hansaray'ın doktora tezi olduğunu belirtti.

Kançal-Ferrari, uzun süredir Kırım'daki Türk-İslam eserlerini takip ettiğini tekrarlayarak, "Doktora çalışmamdan sonra yeniden Hansaray'a geri döndüm. Yurt dışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı'nda bir proje gerçekleştirdik. Bu süreçte Kırım'daki bütün Türk-İslam eserlerini araştırdık. Onların içinden tekrar Hansaray'ı işledik." diye konuştu.

Hansaray'ın Türk-İslam saray geleneğinin önemli bir örneği olduğuna dikkati çeken Kançal-Ferrari, şu bilgileri verdi:

"Erken modern dönemden günümüze gelmeyi başaran saraylar bir elin parmaklarını geçmez. Bunlar Bakü'deki Şirvanşahlar Sarayı, Hindistan'daki Fatehpur Sikri ve Topkapı Sarayı'dır. Edirne Sarayı'nın büyük bir kısmı bugün ayakta kalmadıysa da elimizde çok fazla belge var. Onun için Edirne Sarayı'nın nasıl bir saray olduğunu biliyoruz. Bütün Türk-İslam coğrafyasındaki bu saraylara ilaveten, Hansaray'ı zikretmek gerekir. Hansaray, İstanbul ve Edirne'deki saray sisteminin bölgeye uyarlanmış bir örneğidir. Bu saray yapıları bize dönemin sosyo-kültürel yapı ve hanedanın hayat tasavvuru hakkında bilgiler verir."

Kançal-Ferrari, Hansaray'ın mutlaka korunması gerektiğine dikkati çekerek, bu yapının Osmanlı'dan doğrudan etkilendiğini ifade etti.

Hansaray'ın süslemede de Osmanlı'nın izlerini taşıdığını kaydeden Kançal-Ferrari, "Bu saray, Osmanlı mimari tarihi için de önemlidir. Hansaray, Osmanlı sivil mimarisinin çok önemli örneklerindendir. Hansaray, sadece geçmişten kalan bir yapı değildir. Kırım Hanlığı ortadan kalktığında Kırım Tatarları'nın en önemli siyasi ve kültürel simgesidir. Hansaray, Kırım Tatarları'nın milli kimliğinin somut temsilcisidir. Bundan dolayı bu esere son derece duyarlı olmak zorundayız." değerlendirmelerinde bulundu.

Kançal-Ferrari, bu maddi mirasın Osmanlı sanatını anlamada da önemli bir rehber olduğunu dile getirerek, Kırım Hanlığı'nın tarihi hakkında bilgiler verdi.

Bahçesaray'ın yaşadığı tarihi ve siyasi gelişmeleri hatırlatan Kançal-Ferrari, Hansaray'ın işgaller döneminde zarar gördüğünü anlattı.

Kançal-Ferrari, Hansaray'ın tadilat dönemlerinde Osmanlı'dan doğrudan yardımlar alındığını aktararak, "Keresteden başlayarak bir sürü malzeme temin edildi. Osmanlı inşaat malzemelerini doğrudan gönderdi. Mimar desteğinde de bulunuldu." dedi.

Hansaray'ın geçirdiği tadilatlar hakkında da değerlendirmelerde bulunan Kançal-Ferrari, bu süreçler hakkında tarihi belgeleri dinleyicilerle paylaştı.