Dr Orhan Kural, ``Teoman ya da Cem Yılmaz sahneye sigarayla çıktığı zaman kitleleri etkiliyor. Ellerindeki sigaranın bir sponsorluk olacağını bilmelerini istiyorum. Ünlüleri mahkemeye vere vere artık insanlar bunu anlamaya başladı`` dedi.``Çevreci profesör`` olarak tanınan ve aynı zamanda İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Maden Mühendisliği Anabilim Dalı Başkanı da olan Prof. Dr. Kural, sigara kullananların yüzde 95`inin buna özentiyle başladığına dikkati çekerek, bu noktada sigara firmalarının en büyük dayanaklarının kamuoyu tarafından tanınan kişiler olduğunu öne sürdü.Kural, şunları kaydetti: ``Zamanında kovboyları kullandılar. Humphrey Bogart`ı kullandılar. Dikkat edin, eski Amerikan filmlerinin hepsinde sigara vardır. Bu kasıtlı yapılıyor. Büyümenin, önemli olmanın bir simgesi olarak sigara kabul edildi. Bunları şimdi biliyoruz. Frank Sinatra ve Dean Martin`in sigara firmalarından para alarak televizyon programında birbirlerine sigara tuttuklarını öğrendik. Sylvester Stallone bir mektup yazdı, `Rambo serisinin ilk 5 filminde sigara firmalarından 500 bin dolar para aldım` dedi. Aynı sistem Türkiye`de de uygulanıyor. Teoman ya da Cem Yılmaz sahneye sigarayla çıktığı zaman kitleleri etkiliyor. İnsanların bilinç altlarına, `Bütün ünlüler sigara içiyor`u yerleştiriyorlar. Demek ki sigara bir simgedir ve bunu kullanıyorlar. Bizim de amacımız bunu yıkmak. Ellerindeki sigaranın bir sponsorluk olacağını bilmelerini istiyorum. Eskiden hiç kimse bilmezdi. Ünlüleri mahkemeye vere vere artık insanlar bunu anlamaya başladı. Bu Türkiye için önemli bir dönüm noktasıydı. Ünlüleri mahkemeye verirken ben bunu sağlamaya çalıştım.`` -Sponsorluk anlaşmalarının sözlü yapıldığı iddiası- Artık insanların sahnede, klibinde, filminde sigara kullanan kişilerin bunun bir sponsorluk anlaşması dahilinde yaptığını, bu işte büyük paraların döndüğünü anlar hale geldiğini belirten Prof. Dr. Kural, sigara firmalarında çalışan dostlarının olduğunu, bu kişilerden bu firmalara kimlerin girip çıktığını, kimlerin sponsorluk anlaşması yaptığını öğrendiklerini, anlaşmaların sözlü olarak yapıldığını, yazılı olarak yapılmasının her iki taraf için de risk taşıdığını ifade etti.``Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü Hakkında Kanun`` kapsamında bugüne kadar pek çok defa yasal yollara başvurduğunu belirten Prof. Dr. Kural, son olarak komedyen Cem Yılmaz hakkında gösterisine elinde sigarayla çıktığı ve tütün kontrolüyle ilgili yasalarla alay ettiği gerekçesiyle suç duyurusunda bulunduğu hatırlattı.Kural, ``Cem Yılmaz`a özellikle şunu söylemek istiyorum, eğer sponsorluk anlaşması yapmışsa bu ahlaki bir sorunudur. Eğer yapmadıysa, `Yapmadım` diyecekse o zaman hemen kessin. Hem sahnede sigarayla dolaşıyor, hem de sponsorluk anlaşması yapmadıysa pek akıllı sayılmaz. Madem bunu yapıyor, parasını da alsaydı`` diye konuştu.Sahnede sigara içtiği, gençlere de ikram ettiği gerekçesiyle Fazlı Teoman Yakupoğlu hakkında suç duyurusunda bulunduğunu, soruşturmanın takipsizlikle sonuçlandığını kaydeden Prof. Dr. Kural, Yakupoğlu`nun da kendisine 55 bin TL`lik tazminat davası açtığını, ancak davanın reddedildiğini söyledi.Yönetmen Mustafa Altıoklar ile yapımcı Abdullah Oğuz`u da ``Asansör`` ve ``O Şimdi Asker`` filmlerinde ``gençleri sigaraya özendirmek`` ve ``sigara ile askerlik arasında korelasyon kurmak`` suçlarından şikayet ettiğini belirten Kural, ``Asansör`` filminin senaryosunda bir markaya ait sigara paketinin görüneceğine, başrol oyuncusu Arzu Yanardağ`ın bu sigaradan içeceğine dair ifadeler bulunduğunu kaydetti.Prof. Dr. Kural, şikayeti üzerine Şişli 2. Sulh Ceza Mahkemesinde açılan dava sonucunda Altıoklar ve Oğuz`ın 462`şer TL ceza ödemek zorunda kaldığını ifade etti
-``Kurtlar Vadisi`` dizisindeki görüntülerin gölgelendirilmesi- Yönetmen Osman Sınav`ı da ``Kurtlar Vadisi`` adlı dizide sigaranın özendirilmesi nedeniyle şikayet ettiğini belirten Kural, bunun sonucunda dizideki sigara görüntülerinin gölgelendirildiğini bildirdi.Sanatçı Kadir İnanır`ı da üzerine sigara dumanı üflediği, hakaret ettiği ve ölüm tehdidinde bulunduğu gerekçesiyle şikayet ettiğini belirten Kural, Şişli 1. Sulh Ceza Mahkemesinde yargılanan Kadir İnanır`ın delil yetersizliğinden beraat ettiğini, davanın halen Yargıtay`da olduğunu söyledi.Sanatçı Mazhar Alanson`nu da sahnede sigara içtiği için şikayet ettiğini, Alonson`un para cezası ödediğini, daha sonra ``Yine veririm`` diyerek bir başka konserinde tekrar sigara içtiğini belirten Kural, ancak Alanson`un özür dilemesi nedeniyle ikinci kez şikayette bulunmadığını kaydetti.Yılmaz Erdoğan`ı da ``Organize İşler`` filminin 20 sahnesinde sigara paketi görünmesine ilişkin olarak şikayet ettiğini belirten Kural, Uğur Yücel hakkında da ``Yazı Tura`` filminde sürekli sigarayla görünerek sigarayı özendirmesinden dolayı suç duyurusunda bulunduğunu, soruşturmanın takipsizlikle sonuçlandığını anlattı
-Gazeteciler de şikayetten kurtulamadı- Gazeteci Ali Kırca`yı ``Bir ateş ver sigaramı yakayım`` şarkısına çekilen klipte sigaraya özendirdiği, Can Dündar`ı da ``Mustafa`` belgeselinde Atatürk`ü sigara içerken gösterildiği sahneler nedeniyle savcılığa şikayet ettiğini belirten Kural, ``Safarad`` grubu hakkında da ``Ne fark eder`` adlı parçaya çekilen klip nedeniyle savcılığa suç duyurusunda bulunduğunu kaydetti.``Üçüncü türden yakın ilişkiler`` adlı tiyatro oyunun da sigara üreticisi bir firmanın adının geçmesi ve oyuncuların ışıkları yakarak seyircilerden sigara istemesi konusunda da suç duyurusunda bulunduğunu kaydeden Kural, bu konudaki soruşturmanın da takipsizlikle sonuçlandığını, ancak oyundan sigarayla ilgili sahnelerin çıkartıldığını ifade etti.``Cam`` adlı oyuna ilişkin de 3 sahnesinde sigara içilmesinin ön plana çıkarıldığı gerekçesiyle suç duyurusunda bulunduğunu belirten Kural, soruşturmanın sürdüğünü söyledi.Hakkında suç duyurusunda bulunduğu ünlülerin hayranlarından ağır hakaretler içeren mektuplar aldığını, bunlara çok üzüldüğünü belirten Kural, eleştiri niteliğindeki mektuplara ise tek tek cevap verdiğini kaydetti.Hakarete varmadığı sürece her türlü eleştiriye açık olduğunu belirten Kural, yıllar önce bu işlere karışmaması konusunda çevresinden uyarılar aldığını, ancak son zamanlarda bu uyarıların çok azaldığını, hatta bazı sanatçıların da kendisini desteklediğini anlattı.(FND-KÖS-ZG)
``duman Avcısı`` Profesörün Ünlülerle Mücadelesi
Funda Kılıçerli Kulaksız - Bağımlılığa ve Sigaraya Hayır Derneği Başkanı Prof.