Türkiye Istatistik Kurumu (TÜIK), Birlesmis Milletler Nüfus Fonu (UNFPA) tarafindan 2021 yili Dünya Nüfus Günü'nün temasi olarak belirlenen "Üreme sagligina ve tüm insan haklarina öncelik verilmesi" mesaji çerçevesinde, Türkiye'deki söz konusu gruplarin mevcut durumlarina iliskin verileri açikladi.
TÜIK'in Dünya Nüfus Günü bültenine göre, Birlesmis Milletler Kalkinma Programi (UNDP) tarafindan, 1989 yilinda dünya nüfusunun 5 milyar insana ulastigi "11 Temmuz 1987" tarihi "Dünya Nüfus Günü" olarak kabul edildi. Bu özel günde Birlesmis Milletler Nüfus Fonu (UNFPA) tarafindan her yil nüfusun önemli konularini ele alan bir tema belirlenerek, buna iliskin farkindalik olusturmaya yönelik çalismalar yapiliyor.
UNFPA, son yüzyilin en büyük küresel saglik sorunu olan yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgininin dünyadaki tüm insanlari, özellikle de "kirilgan nüfus" olarak tanimlanan gruplarin sagligini tehdit ettigine ve toplumsal cinsiyet esitsizliklerini siddetlendirmekte olduguna isaret ediyor. Fon, salgin döneminde saglik sistemlerinin yetersiz oldugu ülkelerde üreme sagligi hizmetlerine ve aile planlama yöntemlerine erisim saglayamayan ve ayrica aile içi siddete maruz kalan kadin ve kiz çocuklarina dikkati çekiyor.
Bu dogrultuda UNFPA, 2021 yili Dünya Nüfus Günü temasinda, degisen dogurganlik oranlarinin çözümünün üreme sagligina ve tüm insan haklarina öncelik verilmesiyle saglanacagina vurgu yapti. Bu amaçla dogurganlik ve evlenmeler konusunda temel bilgiler sunuldu.
UNFPA tarafindan 2021 yili Dünya Nüfus Günü temasi olarak "Üreme sagligina ve tüm insan haklarina öncelik verilmesi"nin vurgulanmasina karar verildi.
- Türkiye, nüfus büyüklügüne göre siralamada 19'uncu sirada
Birlesmis Milletler nüfus tahminlerine göre, 2020 yili için dünya nüfusunun 7 milyar 794 milyon 798 bin 729 kisi oldugu tahmin edildi. En fazla nüfusa sahip ülke 1 milyar 439 milyon 323 bin 774 kisi ile Çin olurken, bu ülkeyi 1 milyar 380 milyon 4 bin 385 kisi ile Hindistan, 331 milyon 2 bin 647 kisi ile ABD izledi. Bu üç ülke, dünya toplam nüfusunun yüzde 40,4'ünü olusturdu.
Türkiye, 83 milyon 384 bin 680 kisiyle nüfus büyüklügüne göre 235 ülke arasinda 19'uncu sirada yer alirken, dünya toplam nüfusunun yüzde 1,1'ini kapsadi.
Canli dogan bebek sayisi 2019'da 1 milyon 186 bin 560 iken 2020'de 1 milyon 112 bin 859 oldu.
Toplam dogurganlik hizi, bir kadinin dogurgan oldugu dönem olan 15-49 yas grubunda dogurabilecegi ortalama çocuk sayisini ifade ediyor.
Toplam dogurganlik hizi, 2001 yilinda 2,38 çocuk iken 2020 yilinda 1,76 çocuk olarak gerçeklesti. Bu durum dogurganligin, nüfusun yenilenme düzeyi olan 2,10'un altinda kaldigini gösterdi.
Toplam dogurganlik hizinin en yüksek oldugu il 2020 yilinda 3,71 çocuk ile Sanliurfa oldu. Bu ili 3,22 çocuk ile Sirnak, 2,88'er çocuk ile Agri ve Siirt takip etti. Toplam dogurganlik hizinin en düsük oldugu il ise 1,29 çocukla Karabük oldu. Bu ili 1,31'er çocukla Zonguldak ve Kütahya izledi.
Yasa özel dogurganlik hizi, belli bir yas grubunda 1000 kadin basina düsen ortalama canli dogan çocuk sayisini ifade ediyor.
Yas grubuna göre dogurganlik hizi incelendiginde, 2001 yilinda en yüksek yasa özel dogurganlik hizi binde 144 ile 20-24 yas grubunda iken 2020 yilinda binde 115 ile 25-29 yas grubunda görüldü. Bu durum, dogurganligin kadinin daha ileri yaslarinda gerçeklestigini gösterdi.
(Sürecek)
Dünya Nüfus Günü'nde Türkiye Verileri (1)
TÜIK, Dünya Nüfus Günü'nün bu yilki temasi olarak belirlenen 'Üreme sagligina ve tüm insan haklarina öncelik verilmesi' mesaji çerçevesinde, Türkiye'deki söz konusu gruplarin mevcut durumlarina iliskin istatistikleri yayimladi Buna göre, Türkiye'de toplam dogurganlik hizi, 2001 yilinda 2,38 çocuk iken 2020 yilinda 1,76 çocuk olarak gerçeklesti, bu durum dogurganligin, nüfusun yenilenme düzeyi olan 2,10'un altinda kaldigini gösteriyor Toplam dogurganlik hizinin en yüksek oldugu il 3,71 çocuk ile Sanliurfa, en düsük oldugu il ise 1,29 çocuk ile Karabük oldu.
