Dünyada 2016 Böyle Geçti (2)

Yılın ikinci çeyreğine Birleşik Krallık'ın Avrupa Birliği'nden (AB) çıkma kararı damgasını vurdu. Yapılan referandumda halkın yüzde 52'sinin AB üyeliğinden çıkması için oy vermesinin ardından Başbakan David Cameron, görevini bıraktı.

Panama merkezli hukuk firması Mossack Fonseca'ya ait yaklaşık 11 milyon sayfalık dokümanın 'Panama kayıtları' adı altında medyaya servis edilmesi, Ekvador'daki deprem, Brezilya'da Devlet Başkanı Dilma Rousseff'in yargılanmasının önünü açan gensoru önergesinin kabulü, Filipinler'deki devlet başkanlığı seçimi, Akdeniz'deki uçak kazası, ABD Başkanı Barack Obama'nın İkinci Dünya Savaşı’nda atom bombası atılan Japonya’nın Hiroşima kentini ziyareti ve ABD’nin Florida eyaletine bağlı Orlando kentinde bir gece kulübüne düzenlenen silahlı saldırı 2016'nın Nisan, Mayıs ve Haziran aylarında dünya gündeminin en önemli maddeleri arasında yer aldı.

Türkiye'nin ev sahipliğinde ilk kez BM İnsani Zirvesi düzenlendi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun’un yanı sıra 60'a yakın devlet ve hükümet başkanının katıldığı zirvede, küresel insani yardım sistemi masaya yatırıldı.

Amerikalı efsanevi boksör, eski ağır sıklet dünya şampiyonu Muhammed Ali tedavi gördüğü hastanede 74 yaşında hayatını kaybetti.

Bangladeş'te hükümet tarafından kurulan savaş suçları mahkemesinde yargılanan muhalefetteki Cemaat-i İslami partisinin lideri Motiur Rahman Nizami idam edildi. Başta Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan olmak üzere Pakistan’dan Kanada’ya birçok ülke ve sivil toplum örgütü Nizami'nin idam edilmesini kınadı.

2016'nın Nisan, Mayıs ve Haziran aylarındaki önemli gelişmeler şöyle:2 Nisan

- Ermenistan ordusunun, işgal altında tuttuğu Dağlık Karabağ’daki mevzilerinden Azerbaycan sivil yerleşim birimlerine ateşe açması üzerine Azerbaycan ordusu cephe hattında karşı saldırı başlattı. Azerbaycan Savunma Bakanlığının yaptığı açıklamaya göre, çatışmalarda 31 Azerbaycan askeri şehit oldu, 240 Ermenistan askeri öldürüldü.

3 Nisan

- Panama merkezli hukuk firması Mossack Fonseca'ya ait yaklaşık 11 milyon sayfalık doküman 'Panama kayıtları' adı altında medyaya servis edildi.

4 Nisan

- Nijerya'nın kuzeydoğusundaki Borno eyaletinde Boko Haram örgütünün esir aldığı 275 kişi ordunun düzenlediği operasyonla kurtarıldı.

5 Nisan

- Çocuk edebiyatının Nobel'i olarak bilinen Hans Christian Andersen Ödülü Çinli yazar Sao Vınşüen'e verildi.

- Pakistan'da, son bir ayda etkili olan şiddetli yağışların yol açtığı sel ve heyelanlarda 212 kişi yaşamını yitirdi.

7 Nisan

- Çin'in güneyindeki Guangşi Cuang Özerk Bölgesi'nde MS 25-220 yılları arasında hüküm süren Doğu Han Hanedanlığı dönemine ait 2 bin yıllık mezar bulundu.

9 Nisan

- Amerikalı girişimci Elon Musk'ın sahibi olduğu SpaceX firmasına ait Falcon 9 roketi, Uluslararası Uzay İstasyonu’na (UUİ) malzemesini bıraktıktan sonra, okyanustaki yüzen platforma ilk defa başarılı dikey iniş gerçekleştirdi.

10 Nisan

- Hindistan'ın güneyindeki Kerala eyaletinde düzenlenen festival sırasında havai fişekten çıkan kıvılcımın diğer fişekleri tutuşturmasıyla gece saatlerinde meydana gelen patlamada 100 kişi hayatını kaybetti.

- Mısır ve Suudi Arabistan arasında yeniden belirlenen Kızıldeniz sınırıyla ilgili anlaşmanın ardından, 1950'den beri Mısır'a ait olan Sanafir ve Tiran adaları Suudi Arabistan topraklarına katıldı.

12 Nisan

- ABD’nin başkenti Washington’da 'paranın siyaset üzerindeki etkisini' protesto etmek isteyen yüzlerce kişi, Kongre binası önünde oturma eylemi yaptı. Gösteride yaklaşık bin 240 kişi gözaltına alındı.

- Nijerya'da, terör örgütü Boko Haram'ın elinde rehin bulunan bin 274 kişi kurtarıldı.

14 Nisan

- ABD, Güney Çin Denizi'nde ilk kez Filipinler ile ortak devriye görevi başlattı.

- Japonya'nın güneybatısında 6,5 büyüklüğünde deprem meydana geldi, ertesi gün ülke 7,3 büyüklüğünde bir depremle sarsıldı. Depremlerde 45 kişi hayatını kaybetti, bin 100 kişi yaralandı. Depremin ardından Toyota, Nissan ve Honda kısa süreliğine üretimi durdurdu.

16 Nisan

- Etiyopya'ya Güney Sudan sınırından sızan silahlı bir grubun Gambela bölgesinde düzenlediği saldırıda 208 kişi öldü, 13 köy yağmalandı, 36 çocuk kaçırıldı, 2 bin büyükbaş hayvan çalındı. Olay sonrasında ülkede 2 gün süreyle yas ilan edildi.

- Katolik aleminin ruhani lideri Papa Franciscus, sığınmacılarla dayanışmasını göstermek için ziyaret ettiği Yunanistan’ın Midilli Adası'ndan 12 Müslüman sığınmacıyla Vatikan'a döndü.

17 Nisan

- Güney Amerika ülkelerinden Ekvador'un kuzeybatı kıyı kesiminde 7,8 büyüklüğünde deprem meydana geldi. Depremde 661 kişi öldü, 6 binden fazla kişi yaralandı, 28 binden fazla kişi evsiz kaldı. Deprem yaklaşık 3 milyar dolarlık hasara neden oldu.

21 Nisan

- Amerikalı pop yıldızı Prince, Minneapolis'teki evinde yaşamını yitirdi.

22 Nisan

- ABD Başkanı Barack Obama, Ermenilerin 1915 yılı olaylarının yıl dönümü olarak kabul ettikleri 24 Nisan ile ilgili açıklamasında, Ermenice “Büyük Felaket” anlamına gelen “Meds Yeghern” ifadesini telaffuz etti.

- BM çatısı altında Paris İklim Anlaşması'nı bir günde 171 ülke imzaladı.

25 Nisan

- Mısır'da Sina yarımadasının kurtuluş günü münasebetiyle 859 mahkum için af kararı çıkarıldı.

29 Nisan

- Norveç'in batısındaki Bergen kenti yakınında düşen helikopterde bulunan 11 kişi hayatını kaybetti. Norveç Havacılık Dairesi, Norveç'te kayıtlı olsun ya da olmasın, düşen 'Airbus Helicopters EC225LP' tipi helikopterlerin ülke hava sahasında uçuşlarını yasakladı.

- Kenya'nın başkenti Nairobi'de 6 katlı bir binanın çökmesi sonucu 41 kişi hayatını kaybetti. Enkaz altında kaldığı düşünülen 70 kişi kayboldu.

30 Nisan

- Irak'ta Şii lideri Mukteda es-Sadr yanlısı çok sayıda gösterici, hükümet binalarının bulunduğu korunaklı Yeşil Bölge'yi ihlal ederek parlamento binasına girdi. Ellerinde Irak bayraklarıyla milletvekillerinin koltuklarında oturan eylemciler içerideki eşyalara zarar verdi, çerçeveleri ve masaları kırdı. Yeşil Bölge çevresindeki beton bariyerler göstericiler tarafından yıkılırken, bazı milletvekilleri saldırıya uğradı. Göstericiler bir gün sonra Yeşil Bölge'den ayrıldı.

1 Mayıs

- Kanada’nın Alberta eyaletine bağlı Fort McMurray kentinde 1 Mayıs’ta başlayan, önce 3 bin hektarlık alanda etkili olan orman yangını, hızla büyüyerek 582 bin hektarlık alana yayıldı. 2 bine yakın ev ve iş yeri tamamen yanarken bazı benzin istasyonlarında meydana gelen patlamalar olayın şiddetini daha da artırdı. Yangının 9 milyar dolarlık zarara sebebiyet verdiği belirtildi.

4 Mayıs

- NATO, İsrail'in NATO karargahında temsilcilik açma talebine olumlu yanıt verdi.

6 Mayıs

- Brezilya'da Senato tarafından oluşturulan komite, Devlet Başkanı Dilma Rousseff'in mahkemede yargılanmasının önünü açan gensoru önergesini kabul etti. Rousseff, 12 Mayıs’ta Kongrenin üst kanadı Senatoda yapılan oylama sonucu geçici olarak görevden alındı.

7 Mayıs

- İngiltere'nin başkenti Londra'da yapılan belediye başkanlığı seçimini İşçi Partisinin adayı Sadık Khan kazandı. Khan, Londra'nın ilk Müslüman belediye başkanı oldu.

9 Mayıs

- Filipinler’de devlet başkanlığı seçiminden, Demokrasi Partisi (PDB-Laban) adayı ve 22 yıldır Davao kentinin belediye başkanlığını yürüten Rodrigo Duterte galip ayrıldı.

10 Mayıs

- Bangladeş'te hükümet tarafından kurulan savaş suçları mahkemesinde yargılanan muhalefetteki Cemaat-i İslami partisinin lideri Motiur Rahman Nizami idam edildi. Başta Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan olmak üzere Pakistan’dan Kanada’ya birçok ülke ve sivil toplum örgütü Nizami'nin idam edilmesini kınadı.

13 Mayıs

- Dünyanın en yaşlı insanı olan Amerikalı Susannah Mushatt Jones, 116 yaşında hayata veda etti.

- Hizbullah'ın en üst düzey komutanı ve Lübnan Başbakanı Refik Hariri suikastının zanlılarından Mustafa Bedreddin, Suriye'de Şam Havalimanı yakınında İsrail tarafından yapıldığı iddia edilen saldırıda öldü.

15 Mayıs

- İsveç'in başkenti Stockholm'de 61. Eurovision Şarkı Yarışması'nı, Kırım Tatar sürgününü konu alan '1944' adlı şarkısıyla Kırımlı Tatar sanatçı Jamala kazandı.

18 Mayıs

- Sri Lanka'da etkili olan şiddetli yağışların yol açtığı sel ve heyelanlarda 92 kişi hayatını kaybetti. 319 bin kişi evinden oldu. Toprak altında kaldığı düşünülen 100 kişiyi arama kurtarma çalışmalarına 13 gün sonra son verildi.

19 Mayıs

- Paris-Kahire seferini yapmakta olan, 3’ü çocuk 56 yolcu ve 7’si uçuş görevlisi 10 kişilik mürettebatın bulunduğu Airbus A320 tipi yolcu uçağı, Akdeniz’de Mısır hava sahasına girdikten sonra radardan kaybolmasının ardından Yunanistan’ın Kerpe Adası açıklarında denize düştü. Kazadan sağ kurtulan olmadı.

21 Mayıs

- Afganistan Talibanı lideri Molla Ahtar Mansur, ABD Savunma Bakanlığının Pakistan’ın Belucistan eyaletine düzenlediği hava saldırısında öldürüldü. Örgüt, Mansur’un öldüğünü doğrulayarak Hebetullah Ahunzada’nın yeni lider seçildiğini açıkladı.

23 Mayıs

- Türkiye’nin ev sahipliğinde İstanbul’da ilk kez BM İnsani Zirvesi düzenlendi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun’un yanı sıra 60'a yakın devlet ve hükümet başkanının katıldığı zirvede, küresel insani yardım sistemi masaya yatırıldı.

24 Mayıs

- Yunanistan'ın Makedonya sınırındaki 9 bin sığınmacının yaşadığı İdomeni sığınmacı kampı boşaltıldı.

27 Mayıs

- ABD Başkanı Barack Obama, ülkesinin İkinci Dünya Savaşı’nda atom bombası attığı Japonya’nın Hiroşima kentine ziyarette bulundu. Obama, 6 Ağustos 1945'te 140 bin kişinin hayatını kaybettiği atom bombası saldırısının yapıldığı günden bu yana Hiroşima’yı ziyaret eden ilk ABD Başkanı oldu.

1 Haziran

- Somali'nin başkenti Mogadişu'daki bir otele Eş-Şebab terör örgütünün bomba yüklü araçla düzenlediği saldırıda aralarında Somali parlamentosundan milletvekilleri Muhammed Mahmud Curi ve Abdullah Cami’nin de bulunduğu 11 kişi öldü.

- Bosna'daki savaşta ülkenin kuzeydoğusundaki Zvornik şehrinde öldürülen ve yıllar sonra bulunan toplu mezarlarda bedenlerine ulaşılan 27 Boşnak, kılınan cenaze namazının ardından toprağa verildi.

4 Haziran

- Amerikalı efsanevi boksör eski ağır sıklet dünya şampiyonu Muhammed Ali tedavi gördüğü hastanede 74 yaşında hayatını kaybetti.

8 Haziran

- Batı Afrika Ülkeleri Ekonomik Topluluğu mahkemesi, Nijerya hükümetini, 2013'te Boko Haram militanı olduğu şüphesiyle öldürülen ve yaralanan siviller için 3,25 milyon dolar tazminat ödemeye mahkum etti.

12 Haziran

- ABD’nin Florida eyaletine bağlı Orlando kentinde çoğunlukla eşcinsellerin gittiği bir gece kulübünü silahla basan 29 yaşındaki Afgan kökenli Amerikan vatandaşı Omar Mateen, 49 kişiyi öldürdü, 53 kişiyi yaraladı. Saldırı, ülke tarihinde en fazla kişinin öldüğü toplu saldırı oldu.

- Türkiye'nin, Avrupa Futbol Şampiyonası EURO 2016 kapsamında sosyal medyada en çok destek alan takım olmasıyla Eyfel Kulesi Türk bayrağının renkleriyle ışıklandırıldı.

13 Haziran

- Bangladeş güvenlik güçleri, azınlıklara karşı saldırıların arttığı iddialarının ardından ülke genelinde başlatılan operasyonlarda 5 binden fazla kişi gözaltına aldı.

- BM Genel Kurulu 71. Dönem Başkanlığına oylamada 185 geçerli oydan 94'ünü alan Fijili Peter Thomson seçildi.

18 Haziran

- Mısır'da Kahire Ceza Mahkemesi, darbeyle görevinden uzaklaştırılan Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi'ye 'Katar adına casusluk' davasında, farklı suçlamalardan biri müebbet diğeri 15 yıl olmak üzere toplam 40 yıl hapis cezası verdi.

19 Haziran

- Endonezya'nın Orta Cava bölgesinde birkaç gün süren şiddetli yağışlar nedeniyle meydana gelen toprak kaymasında 56 kişi hayatını kaybetti.

22 Haziran

- Hindistan'ın doğusundaki Bihar, Jharkand ve Madhya Pradeş eyaletlerinde etkili olan muson yağmurları ve fırtına nedeniyle 80 kişi hayatını kaybetti.

23 Haziran

- Birleşik Krallık’ın AB'den çıkıp çıkmamasını belirlemek için referandum yapıldı. Yüzde 72 katılımlı referandumda, halkın yüzde 52'si AB'den çıkılması, yüzde 48'i AB'de kalınması yönünde oy verdi. İngiltere Başbakanı David Cameron, ertesi gün ekimdeki parti kongresinde görevini bırakacağını açıkladı.

- Çin'in doğusundaki Ciangsu eyaletinde hortum ve fırtına nedeniyle 98 kişi öldü, 200'ü ağır olmak üzere toplam yaralı sayısının 800'e ulaştığını açıklandı.

24 Haziran

- ABD'nin Virginia eyaletinde meydana gelen sel sonucunda en az 26 kişinin hayatını kaybettiği açıklandı. Acil Durum Yönetimi yetkilileri, 7 saat devam eden şiddetli yağışları, ABD'de 2010 yılından bu yana en ölümcül sel felaket olarak tanımladı.

25 Haziran

- Rus savaş uçaklarının Suriye'nin doğusundaki Deyruz Zor kentine bağlı El-Kuriye ilçesinde bir cami ile yerleşim yerine vakum bombasıyla düzenlediği hava saldırısında 35 sivil yaşamını yitirdi, 70 kişi yaralandı.

29 Haziran

- ABD ordusu, Güney Kore ve Japonya ile Büyük Okyanus’ta 'Pasifik Ejderhası” adında ilk kez ortak füzesavar tatbikatı düzenlediğini açıkladı.

30 Haziran

- Türkiye'nin AB katılım müzakerelerinde Mali ve Bütçesel Hükümler faslı, Brüksel'de düzenlenen hükümetler arası konferansla açıldı. Böylece Türkiye’nin AB üyelik müzakerelerinde açılan fasıl sayısı 16'ya çıktı.

- Afganistan'ın başkenti Kabil'in batısında eğitim gören polisleri taşıyan otobüsü hedef alan intihar saldırısı sonucu çoğu polis adayı 40 kişi hayatını kaybetti ve 100'den fazla kişi yaralandı.