Dünyanın Akciğerleri Amazonlar'da Yangınlar Devam Ediyor

Brezilya Ulusal Uzay Araştırmaları Enstitüsü (INPE), dünyanın en büyük yağmur ormanlarının bulunduğu Brezilya'da, 1 Ocak'tan bu yana 83 binden fazla yangın çıktığını ve hala yerlilerin yaşadığı 148 bölgede yaklaşık 3 bin 553 yangınla mücadele edildiğini bildirdi.

Dünyanın en geniş tropikal bölgesi Amazonlar, yeterli önlem alınmaması ve gerekli müdahalelerin yapılmaması nedeniyle haftalardır son yıllardaki en büyük orman yangınlarıyla mücadele ediyor.

Güney Amerika'nın kuzeyinde Amazon havzasını kaplayan, beş buçuk milyon kilometrelik alanıyla çeşitli egzotik bitki örtüsü ve hayvan türlerine ev sahipliği yapan yağmur ormanlarında çıkan yangınlar başta Brezilya olmak üzere Peru, Bolivya ve Paraguay'a da sıçradı.

INPE'nin verilerine göre, Brezilya'da Amazon yağmur ormanlarında yılbaşından bu yana 83 binden fazla yangın çıktı. INPE, ülkede hala yerli kabilelerin yaşadığı 148 bölgede devam eden 3 bin 553 yangınla mücadele edildiğini kaydetti.

Bunun yanında ABD Havacılık ve Uzay Ajansının (NASA) uydu verileri, Brezilya'da Amazon yağmur ormanlarında süren yangınların son 9 yılın en yoğun seviyesine ulaştığını ortaya koydu.

Brezilya Devlet Başkanı Jair Bolsonaro, Amazonlar'da devam eden orman yangınları konusunda 6 Eylül tarihinde Venezuela hariç komşu ülkelerin temsilcileriyle Kolombiya'nın Leticia şehrinde bir toplantı düzenleneceğini açıkladı.

- Brezilya'da 2019'da 730 bin yangın alarmı

Global Forest Watch sitesine göre de Amazon ormanlarının yüzde 60'ına ev sahipliği yapan Brezilya'da bu yıl 1 Ocak'tan 28 Ağustos'a kadar 730 binden fazla yangın alarmı verildi.

Yangın alarmlarının sadece yüzde 5'i el değmemiş ormanlık alanları kapsarken, alarmların yüzde 29'unun maden alanlarının bulunduğu ormanlık araziler için verilmesi dikkati çekti.

- Yerli kabileler yangınlardan endişeli

Amazonlardaki yerli kabileler, orman yangınlarının yaşadıkları bölgeleri tehdit ettiğini söyledi.

Bau kabilesinin lideri Mydje Kayapo, yangınların yaşam alanlarına çok yaklaştığını ve yerliler için tehdit oluşturduğunu söyledi.

Kayapo, Bau kabilesi olarak yangınları takip etmek için bir izleme grubu oluşturduklarını ve Amazon ormanlarını aynı zamanda kaçakçılar, madenciler ve bölgeyi sömürmek isteyen diğer kişilerden de korumaya çalıştıklarını dile getirdi.

Amazonlar'da ormanların hızla yok edildiğini vurgulayan Kayapo, "Bölgemiz ormansızlaştırılıyor, kötü bir şekilde tahrip ediliyor. Yerli topluluklar olarak birleşmemiz gerekiyor." diye konuştu.

Kayapo, yangınlardan sonra Amazon ormanlarını istila etmek ve yeni yerleşimler kurmak için gelenler olursa buna karşı çıkacaklarını, ormanların sahipsiz bırakılmayacağını bildirdi.

Amazon İşbirliği Antlaşması Örgütü (ACTO) verilerine göre, Amazon'da en az 11 bin yıldır yaşadığı tahmin edilen 34 milyon yerli topluluk var. Bölgede, 420 farklı kabileden oluşan Amazon yerlileri olmak üzere 86 dil ve 650 lehçe konuşuluyor.

- "Dünyanın akciğerleri" yanıyor

Gezegende oksijenin yaklaşık yüzde 20'sini sağlayan Amazonlar'da süren yangınlar, dünya kamuoyunda büyük yankı uyandırdı.

Çevreciler, yangınlardan ağaç endüstrisini ve tarla açmak için ağaçları tahrip eden çiftçileri sorumlu tutuyor.

En büyük doğa koruma kuruluşlarından Dünya Vahşi Yaşam Fonunun (WWF) araştırmalarına göre, "dünyanın akciğerleri" olarak nitelendirilen ve yüzlerce yerli kabileye ev sahipliği yapan Amazonlar, yeryüzündeki hayvan ve bitki türlerinin de yüzde 10'unu barındırıyor.

Amazon havzasında son 20 yılda 2 bin 200 yeni bitki ve omurgalı türünün keşfedildiği belirtiliyor.

- Bolivya'da 950 bin hektar alan yandı

Bolivya'da çıkan yangınlarda da bir kısmı Amazonlar'da olmak üzere 950 bin hektar ormanlık alan zarar gördü.

Bolivya Orman ve Arazi İdaresi Direktörü Cliver Rocha da hafta sonu itibarıyla ülke genelinde en az 38 bin 793 noktada yangın çıktığını ve bu yıl şu ana kadar toplamda 950 bin hektar alanın yandığını belirtti.

- Bolsonaro yardım tekliflerini kabul etmedi

Avrupa Birliği (AB), Brezilya'da dünyanın en büyük yağmur ormanları Amazonlar'daki yangınlardan "derin endişe" duyduğunu belirterek, gerekli yardımı sağlamaya hazır olduğunu açıklamıştı.

Brezilya Devlet Başkanı Bolsonaro, G7 ülkelerinin yangınların söndürülebilmesi için 20 milyon avro destekte bulunma teklifini, ülke egemenliğini zedelediği gerekçesiyle reddetmişti.

Brezilya'daki yangınlardan en fazla zararı gören 9 eyaletin valisi ise Jair Bolsonaro'ya yangınlarla mücadele için teklif edilen yardımları kabul etme çağrısında bulunmuştu.

Bunun yanı sıra, ABD'li ünlü aktör Leonardo DiCaprio, Amazon ormanlarındaki yangınlarla mücadele için 5 milyon dolar bağış yapmıştı.

Amazon ormanları, Brezilya'nın yanı sıra Kolombiya, Peru, Venezuela, Bolivya, Ekvador, Surinam, Guayana ve Fransız Guayanası'nda da bulunuyor.