Dünyanın En Uzun İçme Suyu Tünel Hattı Tüneli Gün Sayıyor

ASKİ Genel Müdürü Cumali Kınacı Başkent’in su ihtiyacını karşılamak üzere Tarım ve Orman Bakanlığı Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü tarafından inşası gerçekleştirilen“Ankara İçme Suyu 2. Merhale Projesi Gerede Sistemi”ni yerinde inceledi. Bolu Gerede Işıklı Regüratörü ile Ankara Çamlıdere Barajı arasında su taşıyacak 31 bin 592 metre uzunluğundaki isale hattı, dünyanın en uzun içme suyu tünel hattı olma özelliğine de sahip olacak. İlk olarak Gerede’ye bağlı Ümitköy’den başlayan tünel hattını ziyaret eden Kınacı, ’’Proje 2007 yılında başladı aslında ama planlama çok daha öncesine dayanıyor. 2007’den sonra buranın inşaatına DSİ tarafından başlandı. Burası yaklaşık 32 km uzunluğunda bir tünelden oluşuyor ve zor bir bölge. Zor bölge olduğu için tünel açma süresi uzadı ama şu anda 1270 metrelik bir mesafe kaldı, 32 km. Bunun da Aralık ayına kadar DSİ tamamlamayı planlıyor. Ocak’tan itibaren de Ankara’ya su veren Çamlıdere Barajı buradan beslenecek’’ ifadelerini kullandı.

’’Özellikle kış aylarında yağacak kar ve bahar aylarındaki yağışların etkisiyle Çamlıdere Barajı’na büyük ölçüde su gideceğini düşünüyoruz, yıllık ortalama 229 milyon metre küp’’

’’2050 yılına kadar buradan verilen su ve mevcut barajlardan alınan suyun Ankara’nın su ihtiyacına yeterli olacağı düşünülüyor’’ diyen Kınacı konuşmasına şöyle devam etti:

’’Çamlıdere Barajı büyük bir baraj ancak şu ana kadar doluluk oranı. yüzde 50’nin üzerine pek çıkmadı. Çok yağışlı havalarda, kar yağışının çok fazla olduğu yıllarda buradan verilecek sular Çamlıdere Barajında birikecek. Çamlıdere Barajı tam dolduğu zaman Ankara’nın 3 yıllık su ihtiyacını karşılayabilecek kapasitede. Özellikle kış aylarında yağacak kar ve bahar aylarındaki yağışların etkisiyle Çamlıdere Barajı’na büyük ölçüde su gideceğini düşünüyoruz, yıllık ortalama 229 milyon metre küp. Yaklaşık olarak 1 milyon 250 metre küp su alındığını düşünürseniz sadece buradan bir yıllık verilecek su uzun bir ihtiyacı karşılayacak demektir. Bunun dışında Ankara’ya su veren Kurtboğazı, Çubuk Barajları da var. Bunların tamamını düşündüğünüz zaman çok uzun süreli kurak dönemler hariç Kızılırmak suyuna ihtiyaç kalmayacağını düşünüyorum. Ankara’nın suyu kalite açısından kaynak suyuna yakın olacak. Kızılırmak suyunda sülfat oranı Dünya Sağlık Örgütü’nü verilerinin altında olmakla birlikte suyun içilebilirliğini olumsuz etkiliyordu. Buradan gelecek su çok daha içilebilir su niteliğinde olacak. Bitimine 1270 metre yani 1,27 km mesafe var. 30 km’den fazla tünel açılmış durumda şu an. Dünyanın en uzun içme suyu tüneli burası. Bunu başarmak kolay değil. Burada çok farklı jeolojik yapılar var. Bunları başarıyla geçmek kolay değil ama bunu başardılar. DSİ’yi tebrik ediyorum.’’

’’Bu projeyle elektrik tüketmeyeceğiz, elektrik üreteceğiz’’

Buradan gelecek su ya da sağlıklı hale getirmek için çalışmalar yapılıyor. Bu kapsamda yapılan çalışmalardan birisi de Gerede’nin suyunu kolektörle uzaktan getirip arkada arıttıktan sonra sulamak noktasının aşağısından su deresine vermek. Yani arıtılmış olsa dahi bizim suyumuza Gerede’nin atık suyu karışmayacak. Aynı şekilde Gerede’nin Organize Sanayi Bölgesi atık suları buraya gelmeyecek, onlar da su alma noktasının daha alt kesiminde dereye verilecek. Bunun dışında bu havzanın korunması için, kaliteli olarak kalabilmesi için havza koruma planları hazırlamaya başladık. Bu plan çerçevesinde alınması gereken tedbirler tek tek belirleniyor. Burada sadece Gerede değil Dörtdivan ilçesi var. Ona bağlı yerleşimler var. Orada da alınacak tedbirler belirlenecek ve onlarla ilgili yatırımlar yapılacak. Şu anda DSİ Genel Müdürlüğü tarafından suyun bu kolektörle alt tarafa doğru getirilmesi çalışmaları bitmek üzere. Ayrıca artıma tesisi de yapılacak.Biz Kızılırmak’tan su almak için pompaları kullanıyoruz ve yıllık enerji maliyemizin 2017’de 208 milyon TL’ydi. Bu yıl 300 milyon TL’yi bulacak. Eğer buradan suyu götürmeye başlayacak olursak bu maliyetten kurtulmuş olacağız Aynı zamanda 101 metre yüksekliğindeki bir düşüden hidroelektrik enerji üretimine geçmiş olacağız. Yani bu projeyle elektrik tüketmeyeceğiz, elektrik üreteceğiz. 2019’da bunun inşaatını yapmayı planlıyoruz’’ şeklinde konuşu.

Gerede Belediye Başkanı Mustafa Allar, ’’Ankara’nın içme suyunun bölgemizden temin edilmesi bizleri mutlu ediyor. Bu havzaya zarar verecek atıklarla ilgili istişarelerimizi tamamladık. Evsel artıma tesisleri irsaliye hattı devam ediyor. Tez zamanda ileri biyolojik artıma tesisleri de DSİ tarafından yapılacak biz de Gerede Belediyesi olarak bunu işletme taahhüdünde bulunduk. Aynı zamanda bu çalışma sadece Ankara’nın içme suyu kapsamında kalmayarak bölge lokasyonunda da gelir ıslahını birlikte tamamlamış olacağız’’ açıklamalarında bulundu.

Son olarak Çamlıdere’deki tünelin inşaat alanını ziyaret eden Kınacı, ’’Şu anda Gerede Tüneli’nin çıkış noktasında bulunuyoruz. Bu suyu sürekli olarak alıyoruz. Şu anda Ankara kullanıyor. Bu tünel 32 km. Çapı da oldukça büyük yani dünyanın sayılı tünellerinden birisi. Bu tünel sayesinde Ankara su ihtiyacının önemli bir kısmını karşılayacak. Tünelin açılması oldukça zor oldu ama sona yaklaşıldı. 1276 metrelik bir mesafe 2018’de tamamlanacak. Tamamlamaya müteakip Çamlıdere Barajı’nda su birikmeye başlayacak. Şu ana kadar hiçbir iş kazası olmadan tünel tamamlanıyor’’ değerlendirmelerinde bulundu.