Ekonomi Bakan Yardımcısı Sever'in Açıklaması

Türk Irak Uluslararası Yatırımcılar Derneği ve Dünya Gazetesi işbirliğiyle düzenlenen ''Irak'ta İş Fırsatları Zirvesi'' İçel Ticaret ve Sanayi Odası konferans salonunda yapıldı.

Sever, programdaki konuşmasında, Irak'ın dünya ekonomisinde yeni yüzyılın en önemli oyuncularından biri olmaya aday olduğunu belirterek, sadece Kuzey Irak'ta yabancı yatırımların miktarının 20 milyar doları aştığına dikkati çekti.

Bölgedeki ekonomik refahının gelişmesinde Türk iş adamları ve müteahhitlerin payının büyük olduğunu anlatan Sever, ''En çok ithalat yaptığı ülke Türkiye. İçel Limanı'na gelen konteynerlerin 4'te 1'i Irak'a mal taşımaktadır. Çimento, un, tavuk eti başta olmak üzere Türk ürünleri, Irak ihracatının yüzde 80'den fazlasını oluşturmaktadır. Kuzey Irak'a korkusuzca gelen Türk iş adamlarının kuruğu şirketler ve toplam yabancı firmaların yarısından fazla. Türk Hava Yolları'yla 6 uçuş gerçekleştirmektedir. Temel hizmet sektörlerinin tamamında havaalanı, üniversite, hastanelerde Türk müteahhitlerin imzası ve Türklerin ürünleri yer almakta. Hangi eve giderseniz gidin her evde en az 2 Türk ürünü görmek mümkün. Ülkemiz için önemi giderek artan Irak, Türkiye ekonomisini de daha büyük yer kapladı'' dedi.

-''Irak ticareti olmasa cari açığımız yüzde 20 daha artacaktı''-

Sever, 2012'de Irak'a yaklaşık 10.7 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirildiğini dile getirerek, şöyle devam etti:

''Ülkemizin Almanya'dan sonraki en çok ihracat yaptığı 2. ülke Irak olmuştur. Türkiye ihracatının yüzde 7'sini Irak'a yapıyor. Cari açığımızın da yüzde 20'sine tekabül ediyor. Yani Irak ticareti olmasa cari açığımız yüzde 20 daha artacaktı. Irak, Türkiye'nin bölgesel kalkınmasında, hem bölgesel hem ülke refahının artmasında giderek daha önem taşıyor. Tıpkı ihracat gibi 2012'de rekor kırarak 26 milyar dolara ulaşan Türk müteahhitlik sektörü için de Irak'ın önemi büyüktür. 2012 yılında dünyada üstlenilen 26 milyar dolarlık proje bedelinin 4.3 milyar doları, yani yüzde 17'si tek başına Irak'a gerçekleştirilmiştir.''

2012'de yurt dışında en çok Türk işçisinin Irak'ta istihdam edildiği dile getiren Sever, ''Yurt dışına giden her 4 işçiden biri, Irak'ta istihdam ediliyor. 2012 yılı itibarıyla Irak'ta çalışan işçi sayısının 12 bini aştı'' diye konuştu.

-''Kuzey Irak'taki tüm büyük işler Türk firmalarının''-

Kuzey Irak Bölgesel Kürt Yönetimi Ticaret ve Sanayi Bakanı Sinan Çelebi ise Türkiye'nin senelerce yüzünü batıya döndüğünü belirterek, şunları kaydetti:

''Ama tekrar kendi coğrafyasına dönmesi büyük bir başarı. Çünkü coğrafyadan kopmak bu kadar kolay değil ama tekrar dönmek bence bir erdemliliktir. 1999'dan bu yana ortalama her ay yaklaşık 3 Türk firmasının bakanlıkta kaydı yapılıyor. 3-4 kişi Türkiye'den gelip oradaki yerli bir firmayla çalıyor. Türkiye'nin tekrar coğrafyasını ele alması, cesur kararlar alması bu sonucu vermiştir. Bu bakımdan hem kendimizi hem devletimizi tebrik ederim. Neçirvan Barzani, bakanlar kurulunda bazı talimatlar veriyor. 'Türkiye'ye her şeyden önce öncelik tanımalısınız. Tüm ilişkilerinizde, ister ekonomi ister politika ister sosyal ve diğer alanlar olsun Türkiye'ye öncelik tanımak lazım' diyor. İlişkiler bu yönde gelişirse birçok sorun çözülür.''

Kuzey Irak'ta yapılan inşaatlara değinen Çelebi, ''Kuzey Irak'taki tüm büyük işler, oteller, hava alanları, fabrikalar tümü ana caddeler, otobanlar Türk firmalar tarafından inşa edilmiştir ve başarıyla inşa edilmiştir. O bakımdan Türk firmaları Kuzey Irak'ta her yerde kök salmış. Toplum tarafından kabul görmüş hiç kimsenin evinde 5-10 üründen daha az Türk malı yok'' dedi.

TURİYAD Genel Başkanı Feridun Gündüz de, dernek olarak Irak'ın demokratikleşmesine ve sanayi hamlesine katkı sağlamaya çalıştıklarını kaydetti.

Dünya Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Hakan Güldağ ise Irak konusunda daha geniş araştırmalar yapılarak iki ülke arasındaki ticari ilişkilerin artırılması gerektiğini belirtti.

Konuşmaların ardından Irak'a en çok ihracat yapan firmalara plaket verildi.

Plaketlerin verilmesi sonrasında, ''Kuzey Irak'taki Fırsatlar Nasıl Değerlendirilmelidir-'' konulu panele geçildi.

Muhabir: Mustafa Çiftçi / Zuhal Uzundere Kocalar

Yayıncı: Sevil Çelik