Dünya Koronavirüs ile meşgulken kartelllerin cirit attığı ülkelerde suç örgütleri kendilerine alan bulmaya çalışıyor.
Meksika'da ihtiyaç sahiplerine yardım dağıtan uyuşturucu kartellerinin paketlerine medyanın isim bulması zor olmamıştı: 'Chapo Yemek Paketi.'
Sinaloa kartelinin halihazırda hapiste olan 'El Chapo' kod adlı Joaquin Guzmán'ın kızının reklam için halka dağıttığı yemek paketlerine verilen isim buydu.
ABD'de demir parmaklıklar ardında tutulan Sinaloa Karteli'nin lideri El Chapo'nun kızlarından Alejandrina Guzman, corona virüs krizi sırasında yaşlılara özel ilgi ve yardımda bulunduklarını belirtti.
Meksika'nın Jalisco eyaletine Guzman'ın adına kayıtlı 'El Chapo 701' isimli moda markası 'Narco-Chic!' ürünleri de satıyordu. Taşıyıcılarla birlikte markanın logosunun bulunduğu karton kutulara tuvalet kağıdı ve pirinç taşırken görüntülenen Guzman'ın videoları ve fotoğrafları ise kısa bir süre sonra sosyal medyada yayıldı.
Suç örgütleri son zamanlarda yardım malzemelerinin dağıtımını, medyanın da ilgisini çekecek bir şekilde oldukça sık yaparken, bu kez sokağa çıkma yasağı uygulanan Culiacan eyaletinden inanılmaz bir video görüntüsü paylaşıldı.
Video kaydında yer alanlar ise, El Chapo'nun oğulları Ivan Archivaldo Guzman-Salazar ve Jesus Alfredo Guzman-Salazar. Yani bilinen isimleriyle, Los Chapitos. Türkçesi, Küçük Chapolar.
Araçlarıyla Culiacan sokaklarında devriye gezen Chapolar'ın anonsları şöyle başlıyor: 'Akşam saat 10.00'dan sonra, corona virüs nedeniyle evlerinizde kalmanız gerekiyor, sizi bilgilendiriyoruz. Aksi halde cezalandırılacaksınız'
Kaydın devamında ise kan donduran cümle duyuluyor: 'Eğer iyice anlamazsanız, size işkence edeceğiz. Bu bir emirdir. Bu bir oyun değildir, oyun oynamıyoruz.'
Yucatan Times, Sinaloa karteli üyelerinin ağır silahlarla bölgede yer alan kentlerin sokaklarında gezdiğini bildiriyor.
Bir günde konulan 1609 teşhisle vakaların 27 bini aştığı Meksika'da, devlet yetkilileri kartellerin yardım dağıtması veya devriye gezmesine genellikle müdahalede bulunamıyor.
Örneğin Jalisco Nueva Generacion kartelinin yardım dağıttığı Xavier Nava bölgesinin belediye başkanı San Luis Potosi, bu yardımların dağıtımın silahsız siviller tarafından yapıldığını belirterek bunları durdurmak için yasal dayanağının olmadığını söyledi.
Peki bu yardımların arkasında ne yatıyor? Uluslararası Kriz Grubu'ndan Falko Ernst, Deutsche Welle'ye yaptığı açıklamada, 'Karteller durumu toplumsal tabanlarını daha da güçlendirmek için kullanıyor. Erzak paketi dağıtmak şiddet kullanmaya göre daha kârlı. Çünkü, kartellerin kaynakları kısıtlı, savaşmak ise masraflı' diyor.
Meksika'da pandemiden önce de şiddet kaynaklı suç oranları yeni bir rekor yolundaydı. Mart ayı, gerçekleşen 2 bin 585 cinayet ile kayıtlara en fazla şiddetin yaşandığı ay olarak geçti.
Organize suç örgütlerini de salgından olumsuz etkilenenler arasında. Kaçakçıların kullandığı birçok yolun kapalı olması sebebiyle, Çin'de sentetik uyuşturucular için üretilen kimyasalların, Güney Amerika'da ise kokainin tedariği tıkanmış durumda.
Ekonomik durgunluk ve kapanan sınırlar, alınan haraç miktarını ve insan kaçakçılığını da azalttı. Dolayısıyla bazı çeteler artık emirleri altında çalışan katillere ücretlerini ödeyemiyor. Uyuşturucu uzmanı Jos Reveles'e göre, özellikle büyük karteller birkaç ay daha maddi açıdan ayakta kalabilir. Üstelik küçük grupları bünyelerine katmaları da ihtimaller dahilinde.
Dünyanın en tehlikeli ülkeleri listesinde başı çeken Meksika'da, küçük ölçekli taşeron suç çetelerinin adam kaçırma, sokakta suç işleme ve petrol kaçakçılığı gibi faaliyetlere yönelmesi riski de ortaya çıktı.
Bu durum, orta vadede şiddet döngüsünün çok daha hızlı işlemesine sebep olabilir.
