'En Büyük Piyangom, Bilet Koleksiyonum'

ADEM DEMİR - HİKMET FARUK BAŞER - Kütahyalı iş adamı Doğan Güral, hayatında sadece bir kere 'belki çıkar' umuduyla piyango bileti alırken, 44 yılda 40 bin bileti bir araya getirerek eşine rastlanılmayan bir koleksiyon yaptı.

Güral'ın 'paha biçemediği' piyango koleksiyonunda 1898 yılındaki ilk biletler, tayyare piyangoları ve Ziraat Bankası lotaryaları ile Milli Piyango İdaresinin piyasaya sunduğu biletler yer alıyor.

Koleksiyonerlik serüvenini AA muhabirine anlatan Doğan Güral, 119 yıllık piyango biletleri koleksiyonunun yanı sıra para, jeton, şehirler arası otobüs biletleri ve banka çekleri koleksiyonları oluşturup tarihe ışık tuttuğunu belirtti.

Henüz 6 yaşındayken para koleksiyonu oluşturduğunu belirten Güral, ilk zamanlarda bilinçsizce yaptığı koleksiyonerliğe, askerden döndükten sonra 1973'te başladığını söyledi.

O tarihlerde Kütahya'da biletçi olmadığını, insanların İstanbul'da Nimet Abla, Tek Kollu Cemal ya da Ankara'da Mavi Köşe'den bilet aldıklarını aktaran Güral, 'Askerliğimi yaptığım yıllarda aileme hediye olarak Milli Piyango biletleri almıştım. Bir tane de kendime ayırdım. Bilet, üç sene sonra, 1973'te fotoğraflarımın arasından çıktı. Biletin üzerindeki resim beni cezbetti. 'Neden Milli Piyango biletlerinin koleksiyonunu yapmayayım?' diye düşündüm. İstanbul'a geldikten sonra da hem para koleksiyonumu geliştirdim hem de piyango biletlerini toplamaya başladım.' diye konuştu.

- 'Benden başka yapan yoktu'

Piyango biletleri koleksiyonu yaptığı dönemde kimsenin bu işin ileride neler getireceğini öngörmediğini ve bu koleksiyonu yapan tek bir kişinin dahi bulunmadığını dile getiren Güral, şöyle devam etti:

'44 yılda 40 bin piyango biletinden oluşan koleksiyonum meydana geldi. Bugün piyango koleksiyonu denilince Milli Piyango İdaresinin piyasaya sunduğu biletleri düşünüyorlar. Oysa benim koleksiyonumda tam anlamıyla bir tarih var. Osmanlı döneminde basılan ve 1898 tarihli biletlerden tutun da Çanakkale Savaşı'ndan sonra milli uçak yapmak için çıkartılan tayyare biletleri ve Ziraat Bankası lotaryalarına kadar pek çok bilet var. Yani ben daha doğmadan çok önce piyasaya sunulan piyango biletleri bulunuyor koleksiyonumda. Doğum tarihimden sonra çıkanlar ise birilerinin alıp çöpe attıkları biletlerini toplayarak elde ettiklerim. Çekilişe göre tek bilet toplamayı düşünmüştüm. Ama Türkiye'de ve hatta dünyada hiç olmayan bir koleksiyon yarattım. Milli Piyangonun her harfini, yarımını, çeyreğini, tamını sıralı olarak yedili takımlar halinde bir araya getirdim. Biletlerdeki değişime bakarak yakın tarihi görebiliyorsunuz.'

En büyük piyangonun, bilet koleksiyonu olduğunu vurgulayan Güral, şunları kaydetti:

'Piyangodan en büyük kazancım koleksiyonumu yapmış olmamdır. İnsanların umduklarını bulamadıkları için çöpe attıklarını bir araya getirmekle bir tarihi eser ortaya çıkardım. Tarihe ışık tutsun diye biletleri bir araya getirerek bu eseri oluşturdum. Yaşanmışlıkları piyango biletlerinde görüyorum. Koleksiyon yaptığım için hiçbir yanlış kapıda olmadım. Gündüzleri işimde, akşamları ise vaktimi koleksiyon ve aileme harcadım. Çok büyük bir kazanım elde ettim. Herkesin beklentisi büyük ikramiye, benim beklentim ise çıkmayan biletlerin bana gelmesidir. Bunlar geçmişin değerleridir. Bense geçmişin değerlerini geleceğe taşıyan bir kültür hamalıyım. Bundan da çok mutluyum.'

- 'Geçmişin değerlerini geleceğe taşıyan belgeleri biriktiriyorum'

İş adamı Güral, sadece piyango bilet koleksiyonu değil, birçok koleksiyona sahip olduğunu belirterek, şu bilgileri verdi:

'Sultan Abdülmecid'den günümüze, paradan jetona birçok alanda da koleksiyonlarım var. Banka çekleri, otobüs biletleri ve para koleksiyonu bunlardan birkaçı. Geçmişin değerlerini geleceğe taşıyan belgeleri biriktiriyorum. Topladığım değerler benden sonra ne olacak benim de korkumdur. Ancak ileride ailemden bu koleksiyonlara sahip çıkacak olacaktır. Şimdilik ben var olduğum için ilgilenmiyorlar. Ancak onlar koleksiyonların değerini biliyorlar. Koleksiyonerlik bana titizlik, düzen ve araştırmacılık kazandırdı. Çok geniş kitlelerde, kültür düzeyi yüksek dost ve arkadaş edinmemi sağladı. Onun için herkese koleksiyoner olmayı tavsiye ediyorum.'

'İleride koleksiyonlarınızı satar mısınız?' şeklindeki soruya, 'İnsan evladını satabilir mi?' cevabını veren iş adamı Doğan Güral, şunları söyledi:

'Koleksiyon evlat gibidir. Asla satılmaz. Maddi değer de biçilmez. Benim için maddi değerinden daha çok manevi kıymeti önemlidir. Ayrıca koleksiyonerlik zengin adam işi değil. Herkes koleksiyoner olabilir. Piyango biletleri bir tarihi anlatır. Bir şeye öncülük ettiğim için gurur duyduğum çok oluyor.'

- 'Belki çıkar' diyenlere öneri: 'Koleksiyoner olun'

Hayatı boyunca bir defa bilet aldığını ve kendisine hiçbir ikramiye çıkmadığını aktaran Güral, 'Bilet alınmasını öneriyor musunuz, çıkar mı?' şeklindeki soru üzerine insanların bilete ümit bağlamamaları gerektiğine vurgulayarak, sözlerini şöyle tamamladı:

'İnsanlar piyangoya büyük ümit bağlıyor. Bağlamasınlar çünkü; bugün satılan piyango bileti 10 milyon adet. 10 milyon demek, bugünkü Galatasaray Arena büyüklüğünde 250 stadı dolduracak kadar insanın içinden bir kişiye çıkacak olması demek. Yani tabiri caizse, bir çuval pirincin içinden bir tanesine çıkacak. Bunun yerine, geçmişin değerini geleceğe taşıyan belgeleri toplasınlar. Benden sonra Milli Piyango biletlerini biriktirenlerin sayısında artış yaşandı. Herkes de kazanmaya başladı. Onun için koleksiyonerliği herkese öneriyorum.'