Adana'yı dünyanın en önemli enerji merkezlerinden biri haline getirecek Ceyhan Enerji İhtisas Endüstri Bölgesi'nde 2007 yılında alınan Bakanlar Kurulu Kararına rağmen, faaliyetlerin 5 yıldır sadece kağıt üzerinde yazışmadan öte gidemediği ortaya çıktı. Türkiye'nin Rotterdam'ı olacağı belirtilen bölgede bürokratik engeller aşılamadığı için şu ana kadar yatırım beklentilerinin gerçeğe dönüşmediği belirtildi.
Doğu Akdeniz Bölgesi'nin ekonomi ağırlıklı Refleks gazetesi, Ceyhan'a kurulması öngörülen Enerji İhtisas Bölgesi'nde 5 yıl yazışmayla geçmesini manşetine taşıdı. Yetkililer, gecikmeyi farklı nedenlere bağlarken, kamulaştırma çalışmaları tamamlanmak üzere olan 13.5 milyon metrekare alan üzerine kurulacak bölgenin ne zaman faaliyete geçeceği bilinmiyor. Yasa gereği işletmecilik görevi verilen Adana Sanayi Odası, işletme giderleri için yönetmelik revizesi, Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı kamulaştırmanın bitmesini beklemesiyle uzayan sürecin hızlandırılması için Adana milletvekillerinin harekete geçmesi bekleniyor. Bölgenin iş dünyasının temsilcileri, 5 yılda gelinen sürecin sadece yazışmalarla geçmiş olmasının Türkiye ekonomisine ağır darbe vurduğuna dikkat çekiyor
Adana Sanayi Odası (ADASO) Başkanı Sadi Sürenkök ise belirsizliğin devam ettiğini ancak, konunun takipçisi olduklarını söyledi.
Bakü Tiflis Ceyhan Petrol Boru Hattı'nın işletmeye açılmasıyla bölgede petrokimya ve enerji yatırımlarına altyapı hazırlamak üzere çıkılan yolda adeta sessiz bekleyiş sürüyor. 17 Ekim 2007 tarihli Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe giren Ceyhan Enerji İhtisas Bölgesi Kurulma Kararı bölgenin işletmeciliği görevini Adana Sanayi Odası'na verdi. Dönemin Sanayi ve Ticaret Bakanlığı 9 Kasım 2007'de ADASO'ya bir yazı göndererek 'İşletme Müdürlüğü'nün acilen kurulması ve sonucundan Bakanlığa bilgiverilmesini' istedi.
ODALAR ARALARINDA ANLAŞAMADI
Aynı tarihlerde bölgeden iki meslek odası 'İşletme Müdürlüğü neden sadece Adana Sanayi Odası'na verildi?' içerikli bir yazıyla Sanayi ve Ticaret Bakanlığı'na başvuruda bulundu. Adana Ticaret Odası ve Ceyhan Ticaret Odası'nın bu başvurularına Bakan adına Müsteşar Yusuf Balcı, 15 Kasım 2007'de bir yazıyla cevap verdi. Balcı, Endüstri Bölgeleri Kanunu'na atıfta bulunarak 'İşletme Müdürlüğü teşkilinin Adana Sanayi Odası bünyesinde olacağını' hatırlattı. Bu gelişmelerin ardından dönemin ADASO Başkanı ÜmitÖzgümüş imzalı Sanayi ve Ticaret Bakanlığı'na 20 Kasım 2007 tarihinde bir yazı gönderilerek, 'Oda yönetiminin işletme müdürlüğü kurma kararı aldığı' bilgisi iletildi. Bu çerçevede ADASO Meclisi'nde işletme müdürlüğü için ilk etapta müdür, teknik personel, muhasebe ve asistan olmak üzere 4 kişilik kadro tahsis edildi. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı 28 Mart 2008'de ADASO'ya bir yazı daha gönderdi. Yazıda özetle, 'Bölgede kamulaştırma çalışmalarında sona yaklaşılıyor, bundan sonra yerel düzeydeki çalışmalarhız kazanacak işletme müdürlüğünü ivedi olarak faaliyete geçirmeniz gerekmektedir' denildi.İşletme Müdürlüğü'nün faaliyete geçebilmesi için gerekli giderlere ADASO'nun bütçesinin yeterli olmadığı belirtildi. Bu yöndeki yazışmalar 2011 yılına kadar sürdü. Yasada ADASO'nun 'TOBB'yle bir protokol yaparak giderlerini Birlik'ten temin edebileceğine' atıfta bulunuldu. Bu durumu esas alan ADASO, 12 Nisan 2011, TOBB'ye yazılı başvuruda bulunarak İşletme Müdürlüğü için maddi destek talebinde bulundu. Bu talebe TOBB'nin 6 Mayıs 2011 tarihindeki yazısında olumlu yanıt yoktu. TOBB Başkanı RifatHisarcıklıoğlu'na yazılan talep yazısına yanıt, "Talep ettiğiniz giderlerin Birliğimiz bütçesinden karşılanabilmesi mümkün görülmemektedir" olarak geldi. Sonuç olarak, kağıt üzerinde de olsa 'Ceyhan Enerji İhtisas Endüstri Bölgesi' kuruldu. İşletme Müdürlüğü görevini vekaleten ADASO Genel Sekreteri Gazi Yılmaz'ın sürdürdüğü bölge, 2007 yılından beri üzerinde kurulacağı belirtilen yatırımları bekliyor. Akdeniz'e sahili bulunan Ceyhan Enerji İhtisas Endüstri Bölgesi, Kurtpınar ve Sarımazı mevkiinde yer alıyor. 13 milyon 471 bin 964 metrekarelik alanı içeren bölgede rafineri petrokimya tesisleri, termik santraller, petrol ve doğalgaza ilişkin depolama tesisleri, LNG terminallerinin yanında liman ve tersanelerin yer alması bekleniyor. Adana Sanayi Odası Başkanı Sadi Sürenkök, Ceyhan Enerji İhtisas Endüstri Bölgesi'nin faaliyete geçmesi çerçevesinde çalışmalarının sürdüğünü bazı aksaklıkların süreci uzattığını söyledi.
Yapılacak düzenlemelerle 'İşletme Müdürlüğü' görevleri kapsamındaki aksaklıkların giderileceğine inandıklarını belirten Sürenkök, şöyle konuştu: "Söz konusu arazide Kurtpınar Belediyesi'nin imar düzenlemesi yapması bekleniyor. Gelişmeleri bütün yönleriyle takip ediyoruz. Geçen günlerde konuyu Bilim Sanayi ve TeknolojiBakanı Sayın Nihat Ergün'e aktardım. Sayın Bakan, bölgede kamulaştırma çalışmalarının sona ermek üzere olduğunu ancak, arazi içerisinde İsos Antik Kenti Su Kemerleri kalıntılarının bulunduğunu, dolayısıyla Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu'yla gerekli görüşmelerin yapıldığını söyledi.
Bu engellerin aşılması durumunda bölgenin faaliyete geçeceğini tahmin ediyoruz. Projenin Adana ve Türkiye için önemini biliyoruz. ADASO olarak üzerimize düşen görevi yerine getirme çabamızı her platformda gösteriyoruz" Bugün Adana'da da petrokimya sektörünün çok fazla konuşulmaya başlandığına dikkat çeken Sürenkök, sözlerini şöyle sürdürdü: "Bakü-Tiflis Ceyhan (BTC) Petrol Boru Hattı'nın faaliyete girmesiyle birlikte Ceyhan-Yumurtalık bölgesinin enerji ve petrokimya tesislerine ev sahipliği yapacağını dile getirdi. Sürenkök, bölgede oluşturulacak olan; 'Enerji İhtisas Bölgesi'nin işletmeciliğine hazırlandıklarını, bu noktada da PETKİM'i daha yakclüğü kurma kararı aldından izleyeceklerini, PETKİM'in deneyim vetecrübelerini bölgeye taşımak istediklerini anlattı. Sürenkök, "Bölgemiz, petrokimya sektöründe yeniden yapılanırken imar, çevre ve lojistik gibi birçok konuda yola daha önce çıkan İzmir ile dayanışma içinde olmalı diye düşünüyorum" ifadesini kullandı. Petrokimya sektörünün onlarca sektörün hayat damarını oluşturduğunu kaydeden Sürenkök, bugün gündelik hayatta kullanılan hemen hemen her ürünün hammaddesinde söz konusu sektörün izleri olduğunu belirtti.
ÇALIŞMALAR İÇİN BİRARAYA GELİNMELİ
Adana Sanayici ve İşadamları Derneği (ADSİAD) Yönetim Kurulu Başkanı Süleyman Sönmez, odalar, borsa ve sivil toplum örgütlerinin Adana eksenli çalışmalar için daha çok bir araya gelmesi gerektiğini söyledi.
Sönmez, Adana'daki belediye başkanları, oda, borsa ve sivil toplum örgüt temsilcilerinin oluşturduğu platformların Ankara nezdindeki çalışmalarını değerlendirirken, "Yerel yönetimler, odalar, borsa, sivil toplum örgütleri ve Adana'nın önde gelen iş dünyası temsilcileri daha çok bir araya gelirse sorunlarımızı daha hızlı ve kalıcı olarak çözüme kavuşturabiliriz" dedi.
Üç kurumun kent için önemli bir değer olduğuna işaret eden Sönmez, sözlerini şöyle sürdürdü:"Başkanlarımızın Adana eksenli çalışmalarına katkı sunmaya hazırız. Ceyhan Enerji İhtisas Sanayi Bölgesi, Yumurtalık Karataş Turizm Bölgesi ve Adana Hacı Sabancı Organize Sanayi Bölgesi'nin gelişimi veya oluşturulacak yeni organize sanayi bölgesi için birlikte atılacak adımlar Adana'ya ivme kazandıracaktır"
HAYAL KIRIKLIĞI YAŞIYORUZ
DASİFED Yönetim Kurulu Başkanı Süleyman Onatça, iş dünyasının dünya çapındaki ve yurt genelindeki sorunların yanı sıra, bölgeye özgü ciddi sıkıntılarla da boğuştuğuna dikkat çekti. Bunlardan en önemlisinin işsizlik olduğu kaydedilen bildiride, şöyle denildi: "İşsizlik ve diğer ekonomik sıkıntıların giderilebilmesi, bölgenin ülke ekonomisine katkısının arzulanan düzeye çıkması, hatta Türkiye'nin son yıllarda bürokrasisinden siyasetine kadar tüm kesimlerin önem verdiği Ortadoğu'nun ticaret merkezi halinegelmesi için, heyecanlandıran ve somut sonuçlar doğuran kararların alınması ve uygulanması gerekiyor. Ceyhan ve Yumurtalık'taki projelerin sadece konuşuluyor ancak somut adımlarının görülemiyor olması, bölge insanının hayallerini karamsarlığa dönüştürmektedir. Anılan bölgedeki gelişmeler hakkında doyurucu bir takvim belirlenmeli ve adımlar bir an önce atılmalıdır. Biz DASİFED yönetimi ve üye dernekler olarak, bu konuda her türlü katkıyı koymaya hazırız."
MİLYARLARCA DOLARLIK YATIRIM BEKLİYOR
ATO Başkanı Ali Gizer, Turkuaz, Petrol Ofisi, Çalık Grubu gibi büyük sermayeli firmaların da Yumurtalık Serbest Bölgesi'ne yatırım konusunda girişimlerde bulunduklarını hatırlattı.Ali Gizer, yabancı ortaklı çok sayıda firmanın da yine bölgeye yatırım konusunda araştırma ve incelemelerde bulunduklarını belirtti.
Yatırımların bir an önce hayata geçirilmesi için sürecin hızlandırılması gerektiğinin altını çizen Ali Gizer, sözlerini şöyle sürdürdü: "Yumurtalık Serbest Bölgesi'nin, yabancı sermayenin ilgi gösterdiği bir enerji üssüne dzüğü kurma kararı aldönüşme potansiyeli yüksek. Bir yatırımın rantabl olabilmesi için en önemli unsurlardan biri hedef pazara olan uzaklık ve ulaşımağıdır. Adana, bu anlamda her türlü yatırım için ideal bir altyapıya sahip" Bölgede yatırım planlayan en önemli girişimcilerin başında gelen Çalık Grubu'nun Yumurtalık'ta kurmayı planladığı petrokimya tesisinin yan sektörlerle bölgede 10 milyar dolarlık bir yatırım hacmine ulaşacağı belirtildi. Enerji İhtisas Bölgesi'nde 3 bin dönümlük yer talep eden Hollandalı Groupe Noble, Vitol, Part Of Rotterdam ve Argos şirketleri de katılınca yatırım bedelini 5 5 milyar dolardan 20 milyar dolara çıkardı .
Enerji İhtisas Bölgesi
Dünyanın en önemli enerji merkezlerinden biri olacağı belirtilen Adana, yatırımlara ev sahipliği yapacak Endüstri Bölgesi'ni 5 yıldan beri bekliyor.