Engelli Çocukların Hayal Dünyaları Okurla Buluşacak

ELİF KÜÇÜK - Doğuştan engelleri nedeniyle tekerlekli sandalyeye bağımlı yaşayan 11 yaşındaki Efe Tüylü ile 12 yaşındaki Kaan Koçdemir'in kağıda dökülerek animasyona dönüşen hayal dünyaları yakında okurlarla buluşacak.

Türkiye Omurilik Felçlileri Derneği (TOFD) tarafından İstanbul Kalkınma Ajansının desteği, Yıldız Teknik Üniversitesi Türkçe ve Yabancı Dil Uygulama ve Araştırma Merkezi (TÖMER) ile Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesinin (BÖTE) katkılarıyla Masal TV projesi bir yıl önce hayata geçirildi.

Hareket kabiliyeti sınırlı ancak hayalleri, umutları, hedef ve beklentileri yüksek bedensel engelli çocuk ve gençlerin gizli dünyalarının zenginleşmesine katkı sunmak, verilecek eğitimlerle desteklenerek şekillenen, zenginleşen bu yetenek ve becerilerin gençler için yazarlık, editörlük, senaristlik gibi yazın dünyasında icra edebilecekleri birer meslek haline dönüşmesini sağlamak ve kendilerini keşfetmelerini, mesleki ve kişisel gelişimlerini destekleyecek yeni bir alan açmak amacıyla başlatılan projede, 10-16 yaşları arasından seçilen bedensel engelli 30 gence 250 saatlik yaratıcı yazarlık, felsefe ve web 0.4 eğitimi verildi.

Eğitimler sayesinde ufku genişleyen ve hayal güçlerinin sınırlarını aşarak yeteneklerini keşfeden gençler, olayları sorgulama ve eleştirme yetilerini de kazanarak, öz güven tazeledi.

Hikayelerinde, engelli bireylerin günlük hayatta karşılaştıkları problemlere farklı bir perspektiften bakan, toplumsal yaralara parmak basan, hayvan sevgisi aşılayan, farkındalık projelerinin önemini vurgulayan gençler, akranlarına ve büyüklerine sosyal mesajlar veriyor.

Azmiyle tüm engellilere örnek teşkil eden gençlerin animasyon ve öykülerine "www.masaltv.org" üzerinden erişilebiliyor.

Hikayeleri yakın zamanda kitap haline getirilecek bedensel engelli gençleri temsilen 11 yaşındaki Efe Tüylü ve 12 yaşındaki Kaan Koçdemir, AA muhabirine hikaye yazma süreçlerini anlattı.

- "Hız felakettir, mesajını veriyorum"

Serebral palsi hastalığıyla 6,5 aylık dünyaya gelen Efe Tüylü, dernek çalışanlarının tavsiyesiyle Masal TV projesine başvurduğunu ve mülakattaki başarısının ardından ekibe dahil olduğunu söyledi.

Dört farklı öğretmenden aldıkları eğitimler sonucunda animasyon yaptıklarını belirten Tüylü, "Yasemin ve Zafer (yaratıcı yazarlık eğitmenleri) hocalarım, hayal gücümü daha da geliştirmemi sağladı. Yavuz (web 0.4 eğitmeni) hocam bilgisayarı daha iyi nasıl kullanabileceğimi öğretti. Feraye hocam da daha analitik düşünmemi sağladı." dedi.

Tüylü, eskiden yazı yazmayı sevmediğini ancak eğitimler sayesinde hayal dünyasının ve yazma becerisinin çok geliştiğini anlatarak, gelecekte de kitap yazmayı düşündüğünü dile getirdi.

Yaklaşık 3 ayda tamamladığı 3,5 sayfadan oluşan "İkinci Körlük" adlı hikayesinde "trafikte hız" temasını işlediğine dikkati çeken Tüylü, hikayenin Hasan adlı görme engelli bir birey, gerçek hayattaki teyzesinin ismini verdiği görme engelliler derneğinde görevli Merve ve 19 yaşındaki Efe arasında geçtiğini aktardı.

Hikayesinin içeriğine değinen Tüylü, şöyle konuştu:

"19 yaşındaki Efe'nin sosyal sorumluluk projesi var. Bunun için görme engelli bir bireyle sohbet etmesi, ona kitap okuması gerekiyor. Ailesinden de okulu geçerse araba istiyor ve sözünü alıyor. Efe, Görme Engelliler Derneğinde çalışan teyzesinin yanına gidiyor. İkinci körlüğe yakalanmış görme engelli Hasan ağabeye kitap okuyor. İkinci körlük de rüya görememe hastalığı oluyor. Kör olduktan sonra niye rüyalarının seyrekleştiğini anlatıyor. Efe sinirleniyor, 'Artık şu ikinci körlüğü yenmezsen ailem bana istediğim arabayı almayacak, ehliyetim de cüzdanım da çürüyecek.' diyor. Hasan ağabey 'Ben de senin gibi hız tutkunuydum, hep makas atardım. Karşımdaki arabayı sollamak en büyük zevkimdi. Ben kör olmadan önce arabamı hep modifiye ederdim, hızlandırırdım, makas atmayı çok severdim. Kaza geçirdim, şimdi kör oldum. Bir gün makas atarken yolda bir hamile kadının ölmesine yol açtım. Makas attıktan sonra hızla oradan uzaklaştım. Önümdeki aracı sollayayım derken kamyonla arabanın ortasında kalıp sıkışıp kaza yaptım.' diyor. Bizimki de birden üzülüyor. Hastane raporunda şöyle yazıyor, 'Sağ ve sol camın patlamasıyla cam parçacıkları göze isabet etmiştir.' Sonra Hasan ağabey kör oluyor. Bundan 3 ay önce de ikinci körlüğü başlıyor."

Hikayesinde hızın ne kadar kötü bir şey olduğunu anlattığını vurgulayan Tüylü, "Aslında 'Hız felakettir.' mesajını veriyorum. Bir de emniyet kemeri takmamanın sonucunu bulacaklar. Bunlardan ders çıkaracaklarını düşünüyorum." dedi.

Efe Tüylü, kitabını okurlarla buluşturacağı için heyecanlı ve gururlu olduğunu belirterek, "Çünkü ben bunu yapabileceğimi hiç sanmıyordum. Buraya geldiğimde hocalarım sayesinde bir umut oldu içimde ve bu umuttan dolayı çok mutluyum. Kitabımı imzalı bir şekilde arkadaşlarıma ve öğretmenlerime dağıtacağım. Ücreti olmayacak." şeklinde konuştu.

- "Yazdıkça hayal gücüm daha çok gelişecek"

Doğuştan kelebek hastası olan ve 1 yaşında cam kemik rahatsızlığına yakalanan Kaan Koçdemir de proje kapsamındaki eğitimlerin kendisine pozitif duygular kattığını söyledi.

Koçdemir, hikayeleri yazarken herkesin zorlandığını fakat denedikçe ve öğrendikçe yazmanın kendilerine kolay gelmeye başladığını belirterek, "Hikayeyi okumaktan çok yazmayı sevdim." dedi.

"Bir Köpek ile Mutlu Olabilmek" adlı hikayesinin kahramanlarının annesi Fadime ve babası Cemalettin Koçdemir ile kendisi olduğunu anlatan Koçdemir, "Köpek bakmak isteyen sağlıklı bir çocuk var. Ancak ilk başta ailesi buna izin vermiyor. Tepkiyle karşılıyor. Sonra almaya karar veriyorlar ve mutlu sonla bitiyor." ifadelerini kullandı.

Koçdemir, gelecekte animasyon yapmak ya da masal yazmak isteyebileceğine değinerek, "Çünkü onu yazdıkça hayal gücüm daha çok gelişecek. İleride de bunu yürütmeyi planlıyorum. Kendin yapıyorsun, beceriyorsun ve animasyona döküyorsun. Böyle şeyler insana mutluluk veriyor." dedi.

Ünlü isimlerin animasyonunu seslendirmesinden duyduğu mutluluğu da dile getiren Koçdemir, kendisi gibi engelli olan çocuklara, "Hiçbir şeyden kaçmayıp hayallerine doğru gitsinler ve bir şeyi yapamam demeyip direkt yapmaya çalışsınlar." mesajını verdi.

- "Bu yaşta yazdıklarının değerini ve para kazanabileceklerini anlamalarını sağlamaya çalışacağız"

TOFD Genel Başkanı Ramazan Baş, 10-16 yaş grubu 30 ortopedik engelli çocukla çıktıkları yolda çok büyük başarılar elde ettiklerini söyledi.

Yaratıcı yazarlık ve animasyon eğitimleri gören gençlerden 27-28'inin hikaye yazdığını anlatan Baş, Erdil Yaşaroğlu'nun karikatürize ettiği ve şu anda mizanpajı yapılan kitapların yakında baskıya gireceğini belirtti.

Projeden çok farklı hikayeler çıktığına işaret eden Baş, "Bazılarında ailevi sorunlar, bazılarında erişilebilirlik sorunları... Bazıları engele başka yerden baktılar. Bizim bile göremediğimiz şeyleri paylaştılar. Bence bu konuda komşularının, öğretmenlerinin, aile bireylerinin bakış açılarını da önemli ölçüde etkileyerek değiştirecekler." dedi.

Çocukların hem yazarak hem de animasyon yaparak toplumsal farkındalık çalışmalarını ömür boyu sürdüreceklerini vurgulayan Baş, belki de bir YouTube kanalında kendi ekiplerini kurarak çalışmalarını profesyonelce devam ettireceklerini ifade etti.

Baş, animasyonları seslendirmeleri için bazı ünlülerle görüştüklerine işaret ederek, şunları kaydetti:

"Buradaki kriterlerimiz duyarlı olmaları, bu konuya meraklı olmaları ve bize destek olmak istemeleriydi. Pınar Altuğ Atacan, Ceyhun Yılmaz, Hazım Körmükçü gibi isimler var. 8 ünlümüz Sarıyer'de Trafik Radyo'nun stüdyolarında 8 hikayenin seslendirmesini yaptı. Seslendirmeler hala devam ediyor, tamamlandığında onlarla ilgili ayrı bir proje daha düşünüyoruz. Hatta çocuklarımızın ve ünlülerimizin katılacağı bir medya tanıtımıyla projeyi tüm Türkiye'de tanıtmış olacağız."

Ramazan Baş, Masal TV'nin web sitesinin tamamlandığını aktararak, "Bilgileri girdik ancak duyurularını kitaplar çıksın, seslendirmeler bitsin o zaman yapmayı düşünüyoruz. Duyurduğumuz anda bütün animasyonlara ulaşılabilecek." ifadelerini kullandı.

Kitapların birçoğunu ücretsiz dağıtacaklarını belirten Baş, "Ama bizim amacımız çocukların para kazanmaları. Yazarlar çok para kazanmıyor fakat biz bu yaşta onların yazdıklarının değerini ve para kazanabileceklerini anlamalarını da sağlamaya çalışacağız. Bu konuda da desteğe ihtiyacımız var. Okullarda öğrenciler, büyükler herkes kitabı alarak bize destek olabilirler." şeklinde konuştu.