Ermeni Çetelerin Katliamlarına Yabancı Komutanlar Bile Tepki Göstermiş

YUNUS HOCAOĞLU - Rusların desteğiyle 1. Dünya Savaşı yıllarında Ermeni çetelerince doğu illerindeki Türklere yönelik gerçekleştirilen ve yüzlerce masumun diri diri yakıldığı katliamlara o dönem yabancı komutanların bile kayıtsız kalamadığı, tepki gösterdiği belirtildi.

Doğu Anadolu'daki çeşitli kentlerde 1. Dünya Savaşı yıllarında, sivil Müslüman Türklerin öz vatanlarında baskı ve zulme maruz bırakılarak Rusların desteğindeki Ermeni çetelerince katledilmesinin acısı, aradan bir asır geçmesine rağmen dinmiyor.

Türk ordusundan kaçarak yurdun doğusuna çekilen Ermeni çetelerince yapılan bölgedeki katliamların yoğun yaşandığı Erzurum'daki Tepeköy, Alaca, Tımar ve Yeşilyayla Mahallelerinde gerçekleştirilen bilimsel kazılar, masumların yol, cami ve konaklarda şehit edildiğini ortaya koydu.

Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi ve Türk Ermeni İlişkileri Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Erol Kürkçüoğlu, katliamın yaşandığı Erzurum'un Yanıkdere mevkisinde 3 bin Müslüman'ın şehit edildiğini söyledi.

Kürkçüoğlu, katliamın Rusların silah desteğiyle yapıldığını anlatarak, halkın demiryolunda çalıştırma ve un vaadiyle de katledildiğini bildirdi.

- "İnsanlar yakılarak katledildi"

Kürkçüoğlu, bölgedeki Türk halkının Ermeni çetelerce vahşice öldürüldüğünü aktararak, "Erzurum'daki Tepeköy, Alaca, Tımar ve Yeşilyayla'da, Ardahan'daki Yanık Camisi'nde Iğdır'ın Oba köyünde insanlar yakılarak öldürülmüş. Iğdır ve Bayburt'ta insanlar tecavüze uğramamak için çocuklarıyla su kuyularına atlayarak intihar etmiş. Bunların hepsini ordumuzun önünden doğuya doğru çekilen Ermeni çeteleri yapmıştır. Bunlar elimizdeki resimlerde net şekilde anlaşılıyor." diye konuştu.

O dönemde yabancı bazı komutanların katliama kayıtsız kalmadığını vurgulayan Kürkçüoğlu, şu değerlendirmelerde bulundu:

"Rus komutanlardan biri Erzurum'daki görevinden alınması talebinde bulunmuş ve 'Ermeni eşkıyalar' diye nitelendirdiği çetelerin masum Müslümanları öldürmesine seyirci kalınamayacağını söylemişti. Katliam alanları gezdirilen Amerikalı bir general ne diyor biliyor musunuz, 'İsa'nın kulları nasıl böyle bir katliam yapabilir.' O İsa'nın kulları ki bugün hiç değişmiyor ve Irak, Suriye, Musul, Kerkük, Süleymaniye ve birçok yerde katliamlarına devam ediyor."

- Katledilen yakınlarının acısını yaşıyor

Yakınları Ermeni çetelerince katledilen 63 yaşındaki Erzurumlu Abdurrahman Zeynel de Ermeni çetelerin 20. asırda devlet kurmak için Müslüman Türk ahalisini göçe mecbur bıraktığını, gitmeyenleri ise ellerindeki mallarını alarak katlettiğini söyledi.

Dedesinin katledilerek Erzurum'un Ortabahçe (Cinis Köyü) Mahallesi'ndeki toplu mezara defnedildiğini belirten Zeynel, "Çeteler, Merdiven ve Tazegül köyünde buldukları sivil ve silahsız insanları katletmeye başlamış. Dedem Şevki ve kardeşi Şahan Zeynel'i getiriyorlar ve Şevki dedemi yoldaki bir derede şehit ediyorlar." dedi.

Zeynel, göç etmeyenlerin büyük zulme maruz bırakıldığını anlatarak, katliamın olduğu gün bazılarının kaçmayı başardığını, kaçamayanların ise Tazegül ve Ortabahçe Mahallelerinde katledildiğini aktardı.

Bölgede çok sayıda insanın şehit edildiğini ifade eden Zeynel, "Cinis köyünde 587 Müslüman'ı cami ve konaklara doldurarak yakmışlar. Yanan insanlardan biri dedem Şevki Zeynel'in kardeşi Şahan Zeynel'di. Katliamın akabinde köye gelen insanlar geride bıraktıklarını arıyor, Şevki ve Şahan Zeynel kardeşlerden Şevki Zeynel'in naaşını Çamlı'nın deresi dediğimiz mevkide buluyorlar ancak diğerinin naaşını bulamıyorlar." diye konuştu.

Zeynel, yaşananları olayların tanıklarından dinlediğini dile getirerek, şöyle konuştu:

"Babam ve annemden işittiklerim var. Onun dışında bu acıları yaşamış Nuh Pala diye bir amcamız vardı, o hem anlatır hem de feryadı figan ederdi çünkü o acıları görmüş ve köyün ileri gelen insanları bunları söylemişlerdi. Dedemin şehit edilmesinin yanı sıra köyümüzden 35 kişi katledilirken 25 kişi de esir alınıp Alaca köyüne doğru götürülüp yol üzerinde şehit edilmiş. Benim dedem de Cinis şehitliğinde yatanların içinde."

- "Bu kadar insanı toprağa veren bu millet nasıl soykırım yapsın"

Katliamın yaşandığı dönemde bölgede Müslüman Türk nüfusunun Ermenilere göre çoğunlukta olduğunu vurgulayan Zeynel, araştırmalara göre o dönemde yüzde 15-18 oranında Ermeni vatandaş bulunduğunu kaydetti.

Zeynel, şöyle devam etti:

"Ortada bir soykırım var ve Müslümanlar kendi kendilerine katliam yapmadıklarına göre bunun adına da Türk soykırımı demek lazım. Bunu da Ermeni çeteleri Batılı güçlerden ve Ruslardan aldığı desteklerle yapmışlardır. Ortaya çıkan tarihi belgelere göre bölgemizde 519 bin insan katledildi. Bu kadar insanı toprağa veren bu millet nasıl soykırım yapsın."

Soykırıma uğradıklarını iddia eden Ermenilerin tezlerinin aksine birçok bilgi ve belge bulunduğuna işaret eden Zeynel, söz konusu iddiaların asılsız olduğunu sözlerine ekledi.