Erzurum'da Kovid-19 Tedbirleriyle Sterilizasyonu Korunan Merkezde 40 Hasta Organ Nakliyle Hayata Baglandi

ILHAMI ERKILIÇ - Erzurum'da, acil nakil gerekmesine ragmen yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgini sebebiyle riskli grupta olan 40 hasta, Erzurum Atatürk Üniversitesi Organ Nakli Uygulama ve Arastirma Merkezindeki siki tedbirler sayesinde organ nakledilip hayata tutundu.

Atatürk Üniversitesi Tip Fakültesi bünyesinde kurulan ve basta Dogu Anadolu'daki 13 il olmak üzere Türkiye'nin her yerinden hastalar ile yurt disindan gelenlere hizmet verilen Organ Nakli Egitim Arastirma ve Uygulama Merkezinde, salginin baslamasiyla hastalik açisindan yüksek risk grubundaki nakil hastalarini bulastan korumak için hijyen önlemleri en üst seviyelere çikartildi.

Bilim Kurulunun tavsiyeleri dogrultusunda Kovid-19'a karsi harekete geçilen merkezde, salgin döneminde hastalarin tedavi ve nakil sürecinde izolasyon ve temasin azaltilmasi önlemleri artirildi.

Refakatçilerin hasta taburcu edilene kadar merkezde kalmasi, merkeze giris çikislarin yasaklanmasi, personele rutin Kovid-19 taramasi yapilmasi, ameliyat öncesi ve sonrasi gibi izolasyon ve temas önlemleriyle nakil hastalari, saglikçilarin özverili çalismasiyla Kovid-19'dan korundu.

Merkezde salginin baslangicindan bu yana acil nakil gereken 40 hasta, Organ Nakli Merkezi Müdürü Prof. Dr. Gürkan Öztürk ve ekibince yapilan basarili nakille hayata tutundu.

- Salginda organ bekleyen kronik karaciger hastalari büyük sikinti çekti

Öztürk, AA muhabirine, nakil bekleyen ve nakil olmus hastalarin Kovid-19'a karsi daha çok duyarli ve hassas olduklarini belirterek, bu hastalarin normal saglikli kisilere göre Kovid-19'a yakalanma ve etkilenme ihtimalinin daha fazla oldugunu söyledi.

Merkezde hastalari koruyabilmek adina Kovid-19'a yönelik tüm tedbirleri en üst seviyeye çikardiklarini ve kadavra ile canli vericili nakilleri esit oranda yaptiklarini anlatan Öztürk, "Kovid-19'un yayginlasmasi ve yogun bakimlarin dolmasi, organ bagisindaki beyin ölümü bildirimlerini ve canli organ donörü sayisini azaltti. Salginda en büyük sikintiyi canli vericisi olmayan ve kisa sürede nakil gereken kronik karaciger hastalari çekti, bu hastalardan nakil yapilamadigindan kaybettiklerimiz oldu. Bagis sayilari da düstügü için organ bekleme sirasindaki bu tür hasta sayisi artti." dedi.

Öztürk, salginin basladigi ilk aylardan sonra Saglik Bakanliginca belli sartlarda organ nakline müsaade edildigini belirterek, hastaligi ileri derece olan, karacigerinde kanser olan ve acil nakil gerekenlere öncelik verildigini dile getirdi.

Organ naklinde izolasyonun oldukça önem tasidigini ve nakil yaparken hem aliciya hem de vericiye normalden daha çok titiz davrandiklarini vurgulayan Öztürk, sunlari kaydetti:

"Salginin basladigi ilk 2 aydan sonra simdiye kadar büyük kismi karaciger olmak üzere 40 civarinda hastaya nakil yaptik. Bunlar özelikle kanser olan ve acil nakil gereken hastalardi. Ameliyathanede, ameliyat öncesi ve sonrasi tedbirleri üst düzeyde tuttuk ve izolasyon tedbirlerini artirdik, temasi sifira indirdik, merkeze diger personel giris çikisini kisitladik. Bu sayede süreci problemsiz atlattik."

Salgin nedeniyle önceden nakil olanlarin hastane kontrollerini azalttiklarini anlatan Öztürk, hastalarla genellikle telefonla iletisim kurup tedavi ve takip süreçlerini bu sekilde çözdüklerini bildirdi.

- "Organ nakli dünyada ve Türkiye'de yaklasik yüzde 50 azaldi, nakil bekleyen çogaldi"

Kadavradan nakillerin azalmasiyla canli vericili nakil imkani olmayan hastalarin arttigina deginen Öztürk, "Bölgemizde nakil bekleyen listemizdeki kisi sayisi yaklasik yüzde 30 civarinda artis oldu. Bu durum, bir dönem acil veya kanser hastalarina nakil yapildigindan ve insanlar da hastaneye gitmeye çekindiginden normal nakilleri sekteye ugratti. Dünyada ve Türkiye'de yaklasik yüzde 50 civarinda organ nakli azaldi, nakil bekleyen çogaldi. Pandemi toplumu çok etkiledi ama kritik ve yardima ihtiyaci olan nakil hastalarini daha çok etkiledi." ifadelerini kullandi.

Prof. Dr. Öztürk, Kovid-19 olan ve yogun bakimda yatan kisilerin bagislansa bile organlarinin kullanilamadigini dile getirdi.

Kovid-19 yogun bakimlarda beyin ölümü oraninda belirgin düsüs olduguna dikkati çeken Öztürk, "Türkiye'de agirlikli olarak canli vericili nakil yapilmasina ragmen çok azimsanmayacak sayida da kadavra vericili karaciger nakli yapiliyor. Dolayisiyla canli vericisi olmayan insanlar bundan etkilendi." seklinde konustu.

Öztürk, basta saglikçilar olmak üzere salginda hayatini kaybedenlere Allah'tan rahmet dileyerek, herkesin kurallara uymasini ve organ bagisiyla hayat kurtarmalarini istedi.