19 Eylül 2015 günü saat 01.30’da Eskişehir’in Tepebaşı ilçesine bağlı Aşağısöğütönü’nün 1 bıuçuk kilometre doğusunda meydana gelen 4.0 şiddetindeki depremin ardından açıklamalarda bulunan Prof. Dr. Berkan Ecevitoğlu, kentte son 9 ay içerisinde 3’üncü orta büyüklükte depremin olduğunu hatırlatarak, bölgenin deprem bölgesi olduğuna bir kez daha dikkat çekti.
Cumayı cumartesiye bağlayan gece saat 1.30’da olan 4.0 büyüklüğündeki depremi, hemen herkesin hissettiğini belirten Ecevitoğlu, “Depremin olduğu sırada kitap okuyordum ve sallantıyı gayet iyi hissettim. Oturduğum yerde çok miktarda saka kuşları yaşamaktadır. Çok ilginçtir, saka kuşları depremi duyunca hemen havaya fırladılar, ve yaygara ederek uçmaya başladılar. Yaklaşık yarım saat ötmeye ve uçmaya devam ettiler. Bu durumu karşısında, depremden çok sakaların davranışı beni tedirgin etti” dedi.
“SIĞ BİR DEPREM OLDUĞU İÇİN ŞİDDETLİ HİSSEDİLDİ”
Kandilli Rasathanesi verilerine göre, depremin yerin 5.4 kilometre derinde olduğunu belirten Prof. Dr. Ecevitoğlu, “Deprem çok sığda meydana geldi. Deprem sığda olunca, hem oluşturduğu yüzey dalgalarının genliği artıyor, hem de havada oluşturduğu uğultusu duyuluyor. Bilindiği gibi, yüzey dalgaları en çok hasar meydana getiren dalgalardır. Yüzey dalgalarının titreşimi havaya da iletiliyor, havadaki bu titreşimler insanların duyma frekansı bandına girerse, insanlar bu sesi duyuyorlar. Son Eskişehir depreminde, oluşan bu ‘uğultu’ sesini gayet net duyduk. Kentin birçok yerinde yaşayan insanlar da bu sesi duymuşlar. İnsanlar panik olmuşlar ve bazıları sokağa bile çıkmışlar. Bu deprem oturduğum yerin 4.5 kilometre kuzeybatısında meydana geldi. Halbuki 4.3 büyüklüğündeki, 17 Ocak 2015 günü, saat 02:42:34 olan deprem, manyitüt olarak daha büyük olduğu halde, oturduğum yerin 14 kilometre kuzeybatısında olduğu için daha az sallamıştı” diye konuştu.
“BU BÜYÜKLÜKTE DEPREMLER YAKIN GELECEKTE DE DEVAM EDECEKTİR”
“Eskişehir’de, bu büyüklükte depremler yakın gelecekte de devam edecektir” diyen Ecevitoğlu, “Son 3 yıldır, Eskişehir’deki deprem yoğunluğunda artış var. 3.9’luk deprem olduktan sonra, 4.0-4.5 büyüklüklere sahip depremlerin olacağını tahmin etmiştim. Nitekim 37 gün sonra 3.9 büyüklüğündeki deprem, 8 ay sonra da 4.0 büyüklüğündeki deprem meydana geldi. Yani 4.0-4.5 büyüklüklerindeki depremleri yaşamaya devam edeceğiz. Tahminime göre 5.0’ın üzerinde depremlerin olma olasılığı az, ama 4.0-4.5 büyüklüğünde depremler olacaktır. Orta büyüklükteki bu depremler hasar oluşturmuyor, ama insanları korkutuyor. 3.9’luk depremle başlayan son 30 deprem, kuzeybatı-güneydoğu doğrultusunda, kaba bir dizilim gösteriyorlar. Bu depremlerin meydana geldiği bölgede, alüvyonun altında saklı bir fay olabilir. Bu olası fayı, jeofizik yöntemlerde araştırıp ortaya çıkartmaya çalışacağız. Bölgeye hakim fay yapısını ne kadar iyi bilirsek, oluşturabileceği etkileri o kadar kestirme şansımız olacaktır. Bu bilgi, kentteki yerleşiminin planlanmasına ışık tutacaktır. Kentleşmeyi ona göre yapmak, önemli yapıları riskli alanlardan uzak tutmak gerekiyor” ifadelerini kullandı.
“BU DEPREMLER DURUP DURURKEN OLMUYOR”
Ecevitoğlu, bu depremlerin durup dururken olmadığını da anlatarak, şöyle devam etti:
“Önceleri Eskişehir Fay Zonunun daha ziyade, 100 kilometre kuzeydeki Kuzey Anadolu Fayından etkilendiğini düşünüyorduk. Fakat günümüzde, Eskişehir Fay Zonunun, 500 kilometre güneydeki Afrika Levhasının kuzey yönlü itişinden etkilendiğini düşünüyoruz. Afrika Levhasının kuzey yönlü itişi, 600 kilometre kuzeydeki, Kuzey Anadolu Fayına kadar etkili olduğuna dair bulgular var. Afrika Levhasının kuzey yönlü itişi, sadece Eskişehir depremlerini değil, güneyde Simav depremlerini, doğuda Bala depremlerini de arttırmaktadır. Afrika Levhasının kuzey yönlü itişi, sadece Akdeniz ve Ege kıyılarımızı değil, Anadolu içlerine kadar etkili olmaktadır. Son yıllarda, deprem yoğunluğu Yunanistan ve İtalya’da da artmıştır. İtalya’da, volkanik faaliyetlerde de belirgin bir atış görülmektedir. Yunanlılar, Ege Yayının kuzeyine, bir gerdanlık gibi dizilmiş olan volkanik kökenli adalarda, bazı volkanik faaliyetlerin başladığını rapor etmektedirler. Benzer şekilde Türkiye’de de, Ege Bindirme Kuşağının hemen kuzeyinde, Muğla-Bozburun ve Antalya-Yağca’da başlayan magmatik kökenli derin depremler, ’Magma Odası’ oluşumlarına işaret etmektedir.”
Eskişehir İçin Deprem Uyarısı
Anadolu Üniversitesi Yer ve Uzay Bilimleri Enstitüsü Müdür Yardımcısı Prof. Dr. Berkan Ecevitoğlu, Eskişehir’de önümüzdeki zamanlarda da 4.0-4.5’lik depremlerin meydana gelebileceğini söyledi.