Esnafta 'suriyeli'Sıkıntısı

Dinçer, sorunun bir an önce çözülmesini istedi.
İçel ESOB Başkanı Dinçer, İHA muhabirine yaptığı açıklamada, ülkelerindeki iç savaştan kaçarak İçel’e gelen Suriyelilerin, izin almadan kuralsızca işyeri açmaya başladıklarını, bundan büyük rahatsızlık duyduklarını söyledi.

İçel’e plansız bir şekilde gelen Suriyelilerin ticarete atılma isteklerinin üst seviyeye çıktığını belirten Dinçer, artık işyeri açmaya da başlayan Suriyelilerin neredeyse kendi mahallelerini bile oluşturduklarına dikkat çekti. Dinçer, “Suriyelilerin ne şekilde ticari hayata atılacağıyla ilgili bir sistemin olmayışı ve bu insanların artık çok rahat bir şekilde işyeri açmaya başlamaları bizi çok büyük bir sıkıntıya soktu. Şu an belli mahallelerimizde neredeyse mahalle oluşturmuşlar. Örneğin Mezitli ilçesinde böyle bir mahalle oluşturmuşlar. Okullarını kurmuşlar, kliniklerini açmışlar, kasap, market, berber gibi işyerlerini açmışlar, Arapça yazılarla bir mahallenin içerisinde faaliyet göstermeye başladılar. Bunlar çok ciddi sıkıntılar yaratıyor bizde” dedi.

Türkiye’de esnaflık yapabilmek için her şeyden önce Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak, yabancı uyrukluysa çalışma izninin olması gerektiğinin altını çizen Dinçer, “Biz ustalık belgesi olmayanlara işyeri açma izni vermiyoruz. Bunların uygulanması lazım. Bir de böyle bir sıkıntı başladı ve şehrin muhtelif yerlerinde artık bu işyerleri açılmaya başlandı. Şimdi bir taraftan yerli ve yabancı küresel sermayeyle uğraşırken, bir taraftan gelen Suriyelilerin haksız rekabet ortamı yaratmaları nedeniyle bunlarla mücadele ediyoruz. Buna bir kural getirilmesi, bir düzene konulması lazım” diye konuştu.

DİNÇER, ESNAFI SURİYELİ İŞÇİ KONUSUNDA UYARDI
İçel’de yaşanan bir diğer sıkıntının da küçük esnaf ve sanatkarın çalışma izni olmadığı halde Suriyeli işçi çalıştırmaya başlaması olduğuna işaret eden Dinçer, bunun çok büyük para cezası olduğu konusunda uyardı. Suriyelilerin, yerli esnaf ve sanatkarın yanlarında ucuz işçi sıfatıyla çalışmaya başladıklarını aktaran Dinçer, “Tabi esnaf, sanatkar da bunun bilincinde değil, bunları işe alıyor ama bir denetimde çalışma izni olmadan yabancı işçi çalıştırmaları nedeniyle çok büyük cezalarla karşı karşıya kalıyorlar. Daha dün bir işyeri sahibi geldi, 30 bin lira cezayla karşı karşıya Suriyeli çalıştırdığı için. 30 bin liranın küçük esnafa ödettirilmesi demek, o işyerinin kapatılması anlamını taşır. Çalıştırmanın da bir kuralı var. Türkiye Cumhuriyeti’nde bir çalışma izni olmalı, oturma izni olmalı” ifadelerini kullandı.

Suriyelilerin gerek işyeri açmaları gerekse ucuz işçi olarak çalışmalarının çok büyük sıkıntılar doğurduğunu vurgulayan Dinçer, Suriyeliler tarafından İçel’de şu an 30-40 tane işyerinin açıldığını tespit ettiklerini, bunun da arkasının geleceği anlamını taşıdığını, çalışan sayısının ise binlerle ifade edilebileceğini kaydetti.

Bu durumun düzeltilmesi için girişimlerde bulundukları bilgisini veren Dinçer, önümüzdeki hafta İçel Valisi Hasan Basri Güzeloğlu ile de görüşeceğini ve konuyla ilgili bilgi vereceğini söyledi.

Dinçer, “Dolayısıyla bunu bir kurala, bir sisteme bağlamamız gerekiyor. Bir Türk vatandaşı, çalışma izni olmadan elini kolunu sallaya sallaya bir Avrupa ülkesine gidip herhangi bir yerde çalışabilir mi? Biz bu insanlara insani duygularla kapılarımızı açtık. Ancak bu kapıları açmak demek, yerli esnaf ve sanatkarın çalışma usul ve esaslarına tecavüz etme anlamı taşımaz. Çalışma hayatını sekteye uğratmamamız, bu insanların emeğini çaldırmamamız lazım. İnsani duygular farklı bir şey ama kuralla çalışmak farklı bir şey. Biz kimseye çalışmasın demiyoruz. Eğer çalışma izni, oturma izni varsa, işyeri açma yetkisi varsa tabii ki açacaktır. Mesela kuaför açıyor, biz kuaförlere ustalık belgesi olmadan işyeri açtırmıyoruz. Biz Türk insanına izin vermiyoruz ama bu insanlar hiçbir şey sormadan bunu açabiliyorlar. O zaman da bir haksız rekabet yaşanıyor. Bu da bizim küçük esnaf ve sanatkara zarar veriyor. Biz kendi küçük esnaf ve sanatkarımızın hak ve menfaatlerini korumak için buradayız” şeklinde konuştu

“BİR KOMİSYON KURULABİLİR”
Sorunu, kentin mülki amiri başta olmak üzere belediyelerin takip etmesini ve denetlemesini isteyen Dinçer, konuyla ilgili Valilik tarafından bir komisyon kurulabileceği önerisinde bulundu. Suriyelilerin kuralsız şekilde işyeri açmaları veya çalışmalarının engellenmesi gerektiğini belirten Dinçer, şöyle devam etti: “Aksi takdirde küçük esnaf ve sanatkar en büyük darbeyi de buradan almaya başladı.

Yani bizim kurallarımız bozuldu. Biz belgesiz işyeri açtırmıyoruz, bunlar belgesiz işyeri açıyor. İnsanlar sigortalı çalışması gerekirken bunlar ucuz işçilik diye kayıt dışı çalıştırılıyor. Tüm bunlar da haksız rekabet ortamı yaratıyor. Bu durum, zaten işsizlik oranı yüksek olan İçel’de işsizliği daha da artıracaktır. Bunların hepsine devletin tüm kurumlarıyla beraber kural ve sistem getirmek ve sistem dahilinde bunlara izin verilmesinin daha doğru olduğunu düşünüyorum. Bu sorunun bir an önce çözülmesi lazım.”