Fas'ta Batı Sahra Sorunu

Fas yönetiminin, Birleşmiş Milletler Batı Sahra'da Referandum Misyonu (MINURSO) görevlilerinin ülkeden ayrılmalarını istediği bildirildi.

Fas Dışişleri Bakanlığı tarafından yayımlanan yazılı açıklamada, 'Fas hükümeti tarafından alınan kararların uygulanması kapsamında MINURSO'nun sivil ve siyasi oluşumlarından ayrılması istenen kişilerin isimleri BM Genel Sekreterliğine iletildi. Bu kişiler gelecek günlerde ülkeden ayrılacak' denildi.

BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun'un Batı Sahra'ya ilişkin açıklamalarının büyük tepkiyle karşılandığı ülkede, Rabat yönetiminin acil tedbirler almaya yöneldiği kaydedilen açıklamada 'Fas yönetimi bu tür eylemlerin BM Genel Sekreteri'nin sorumlukları ve görevleriyle uyuşmadığı kanısındadır' ifadeleri kullanıldı.

Açıklamada ayrıca, Fas'ın MINURSO'nun işleyişi için yaptığı mali yardımları sonlandırma konusunda etkin adımlar attığı, barış gücündeki askerleri çekmek için de formül aradığı bilgisi verildi.

BM Genel Sekreteri Ban, 5 Mart'ta Cezayir'in güneybatısında yer alan Tinduf bölgesindeki Batı Sahralı mültecileri ziyaret etmişti. Ban, burada yaptığı açıklamada, Fas'ın Batı Sahra'daki varlığını işgal şeklinde niteleyerek, Batı Sahra sorununun çözümü için gereken gayreti göstereceğini kaydetmişti.

Söz konusu açıklamanın ardından başkent Rabat'ta geniş katılımlı protestolar düzenlenmiş, bu ülkenin Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada Ban'ın açıklamaları, Fas Kralı 6. Muhammed'le varılan anlaşmayı ihlal olarak değerlendirilmişti. - Batı Sahra sorunu

Fas'ın 1975 yılında eski İspanyol sömürgesi Batı Sahra'yı topraklarına katmasının ardından, Cezayir'in destek verdiği bağımsızlık yanlısı Polisario Cephesi ve Fas yönetimi arsında başlayan gerginlik devam ediyor. Fas, bölgenin kendi egemenliğinde kalması gerektiğini savunurken, Polisario Cephesi, Batı Sahra'nın bağımsız devlet olduğunu ileri sürüyor.

Polisario Cephesi, 1991 yılında BM'nin ara buluculuğunda varılan ateşkes anlaşmasına kadar Fas güvenlik güçlerine karşı silahlı mücadele yürütüyordu. Ateşkes anlaşmasından bu yana Batı Sahra'nın statüsüyle ilgili görüşmeler başarıya ulaşamadı.

Fas, 2007 yılında sorunun çözüme ulaşması için Batı Sahra'ya kendisine bağlı özerklik verilmesini gündeme getirmişti ancak bölgenin kaderinin belirlenmesi için referandum yapılmasını savunan Polisario Cephesi buna karşı çıkmıştı. BM Güvenlik Konseyi de Fas'ın önerisini 'Çatışmalı taraflar arasında çözüme ulaşmak amacıyla müzakere masasına sunulan tek öneri' olarak nitelendirmişti.

BM Batı Sahra'da Referandum Misyonu (MINURSO), BM Güvenlik Konseyi'nin 690 sayılı kararı uyarınca, Fas ile Cezayir'in desteklediği bağımsızlık yanlısı Polisario Cephesi arasında yaşanan sorunların çözümü için Nisan 1991'de görevlendirildi.