Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) ev sahipliginde Prof. Dr. Osman Turan Kültür ve Kongre Merkezi’nde düzenlenen ’MÖ. 401-400 Yilinda Onbinler’in ve 1461 Yilinda Fatih Sultan Mehmet’in Karadeniz’e Varis Güzergâhlarinin Tespit Edilerek Modellendirilip Cografi Isaretlerle Belirlenmesi” etkinligine Trabzon Valisi Aziz Yildirim, KTÜ Rektörü Prof. Dr. Hamdullah Çuvalci, akademisyenler ve ögrenciler katildi.
"Amacimiz turistlerin bölgemizde daha fazla kalmasi ve turizm gelirlerinden kirsaldaki vatandaslarimizin pay almasini saglamaktir"
Etkinligin açilis konusmasini yapan Çalistay Baskani ve KTÜ Karadeniz Arastirmalari Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Ismail Köse, "Adindan da anlasilacagi üzere projemizin amaci MÖ 400’lü yillarda Trabzon’a ulasan on bin parali askerin geçis güzergahini, denizi görüp anit diktikleri olasi noktayi ve Fatih Sultan Mehmet’in 1461 yili agustos ayinda Trabzon’u fetih için kara ordusuyla gelirken kullandigi olasi uluyolu bilimsel verilere dayali bulgularla en dogru sekilde tespit ederek bölgemiz turizminin hizmetine sunup, 11. Kalkinma Plani ’Öncelikli Gelisme Alanlari-Turizm’, ’Kültür ve Sanat’ basliklari altinda hedeflenen politika ve tedbirler çerçevesinde, turistik destinasyonlari farklilastirip, turistlerin bölgemizde daha fazla kalmasini, turizm gelirlerinden kirsaldaki vatandaslarimizin da pay almasini saglamaktir. Onbinler’in Trabzon’a varis güzergahlari ve denizi gördükleri nokta olan Thekes Tepesi ile ilgili çok sayida farkli, spekülatif görüs olmasina karsin Fatih Sultan Mehmet’in Trabzon’a varis güzergahiyla ilgili birkaç sinirli çalisma haricinde saha bulgularina dayali arastirma yapilmamistir. Proje çalismalari kapsaminda bütün bu eksikliklerin giderilerek, bilimsel verilere dayali bulgularla güzergah ve lokasyon tespiti yapilmasi, bulgularin haritalandirilarak modellendirilip bölge kalkinmasinin hizmetine sunulmasi amaçlanmistir. Pers taht savaslarina katilan On bin parali askerin günümüzden 2.425 yil önce Bagdat yakinlarindan baslayip liman sehri Trabzon’a ulasan zorlu, zorunlu, uzun yürüyüslerinin Bayburt-Trabzon arasindaki kisminda olasi geçis rotasini ve aylar süren büyük yürüyüs sonrasinda kurtulusa ulasmayi sembolize eden Karadeniz’in ilk defa görülebildigi Thekes Tepesi’nin yerini tespit etmek için bizim öncemizde gerek yerli gerekse Batili arastirmacilar tarafindan çok sayida arastirma yapilmistir. Bununla birlikte simdiye kadar hiçbir arastirmaci bizim kadar kapsamli bilim dallarindan olusan bir ekiple, bütün olasiliklari ele alip, degerlendirecek sekilde, erisilebilen birincil ve ikincil literatürü bütüncül bir anlayisla tarayip, sahayi iki yil gibi uzun bir süre arastirarak, her olasiligi degerlendirdikten sonra bir sonuca varacak yöntem bilim takip etmemistir. Projede elde edilen bulgular ve modelleme çalismalari Proje ekibi tarafindan bütün ayrintilariyla bugün ele alinip tartisilacaktir. Elde ettigimiz bulgular maalesef topografik degisim ve kasitli alan müdahaleleri nedeniyle yüzde 100 dogruluk tasimamakta olmakla birlikte proje çalisma arkadaslarimizin görüs birligine vardigi, bilimsel verilere dayali olasi en dogru tespitler olarak belirlenmislerdir" dedi.
Olasi geçis rotalari tespit edildi
Çalistayda konusan KTÜ Rektörü Prof. Dr. Hamdullah Çuvalci ise "Karadeniz Arastirmalari Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Ismail Köse yürütücülügünde, Üniversitemiz Teknoloji Ofisi destegiyle, Arkeolog, Tarihçi, Cografyaci, Haritaci, Kent Plancisi, hocalarimizin katkilariyla hazirlanan ve TÜBITAK tarafindan desteklenmeye layik görülen, bu proje sosyal bilimlerde proje üretip, yeni bulgu ve çiktilar ortaya koymanin da mümkün olabileceginin en iyi göstergelerindendir. Gerek Trabzon’un gerekse komsu Gümüshane ve Bayburt’un turizm potansiyeline katki saglayacak ve alternatif yeni turistik rotalarin alt yapisini olusturacak olan proje iki yil sürmüs ve bugün itibariyla basariyla tamamlanmistir. Arastirmaci hocalarimiz, zorlu kosullarda Trabzon, Gümüshane, Bayburt üçgenindeki araziyi 2 yil boyunca tarayarak, Onbinler’in ve Fatih Sultan Mehmet’in olasi geçis rotalarini tespit etmeye çalismistir. Sahada elde edilen bulgular, literatür ve arsiv kayitlariyla karsilastirilarak rota geçislerinin örtüsmesi saglanmis, bütün bu veriler dijital interaktif haritalara aktarilarak, arastirilan güzergahta ki tarihî, köprüler, kaleler, hanlar ve sehitlikler fiziki imkanlar dogrultusunda modellenerek islenmistir. Proje çalismalari kapsaminda elde edilen bulgular bugünkü çalistay ile kamuoyunun bilgisine sunulacaktir" diye konustu.
Trabzon Valisi Aziz Yildirim da, "Sahip oldugu zengin tarihi mirasla bölgesinde bir turizm ve kültür merkezi olan Trabzon, tarih içinde çok sayida hadiseye sahitlik etmistir. Bu hadiselerin belki de en önemlilerinden biri MÖ. 400 yilinda Onbinlerin Karadeniz’e ulasan yolculuklari, digeri Cihan Padisahi Fatih Sultan Mehmet’in 1461 yilinda Trabzon’u fetih yürüyüsüdür. Her iki tarihi hadisenin detaylarinin ortaya çikarilmasi kadar, gerek Onbinlerin kurtulusu yürüyüsü sirasinda, gerekse Fatih Sultan Mehmet’in fetih yürüyüsü esnasinda kullanilan rotalarin belirlenmesi de sehir tarihi açisindan çok önemli bir hizmet olmustur. Söz konusu rotalarin bilimsel metotlarla belirlenerek, bölge turizminin hizmetine sunulmasi, turizm imkan ve firsatlarinin çesitlendirilmesine katki saglayacak, Trabzon ve komsu illerin turizmden aldiklari payi artiracak, ulusal ve uluslararasi tanitimlarina çok önemli bir katki saglayacaktir" seklinde konustu.
Konusmalarin ardindan çalistay, ’Antik Yollar ve Geçis Güzergahlari Onbinler’in ve Fatih Sultan Mehmet’in Geçis Yaptigi Olasi Rota ve Sahadaki Gerçeklik, Modelleme ve Haritalandirma’ oturumlari ile devam etti.
Fatih Sultan Mehmet Han'in Karadeniz'e Varis Güzergahini Tespit Ettiler
Trabzon’da "MÖ. 401-400 Yilinda Onbinler’in ve 1461 Yilinda Fatih Sultan Mehmet’in Karadeniz’e Varis Güzergâhlarinin Tespit Edilerek Modellendirilip Cografi Isaretlerle Belirlenmesi" adli çalistay düzenlendi. Çalistayda geçmisten günümüze elde edilen bulgular tartisildi.
