Filipinler'deki Barış Süreci

Filipinler hükümetinin başmüzakerecisi Miriam Coronel-Ferrer, ülkedeki barış sürecinin en önemli unsurlarından biri olan Bangsamoro Temel Yasası'nın (BTY) Senato'dan geçirilmesi gerektiğini söyledi.

Ferrer yaptığı açıklamada, Bangsamoro özerk bölgesinin oluşturulmasının, Mindanao adasındaki barış sürecini güçlendireceğini vurgulayarak milletvekillerinden Bangsamoro Temel Yasası'nı onaylamalarını istedi.

Birçok yasa tasarısının görüşüleceği Temsilciler Meclisi ve Senato'ya çağrıda bulunan Ferrer, 'Kapsamlı Bangsamoro Anlaşması ve Bangsamoro yasa taslağı sosyal adalet ölçüsü olmasının yanı sıra küresel güvenlik açısından bakılacak olursa aynı zamanda radikallere karşı alınan kapsamlı bir tedbir niteliğindedir' diye konuştu.

Filipinlerin güneyindeki Mindanao bölgesinde yaklaşık 40 yıldır devam eden ve 120 binden fazla kişinin hayatına mal olan anlaşmazlığı sona erdirmek için Filipinler hükümetiyle Moro İslami Kurtuluş Cephesi (MİKC) arasında 27 Mart 2014'te barış anlaşması imzalanmış, kalıcı barışı tesis edecek 'Bangsamoro Temel Yasası' hazırlanarak onaylanmak üzere Filipinler Kongresine gönderilmişti.

Belirlenen takvime göre BTY’nin 2015 yılı sonlarında Kongre'den geçmesi, Müslüman Mindanao Özerk Bölgesi lağvedilerek yerine daha geniş haklara sahip Bangsamoro Siyasi Birimi vilayetleri oluşturulması, 2016'da yapılacak seçimlere kadar yönetiminin geçiş otoritesi tarafından üstlenilmesi öngörülüyordu. Filipinler Devlet Başkanı Benigno Aquino, aralık ayında Kongre'ye BTY’nin bir an önce oylanması için çağrıda bulunmuştu. Ancak Kongre ilgili yasayı bugüne kadar geçirmedi.

Ülkede yeni dönem çalışmalarına bugün başlayacak Senato, 9 Mayıs'ta yapılacak genel seçimler nedeniyle 5 Şubat'ta yeniden tatile girecek. Bu durum BTY'nin Senato'da kabulünün seçim sonrasına kalabileceği endişelerine yol açıyor.

Yasanın onaylanması halinde, Mindanao Özerk Bölgesi'nin yerini alacak Bangsamoro Siyasi Birimi vilayetlerinin belirlenmesi için halk oylamasına gidilecek. Bu yıl yapılacak seçimlere kadar yönetimi bir geçiş otoritesinin üstlenmesi planlanıyor. Mayısta yapılacak genel seçimlerin ardından haziran ayında Mindanao ve çevresinin Müslümanların yönetimine geçmesi bekleniyor.

Tarihi anlaşma kapsamında taraflar, silahlarını 16 Haziran'da sembolik olarak bırakmıştı. Maguindanao bölgesinde düzenlenen silah bırakma törenine Filipinler Devlet Başkanı Benigno Aquino ve Moro İslami Kurtuluş Cephesi lideri Hacı Murat İbrahim katılmıştı. Törende 145 savaşçı silahlarını, Türk Büyükelçi Haydar Berk başkanlığındaki bağımsız kurula teslim etmişti.