Referandum süreci basına nasıl yansıdı

Türkiye adım adım 12 Eylül'de yapılacak referanduma doğru giderken, meydanlardaki hareketlilik de arttı. Bir genel seçim havasında ilerleyen ve sıkı siyasi çekişmelere sahne olan halkoylaması süreci, sanatçıların ve fikir önderlerinin sürece dahil olmasıyla daha da kızıştı.
Meydanlardaki propaganda çalışmaları sosyal medyaya da taşındı!

Bir referandumdan çok, partiler arasındaki yarışa dönüşen süreç, tüm tarafların sert söylemleri ve iddiaları ile kıyasıya bir rekabet ortaya çıkarıyor. Oluşan yoğun mesaj bombardımanına rağmen, Anayasa değişikliği ile ilgili ne oy vermesi gerektiği konusunda vatandaşın aklı karışık. Konu meydanlardan, sosyal paylaşım platformlarına da taşındı. Siyaset dünyasının liderleri, Twitter ve Facebook gibi paylaşım ağlarını da kullanarak, taraftar toplamaya çalışıyor.

VATANDAŞIN BİLGİ KAYNAĞI BASIN, REFERANDUM HAKKINDA NASIL MESAJLAR VERİYOR?

Sokaklarda ve dijital dünyada devam eden referandum tartışmalarının en önemli haber ve bilgi kaynaklarından biri de gazeteler. Medya Takip Merkezi (MTM), Ağustos ayında ulusal gazeteleri mercek altına alarak, referandum konulu haberleri tek tek inceledi. Ulusal gazetelerde ve eklerinde yayınlanan her bir haber ve yazıyı, ‘evet’i destekleyen, ‘hayır’ı destekleyen ve tarafsız/kararsız bir tavır sergilenen haber olarak sınıflandıran MTM, referanduma basının nasıl yaklaştığını ortaya koydu.

Ağustos ayını kapsayan araştırma raporuna göre, bir aylık süreçte 44 ulusal gazetede toplam 5 bin 251 haber yayınlandı. Bu haberlerin % 19 gibi önemli bir dilimi gazetelerin 1. Sayfalarından okuyuculara ulaştı.

‘EVET’ VE ‘HAYIR’I DESTEKLEYEN HABER SAYISINDA BÜYÜK YAKINLIK!

Medya Takip Merkezi’nin uzman analiz kadrosu tarafından hazırlanan araştırma raporuna göre, gazetelerde yayınlanan haberlerin yüzde 27’si EVET’i destekleyen haber ve yazılardan oluştu. Anayasa değişikliği ile ilgili olumlu bir tablo çizen bu haber/yazılar kişilere yaklaşık 715 milyon 323 bin kez ulaştı.

Ulusal gazetelerde okura sunulan haberlerin yüzde 25’inde ise anayasa değişikliğine HAYIR görüşü öne çıktı.

Anayasa değişikliğine karşı olumsuz bir duruş sergilenen haber/yazılar gazeteler aracılığıyla kişilere 417 milyon 611 bin defa ulaştı.

Basında EVET ve HAYIR görüşü başa baş giderken, referandum haber/yazılarının yüzde 48’lik diliminde ise tarafsız/kararsız bir duruş sergilendi. Bu haberler ile ulaşılan erişim 1 milyar 175 milyon 619 bini buldu.

ÜNLÜ İSİMLERİN BÜYÜK KISMI ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİNE EVET DEDİ!

MTM’nin Ağustos ayını kapsayan araştırma raporuna göre, iş dünyası, medya, sivil toplum kuruluşları, sanat ve spor dünyası gibi çeşitli alanlardan ünlü isimler de referanduma yakın ilgi gösterdi. Toplumun görüşlerine önem verdiği ve fikirlerini takip ettiği bu isimlerin bir kısmı anayasa değişikliğini desteklerken, kimisi karşı duruş sergiledi. Basın, ünlü isimlerin görüşlerini sayfalarına sıkça taşıdı.

MTM’nin basın analiz raporuna göre,

• Gazetelerde yayınlanan referandum haberlerinin yüzde 33’ünde kanaat önderlerinin görüşlerine yer verildi.
• Kanaat önderlerinin görüşlerinin yer aldığı haberlerin yüzde 68’inde kişiler anayasa değişikliği konusundaki oyunu açıklamaktan kaçındı (veya kararsız kaldığını belirtti).
• Bu haberlerin yüzde 32’sinde ise kanaat önderinin referandumda kullanacağı oy açıklanarak, kamuoyunun dikkati çekilmeye çalışıldı.

• Kullanacağı oyu açıklayan (EVET veya HAYIR’ı destekleyen) kanaat önderleri ile ilgili haberlerin yüzde 66’sında anayasa değişikliğine EVET görüşü öne çıktı. Anayasa değişikliğine karşı çıkan kanaat önderlerinin basın yansımaları ise, bu haberlerin yüzde 34’ünü oluşturdu.