Gelişimsel Pediatri İle Tanışalım

Gelişimin büyüme, olgunlaşma ve öğrenme sürecinin tümünü kapsadığını belirten Özel Koru Ankara Hastanesi Uzman Doktorları Özlem Gülümser ve Hakan Balta, “Örneklerle açıklarsak, yenidoğan bebek bir yandan kilo alır, boyu uzar, bir yandan da yaş dönemine göre başını tutma, oturma, sesler çıkarma gibi işlevleri yerine getirmeye başlar. Ayrıca görme, işitme ve dokunma gibi duyularını kullanarak çevresinde olan biteni algılar ve ailesi başta olmak üzere çevresindeki bireyler ile ilişkiye geçerek deneyimler kazanır” dedi.

Çocuğun gelişiminin, anne karnında başlayıp, anne ve babasından gelen kalıtsal yapı, sağlık durumu ve ailesinin ona sağladığı şefkatli bakım ve uygun öğrenme uyaranları ile devam ettiğini ifade eden Özel Koru Ankara Hastanesi Uzm. Dr. Gülümser ve Balta, bireyin, bilişsel, hareket, sosyal, duygusal ve dil gibi gelişim alanlarında gerekli becerileri kazanarak hayatta kalabilme ve toplum içinde diğer insanlarla uyumlu şekilde yaşayabilme becerisini kazandığını söyledi.



Gelişimsel pediatrinin, gelişimsel sorunların değerlendirilmesi, tanılanması, tedavisinin planlanması, gerektiğinde başka bilim dallarına yönlendirilmesi ve izlenmesini sağlayan çocuk sağlığı ve hastalıkları bilimdalı olduğunu vurgulayan Uzm. Dr. Gülümser ve Balta, gelişimsel pediatrinin, çocukların, biyolojik yapısı, görme, işitme, dokunma gibi duyuları, duyguları, düşünme yetisi ve hareket etmesi gibi işlevleri yanında aileleri ve toplum ile ilişkilerini bir bütün olarak değerlendirdiğini ifade ederek gelis¸imsel pediatrinin tanımı içinde gelis¸im ve davranıs¸ın ayrılmaz bir bütün olarak yer almakta olduğunun altını çizdiler.

Gelişimin en hızlı olduğu dönemin beyin gelişiminin de en hızlı olduğu dönem olan doğum öncesi dönemden başlayarak yaşamın ilk 3 yılı olduğunu söyleyen Özel Koru Ankara Hastanesi Uzm. Dr. Gülümser ve Balta, “Yapılan araştırmalar, çocukluk döneminde yaşanan olumlu ya da olumsuz koşulların erişkin yaşama olan etkisini kanıtlamıs¸tır. Gebelik, bebeklik ve erken çocukluk döneminde yaşanan olumsuz etkiler beynin yapısal özelliklerini kalıcı olarak değiştirir ve erişkin dönemdeki duygusal, bilişsel süreçleri ve davranışları etkiler. Erken yaşta yapılan gelişimi destekleyici doğru yaklaşım ve uygulamalar ise gelişim ile ilgili ortaya çıkabilecek pek çok sorunu önlemekte, ilerleyen yaşlardaki akademik ve sosyal başarılara zemin hazırlamaktadır. Bu nedenle çocuklarının gelişiminin en iyi desteklenmesi konusunda bilgi almak isteyen anne ve babalar gelişimsel pediatri polikliniklerine başvurabilirler” diye konuştular.

Ailelerin çocuklarının gelişimleri ile ilgili çeşitli kaygılarını paylaşabilmeyi, onların öğrenmesini, duygularını, davranış ve hareketlerini daha iyi destekleyebilmeyi istemekte olduğunu belirten Uzm. Dr. Gülümser ve Balta, erken destek programlarının başarısı açısından gelişimsel ve davranışsal sorunların mümkün olan en erken yaşta özellikle de ilk 3 yaşta belirlenmesi, tedavisinin planlanması ve izlenmesinin çok önemli olduğunu vurguladı.

Uzmanlar, “Gelişimsel pediatri polikliniklerinde, gebelik döneminde anne ve bebekte risk oluşturan herhangi bir durumu saptanan, erken doğan, doğum sonrası dönemde yenidoğan yoğun bakım kliniğine yatırılarak izlenen, kalp-böbrek-karaciğer hastalığı gibi sağlık sorunları, süreğen hastalıkları olan, görme, işitme gibi duyusal sorunları saptanan, Down Sendromu gibi kromozomal ve genetik hastalıkları ya da kansızlık, anne depresyonu, hastanede yatış gibi farklı nedenlerden dolayı gelişimi risk altında olan ya da gelişimsel gecikmesi saptanan çocuklar ve aileleri izlenmektedir” ifadelerini kullandılar.

Özel gereksinimi olan çocukların erken tanılanması, gereksinimlerinin belirlenerek aile merkezli erken destek programlarının planlanması, gereken durumlarda rapor çıkarılması ve çıkarılan raporun içeriği, niteliği, bilimsel yapısının ve özel eğitim hizmetlerinin etkinliğinin değerlendirilmesi ve ailelere yaşam boyu destek olunmasının gelişimsel pediatrinin temel hizmet alanlarından olduğunu söyleyen Uzm. Dr. Gülümser ve Balta, gelişimsel ya da davranışsal ve psikolojik sorunları olduğu düşünülen, şüphelenilen her çocuğun da gelişimsel pediatri polikliniğinde değerlendirilebileceğinin altını çizdi.

Koru Ankara Hastanesi Uzman Doktorları Özlem Gülümser ve Hakan Balta sözlerini şöyle sürdü:

“Gelişimsel sorunların varlığı dışında her ailenin çocuğunu büyütme çabaları sırasında karşılaşabileceği sorunlar ve yardım gereksinimleri olabilir. Aileler çocuklarının gelişimi ile ilgili her türlü desteği alabilmek için de gelişimsel pediatri polikliniğine başvurabilirler. Gelişim ile ilgili destekleyici yaklaşımlar ve risklerin anne karnındaki dönemden başlaması nedeni ile bu danışımların gebelik sürecinde başlaması idealdir.”